AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1998, Blaðsíða 66

1) Umhverfisgæði: veðrátta, umhverfi laust við
hávaða og mengun, útsýni, aðgangur að ósnort-
inni náttúru.
2) Félagsleg gæði: atvinna (fyrir bæði hjónin ef
við á), efnahagslegt, félagslegt og líkamlegt ör-
yggi, framboð á góðu, vel staðsettu og hagkvæm-
u húsnæði, góðar verslanir og þjónusta, dagvist-
un, góðir grunnskólar, aðgangur að menntaskólum
og/eða fjölbrautaskólum, möguleikar á framhalds-
menntun eftir stúdentspróf.
3) Samgöngur: öruggar og þægilegar samgöng-
ur innanbæjar og við aðra landshluta, aðgangur að
almenningssamgöngum (ef við á).
4) Menning og afþreying: aðlaðandi umhverfi,
gott framboð á menningu og afþreyingu, aðstaða
til íþróttaiðkana og útivistar.
Þessir þættir eru samverkandi og því dugar ekki
að leysa einungis þarfir fyrirtækjanna án þess að
líta til þarfa íbúanna. Fyrirtækin flytja þangað sem
hæfur starfskraftur fæst og fólk flytur þangað sem
gott er að búa og góða vinnu er að hafa. Svo ein-
falt er það dæmi.
SAMVINNA UM ATVINNUMÁL
Með þessar nýju aðstæður í huga mun Þróunar-
svið Byggðastofnunar nú reyna að tengjast beint
öllum þeim aðilum sem á einhvern hátt geta haft
áhrif á þróun byggðar.
Byggðaáætlanir verða unnar með svipuðum hætti
og fyrr, en meira verður lagt upp úr framkvæmda-
þætti áætlananna en áður, t.d. með beinum verk-
efnasamningum.
Þróunarstarfið verður aukið og farið inn á nýjar
brautir. Áhersla verður lögð á samstarf við atvinnu-
þróunarfélög á landsbyggðinni og eflingu sam-
starfs þeirra á milli. Byggðabrúin, sem er mynd-
fundakerfi, kemur hér að góðum notum. í henni
eru haldnir fundir með öllum atvinnuþróunarfélög-
unum samtímis, þar sem rædd eru ýmis sam-
starfsmál og miðlað reynslu milli félaganna.
Byggðastofnun mun veita atvinnuþróunarfélögun-
um aðstoð við nýsköpun í atvinnuvegunum og
leggja áherslu á ýmsa fyrirgreiðslu og þjónustu.
Lögð verður áhersla á eigið framtak á svæðunum
og að nýta sem best staðbundnar aðstæður, þekk-
ingu, hugmyndir og möguleika. Unnið verður að
þróun innlendra samstarfsverkefna á þessu sviði
og einnig að þátttöku í fjölþjóðlegum verkefnum.
Sérstök aðstoð verður veitt á afmörkuðum svæð-
um, þar sem veruleg röskun hefur orðið á atvinnu-
háttum og búsetu, atvinnulíf er fábreytt og atvinnu-
vegirnir eiga í vök að verjast. M.a. er þar unnið að
eflingu menntunar með fjarkennslu.
Eitt af verkefnum þróunarsviðsins verður að vísa á
aðstoð við markaðssetningu, rekstur, framleiðslu-
þætti o.fl. Hér verður hlutverk þróunarsviðsins að
efla samskipti við aðila, sem sérþekkingu hafa á
þessum sviðum. Iðntæknistofnun, Útflutningsráð,
viðskiptaskrifstofa Utanríkisráðuneytisins, Bænda-
samtökin og ýmsar rannsóknarstofnanir veita t.d.
ráðgjöf varðandi markaðssetningu, rekstur, stjórn-
un og vöruþróun. Hér kemur Byggðabrúin einnig
að góðum notum, og á svo nefndum fagfundum er
fjallað um fagleg mál og alls konar upplýsingar. Á
þessa fundi er boðið inn gestum til að halda fyrir-
lestra, svara fyrirspurnum eða kynna hvernig þeir
geta orðið atvinnuþróunarfélögunum og fyrirtækj-
um á landsbyggðinni að sem bestu liði. Þriðja
fundarformið er svo sérfundir ýmissa stofnana í
Reykjavík með atvinnuþróunarfélögunum.
Rannsóknir á atvinnuþáttum og staðbundnum
möguleikum verða mikilvægur þáttur í starfi þróun-
arsviðsins. Þar gegna Háskóli íslands og Háskól-
inn á Akureyri miklu hlutverki. Þróunarsviðið mun
einnig vinna að gerð upplýsinganets með öðrum
stofnunum, háskólum, rannsóknarstofnunum o.fl.
AÐLAÐANDI BÚSETA OG FERÐAMÁL
Hvað varðar þarfir íbúanna mun Þróunarsviðið
einnig vinna að eflingu þátta, sem áhrif hafa á bú-
setuval á landsbyggðinni. Markmiðið er að gera
búsetu á landsbyggðinni aðlaðandi og nýta stað-
bundna möguleika í því sambandi. Eins og ég
nefndi hafa kröfur fólks til umhverfis og lífsgæða
aukist, og í samfélagi nútímans tengjastt.d. skipu-
la9 byggðar og umhverfismál í æ auknum mæli og
góð umgengni og gott umhverfi í bæjum og sveit-
um eru mikilvæg fyrir búsetu. Ósnortin náttúra er
ein af auðlindum landsbyggðarinnar og ber að
nýta slíka þætti til framdráttar búsetu og ferða-
málum. Ég hef þegar leitað eftir samstarfi við
Skipulagsstofnun, nýstofnaða Umhverfisstofnun
Háskóla íslands, Félagsmálaráðuneytið og fleiri
aðila. í öllum tilvikum hef ég fengið mjög jákvæðar
undirtektir um samstarf.
Auk þess hefur þróunarsviðið samstarf við ferða-
málafulltrúa, en með bættum samgöngum ætti
ferðamannastraumur að geta aukist víða um land,
til dæmis á Vestur- og Norðvesturlandi með til-
komu Hvalfjarðarganganna. í Evrópu og Norður
Ameríku eru að þróast ný viðhorf í markaðssetn-
ingu fyrir ferðamenn. Markaðnum er einkum skipt
64