AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.2005, Blaðsíða 33

hækkað strax og grundvöllur er fyrir því, er hægt
að ná langt. í Kaupmannahöfn eru nettótekjur af
bílastæðum hærri en 15 millj. evrur á ári - og þar
er líka (nærri því) alltaf hægt að finna bílastæði.
5. Meira framboð á
almenningsflutningum.
Ég hafði bara tækifæri til að fá mjög yfirborðskennda
hugmynd um almenningssamgöngur. En ef stefnt
er að því að æskilegur vöxtur borgarinnar ieiði ekki
til meiri umferðar einkabíla þá er nauðsynlegt að
efla almenningssamgöngur. Þeir kostir sem almen
ningsflutningakerfið býður verða að vera aðlaðandi
og fólk má ekki hafa það á tilfinningunni að það sé
annars flokks, bara vegna þess að það ekur í strætó.
Hreinir vagnar, yfirbyggðar biðstöðvar, aðlaðandi
skiptistöðvar - og fyrst og fremst hraðari þjónusta.
Hægt er að auka hraða þjónustunnar með því að gera
fleiri brautir fyrir almenningsflutninga, umferðarljós
sem vagnarnir breyta og hugsanlegt endurskipulag á
leiðum. í Kaupmannahöfn hafa svonefndir S-vagnar
(þ.e. hraðvagnar sem stoppa sjaldan) gengið vel og
sama má segja um hinar nýju A-leiðir í þéttari hlutum
borgarinnar sem eru án ákveðins leiðakerfis, en með
mikilli tíðni. Hér er ýmislegt hægt að gera, en það
þarfnast samt vandaðra rannsókna á borginni - og
líka hagrænna markmiða. Einnig væri rétt að kanna
hvort grundvöllur sé fyrir eina eða tvær sporvagnaleiðir
til þess að þjónusta miðbæinn. Hugsanlega er
Reykjavík ekki enn nógu fjölmenn fyrir þær.
6. Betri aðstaða fyrir hjólreiðar.
Æskilegt er að gera miklu meira til þess að bæta
að-stöðu fyrir hjólreiðamenn. í Kaupmannahöfn er
1/3 af öllum ferðum frá heimili á vinnustað farnar á
reiðhjóli. Hugsanlega halda menn að veðrið sé verra
í Reykjavík, en ég held að það sé ekki rétt. Það er
talsvert um rok, rigningu og snjó í Kaupmannahöfn.
Landslagið í og um-hverfis Reykjavík kann að vera
svolítið hæðóttara, en nútíma reiðhjól eru líka orðin
ansi öflug. Reykjavík ætti að veðja á hjólreiðamenn og
sérstaka hjólreiðastíga, tryggja öryggi hjólreiðamanna
á stórum umferðarmannvirkjum, koma upp góðum og
öruggum reiðhjólageymsium o.s.frv. f Kaupmanna-
höfn hefur efling hjólreiða verið mikið forgangsmál og
mikill árangur hefur náðst bæði þar og í mörgum
öðrum dönskum borgum.
7. Mjög mikilvægt: Það þarf
að endurnýja og fegra
borgarumhverfið.
Nú er að eiga sér stað mjög mikil breyting á því hvernig
við notum borgir. Viðskiptalífið hefur verið að flytja m.a.
til miðbæja í úthverfum, ýmis fyrirtæki hafa líka flutt burt
úr miðbæjum o.s.frv., o.s.frv., o.s.frv. En það borgarlíf
sem á sér stað í miðbæjum er líka í vexti. Veitingahús
ganga vel og sama má segja um kaffihús, sérverslanir
og menningarlífið og einnig lífið á torgum og útisvæðum.
Margir, bæði ungir og aldnir vilja líka búa í miðbænum
þar sem ótal möguleikar eru á næstu grösum. En lif-
andi miðbær þarf svæði utan dyra sem eru aðlaðandi
og gaman að vera á. Þarna gæti Reykjavík bætt um
betur. Þarna þyrfti að endurhanna torg, opin svæði og
götur: nýtt yfirborð, tæki, eitthvað við að vera o.s.frv.
Hér er rétt að hafa í huga að það er ódýrt að vinna
með rýmið í borginni í samanburði við að byggja marg-
hæða gatnamót fyrir bíla. Ég er þeirrar skoðunar að á
þessi atriði ætti Reykjavíkurborg að leggja áherslu á
komandi árum. Þetta myndi líka hafa mjög jákvæð áhrif
á ferðamannaiðnaðinn.
8. Vinnið skipulag fyrir
borgarrýmið.
í Kauþmannahöfn hefur heimsóknum í miðbæinn fjölgað.
Þar er nú mjög virkt viðskiptalíf, þótt það sé á öðru sviði
en fyrir nokkrum árum, en það tengist nýjum lífsstíl. Eitt
af því sem auðveldaði þessa þróun var gerð skipulags
fyrir útirými borgarinnar fyrir nokkrum árum. Þannig
hefur á undanförnum árum verið skipt um yfirborð á
torgum og útisvæðum, bílastæði hafa verið fjarlægð,
smærri götum hefur verið lokað og aðstaða bætt. íbúar,
ferðamenn og gestir hafa tekið þessum breytingum
mjög vel. Nú er þarna mikið borgarlíf á öllum árstímum.
9. Vinnið umferðar- og
umhverf isskipulag.
Ein af forsendunum fyrir því að geta hafist handa við að
fegra og endurnýja opin rými og götur í borginni er að
það ríki ákveðin samstaða viðvíkjandi umferðarmálum.
í Kaupmannahöfn unnum við samræmt umferðar- og
umhverfisskipulag fyrir borgina sem m.a. hafði það að
markmiði að ekki yrði aukning á umferð einkabíla og
að aukinni starfsemi skyldi fylgt eftir með greiðari hjól-
reiðum og betri almenningsflutningum. Þetta hefur hugs-
anlega ekki alveg tekist, en markmið þessa skipulags
og tillögur hafa engu að síður haft mjög mikil áhrif
bæði á borgarstarfsmenn og pólitíska umræðu.
10. Munið að hlutirnir breytast og
tíminn líka.
frf . k...... -■
Mikið af þeim hlutum sem við metum mikils í borg, bygg-
ingar, torg, útisvæði, list o.s.frv., er oft mörg hundruð
ára gamalt. Við ættum að virða þau gildi sem liggja að
baki núverandi þéttbýlis og við ættum að fara með gát
í að skipuleggja niðurrif bygginga, breikkun gatna og
ný, stór umferðarmannvirki. í Kaupmannahöfn mun-
aði ekki miklu, um miðja síðustu öld og undir aldamót,
að meiri háttar gatnaframkvæmdir yrðu að veruleika. í
dag þökkum við forsjóninni fyrir það að gamli bærinn
slaþþ við þetta nokkurn veginn óskemmdur og að
stöðuvötn og mörg útivistarsvæði urðu ekki hrað-
brautum að bráð. Hér dugar enginn skammsýnn
bútasaumur: Hvað vitum við líka í raun og veru um
óskir fólks í þessum borgum eftir bara 50 ár?“ ■