AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.2005, Blaðsíða 13

Ráðgjafar Hönminar ráðgjöf
Sérfæðingar \ / Sérfæðingar
Hópur fjárfesta
Afhending samþætts
rammaskipulags
(verður að vera í þrívídd)
Samantekt og
fyrirmæli
; Skipulagsstefna : sveitarfélaesins ’ Leiðbcinandi g <■ ► Skipulags fræ ðingur Með kjarna lið ^amstarf: Staðbundnir haesmunaðilar 1

\ * Félagslegt
\ Menntun
Frítími

Jverkstjórn
Samgönguæðar
Osfv.
Skipulagsfræðingur
Yfirumsjón með hönnun
og samþættingu
Verkfræðingur Hagfræðingur
▼ \ Landmælingar/GIS
Landslagsarkitekp
öngur\ SérfræðLtáðgjafarg'staðnumbgviðunditbúning V0rku\
2. mynd. Afbragðsskipulag krefst þverfaglegrar samvinnu undir stjórn skipulagsfræðinga (UrbanTask Force 1999)./
Excellent design requires multi-disciplinary collaboration under the direction ofplanners (Urban Task Force 1999).
Þetta er ekki spurningin um fleiri reglugerðir. Við
verðum að treysta þekkingu og sköpunargáfu góðs
hönnuðar, frekar en að treysta um of á lagabókstafinn
sem hefur ekki reynst of vel fram til þessa.
Til að ná afþragðs hönnun þurfum við að hafa góðan
skilning á sjálfbæru borgarformi. Hin sjálfbæra borg
er fjölkjarnaborg með blandaðri landnotkun sem gerir
fótgangandi, hjólandi og almenningssamgöngum hátt
undir höfði og hverfið er grunn-einingin. Tengslanet innan
hverfisins og milli hverfisins og borgarinnar hefur úrslita-
áhrif á hvort borgin virkar (sjá 3 og 4. mynd).
Hús ein og sér skapa ekki hverfi. Fólkið getur skapað
öflugt og lifandi hverfasamfélag. Til að svo geti orðið
er nauðsynlegt að um mikinn fjölda fólks sé að ræða.
Einnig þarf að vera þlönduð landnotkun í hverfunum en
hún hvetur til formlegra og óformlegra samskipta íbú-
anna sem gæða hverfið lífi.
Hið þétta borgarform leggur áherslu á gildi nálægðar
og auðveld-ar samskipti milli fólks. Til eru mismunandi
útfærslur á þéttri byggð. Á mynd 5a til c má sjá þrjár
ólíkar lausnir um sama þéttleika byggðar. Því miður
virðist þorri íslendinga einungis hugsa um háhýsi á
opnum svæðum þegar þeir tala um þéttingu byggðar.Við
skipulag hverfisins þarf að setja almenningssvæði, þar
sem fólk hittist og blandar geði, í forgang. Með afbragðs
skipulagi er hægt að nota byggingar til að skapa rými.
Þannig má mynda skjól og aðstöðu fyrir fólk til útiveru.
Þá þarf að gera samgöngur á tveimur jafnfljótum að
raunhæfum kosti. Það þýðir þó ekki að bílarnir séu settir
í útlegð. Með góðum samgöngutengingum milli hverfa
er unnt að bjóða upp á virkar almenningssamgöngur
(af hvaða tagi sem er) og eins opnar það leiðir fyrir gan-
gandi vegfarendur. Það að gera fólki kleift að ferðast
gangandi eða hjólandi um borgina sína getur dregið úr
bílaumferð. Hafa verður í huga að hægt er að hanna
götur þannig að ánægjulegt sé að ganga um þær (6.
mynd). Þegar að vel tekst til virkar hin sjálfbæra borg
sem net samtengdra staða og svæða sem eru tileinkuð
mannlegum samskiptum.
Sögulega víddin, eða fjórða víddin eins og ég vil
kalla hana, er manninum mikilvæg í skynjun og tengsl-
um sínum við nærumhverfið. Hin nýja „renaissance"
stefna byggir á þekkingu og virðingu fyrir sögulegum
einkennum umhverfisins; byggingum og stöðum. Innan
þess ramma er lögð áhersla á að varðveita og viðhalda
byggingum með nýrri notkun. Á 7. mynd má sjá gott
dæmi um endurvinnslu bygginga þar sem hagsæld er
viðhaldið.
Ef litið er á stöðuna í Reykjavík í dag þá vakna alvar-
legar spurningar. Samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur
2001 -2024 þá mun íbúðum fjölga um 16,800 á tíma-
bilinu. Ef þær eru byggðar miðað við þéttleika nýrra
byggingarsvæða í útjaðri byggðarinnar, sem er að jaf-
naði um 25 íbúðir/ha, þá myndu þær ná yfir 672 hekt-
avs 1 3