AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.2005, Blaðsíða 44

Sameining HR og THI
val á framtíðarstaðsetningu
Þorkell Sigurlaugsson, framkvæmdastjóri þróunarsviös Háskólans í Reykjavík
Sameining Háskólans í Reykjavík
(HR) og Tækniháskóla íslands (THÍ) -
er einstætt verkefni þar sem samein-
aðir eru kraftar ríkisrekins og einka-
rekins háskóla, með mismunandi
bakgrunn og menningu. í tengsl-
um við sameininguna var mótuð
ný framtíðarsýn, nýtt hlutverk, og
stefna, - auk þess sem sameinaða
háskólanum er fundinn nýr staður
til framtíðar. Á sama tíma er ýtt úr
vör ellefu nýjum námsbrautum, sem
hvorki voru kenndar í HR né THÍ.
Staðsetning nýja skólans getur
haft afgerandi áhrif á framtíðarþróun
hans og umræða um hana fékk
mikla athygli. Ég vil rekja í grófum
dráttum hvernig staðið var að þeirri
mikilvægu ákvörðun, en tekið var
ríkt tillit til framtíðarsýnar HR við
staðarákvörðunina.
Framtíðarsýn,
hlutverk og leiðarljós
Háskólans í Reykjavík
Framtíðarsýn HR er að verða alþjóð-
legur, með íslenska og erlenda
nemendur og kennara, þar sem
boðið er upp á framúrskarandi nám,
húsnæði og rannsóknaraðstöðu
sem er fyllilega samkeppnishæf
við það sem best gerist í erlendum
háskólum. Áhersla verður lögð á að
efla samstarf við rannsóknarstofnanir
og leiðandi háskóla með það fyrir
augum að efla rannsóknarstarfsemi
sem nýtist atvinnulífinu á íslandi.
Hlutverk háskólans er að efla
samkeppnishæfni íslensks atvinnu-
lífs og leiðarljós háskólans eru
fjögur þ.e. nýsköpun, tækniþróun,
samstarf og alþjóðasamskipti.
íslendingar eiga gríðarlega mikla
möguleika á að byggja upp öflug
fyrirtæki, stór og smá, þar sem
háskólamenntun og rannsóknir
gegna lykilhlutverki.
Þarfagreining HR lögð
til grundvallar
Staðsetning, húsnæði og allur að-
búnaður nemenda og starfsmanna
mun ráða miklu um þróun háskól-
ans, samkeppnisstöðu og hvernig
honum mun takast að sinna því hlut-
verki sem honum er ætlað. Það er
ekki auðvelt að horfa fram í tímann,
marga áratugi, jafnvel heila öld eða
meira og gefa sér forsendur um
þörf fyrir landrými og annað sem
tengist þróun háskólans. HR fékk
því tvö bandarísk arkitekta- og
ráðgjafa-fyrirtæki, Arrowstreet og
Rickes Associates, til að aðstoða
við þarfagreininguna og leita bestu
fyrirmynda erlendis í sambandi
við rýmisþarfir o.fl. Reykjavíkurborg
og Garðabær fengu þarfagreiningu
HR þar sem fram komu þarfir fyrir
húsnæði, bílastæði, aðkomu að
svæðinu, möguleika á byggingar-
svæði fyrir samstarfsstofnanir og
fyrirtæki. Þessi þarfagreining var
mjög ítarleg þótt hún jafnaðist ekki
við það sem notað hefði verið ef
um útboð hefði verið að ræða.
Fyrst og fremst var verið að skil
greina grunnþarfir með val á stað-
setningu HR í huga.
Þegar tillögur komu frá Garðabæ
og Reykjavíkurborg var Ijóst að valið
milli Urriðaholts og Vatnsmýrarinnar
yrði vandasamt. Báðir staðir höfðu
sína kosti og galla. Inn í valið mátti
ekki blandast sveitarstjórnapólitík
eða landsmálapólitík. Þetta var
heldur ekki fegurðarsamkeppni.
Ekki var hægt að útiloka það að
ýmsar tilfinningar og sjónarmið sem
ekki snerta framtíðaruppbyggingu
skólans gætu haft áhrif á viðhorf
manna. Lögð var áhersla á að fá
fram faglega greiningu þannig að
forsvarsmenn skólans hefðu sterkan
grunn til að móta sér skoðanir.
Þrír ráðgjafar, tveir innlendir, Línu-
hönnun og VSÓ ráðgjöf, og einn
erlendur, Rickes Associates, voru