Kirkjublaðið - 17.12.1945, Blaðsíða 14

12
KIRKJUBLAÐIÐ JÖLIN 1945
Séra Björn Magnússon dócent:
GISTIVINURINN
Það var ekki rúm fyrir þau í gistihúsinu. Þreytt
og vegmóð af langri göngu um sólbrenndar fjallauðn-
irnar komu þau til litla þorpsins, þar sem forfaðir
hans var fæddur. Þeim sóttist ferðin seint, og marg-
ir voru á ferð í svipuðum erindum og þau, svo að
þegar þau komu til þorpsins, voru allir gististaðir
þéttsetnir fólki, sem á undan var komið. En gestrisn-
in er rík meðal hirðingjanna. Einn þeira skaut yfir
þau skjólshúsi, þótt af vanefnum væri, því að íbúðin
var ekki annað en loftið yfir fjárhúsinu, og þar var
varla hægt að bjóða gestum rúm, því að fjölskyldan
varð að hafast þar að með allt sitt, matreiða, vinna
og sofa í einu herbergi. Þá var betra að bjóða þeim
að hýrast í fjárhúsinu, sem að nokkru levti vai- hellir,
hlýr og skjólgóður. Féð var hvort eð var ekki haft
inni um þessar mundir, því að hirðarnir vöktu yfir
því á völlunum. Og er þau dvöldust þar kom að því,
að hún skyldi verða léttari. Fæddi hún þá sinn fyrsta
son og lagði hann í jötuna. Það var ekkert rúm í
gistihúsinu.
Þessi einfalda frásaga segir frá tilefninu til mestu
stórhátíðarinnar, sem vér höldum. Undarlegt má það
virðast. Oft hefur fátæk móðir alið barn í lélegu
hreysi, og engar sögur af því farið. En barnið, sem
hér fæddist, var einstætt. Það fengu strax hirðarnir
að vita. úti í kyrrð og heiðríkju næturinnar, fjarri
ys borgarinnar, birtist þeim, að barnið, sem fætt var
inni í fjárhellinum, væri konungurinn, sem þjóðin
hafði vonast eftir og frelsa átti þjóðina og allt mann-
kyn frá hinni verstu áþján. Og hirðarnir fóru með
skyndi og fundu barnið og foreldra þess.
En hinir vitru menn í Austurlöndum fengu líka
að vita um fæðingu hans. Þeim birtist hin skínandi
stjarna, er vísaði þeim leiðina að jötunni, svo að
einnig þeir gætu glaðst yfir fæðingu mannkynsfrels-
arans og veitt honum lotningu.
Fornar frásagnir flytja oss þannig atvikin að því,
að Jesús fæddist í fjárhúsinu og var lagður í jötu,
og þær skýra frá þeirri gleði, er fæðing hans vakti
á himni og jörðu meðal þeirra, er fengu að vita um
fæðingu hans. En fyrir öllum fjöldanum var fæðing
hans óþekktur viðburður. Annars hefðu vafalaust
margir viljað bjóða honum híbýli sín og hægan og
skrautlegan beð að hvílast á. En þar byrjar harm-
sagan, sem hljómar eins og dimmur grunntónn undir
glpðisöng jólanna. „Ljósið skín í myrkrinu, en myrkr-
ið hefir ekki tekið á móti því. Mennirnir elskuðu
myrkrið meira en ljósið, því að verk þeirra voru
vond“. Það var ekki rúm fyrir þau í gistihúsinu.
Og þess vegna er nú svo í dag, að það er fjöldi
manna, sem fagnaðarboðskapur jólanna nær ekki til.
Það eru svo margir, sem skortir næmleik hirðanna,
svo að þeir skynja ekki fagnaðarboðskapinn né hinn
himneska lofsöng, og hafa að því er virðist ekki
hugmynd um, að einnig þeim er í dag frelsari fædd-
ur, sem getur frelsað þá frá þeirri áþján, er þvngst
hvílir á. Og það eru líka æði margir, sem ekki eru
nógu vitrir til að skilja það, að hinnar æðstu tignar
er ekki ætíð að leita í glæstum höllum né á silki-
svæflum, heldur meðal hinna fátæku og í hinu tötra-
legasta umhverfi. Þess vegna verður svo mörgum
gengið fram hjá jötunni, en kropið fyrir þeim, sem
auðinn hafa og völdin, glysið eða glauminn, og þeim
færðar dýrar gjafir.
Vér höfum gott af að minast á þetta á jólunum,
því að íburður og hvers kyns glys fer nú hrað-vax-
andi meðal þessarar þjóðar í jólahaldi hennar. Hver
reynir að gera heimili sitt að skrautlegri höll, gisti-
húsi, þar sem hægt sé að bjóða inn hverjum þeim,
sem hann óskar að gleðjast með á jólunum. Hver
reynir að afla sér hins bezta í mat og drykk eða
öðrum kræsingum. Menn kaupa dýrar og oft óþarf-
ar gjafir til að gleðja með vini sína, og aldrei blómg-
ast kaupmennska og viðskipti betur en um jólin.
Öðrum þræði eru jólin þannig orðin kaupsýsluhátíð
og óhófstími. En slíkt er ekki í anda þess, sem lagður
var hvítvoðungur í jötuna í Betlehem, þótt ekki for-
dæmdi hann gleðina. Þegar hann kom í helgidóm-
inn í Jerúsalem og sá menn kaupa þar og selja, gjörði
hann sér svipu úr köðlum og rak þaðan út alla þá,
sem gjört höfðu lnis föður hans að ræningjabæli. Það
er engu betra að gera helgasta tíma ársins, jólahátíð-
ina, að brask- og óhófstíma. Almenningsálitið þarf
að vakna til skilnings á því, og allir að taka hönd-
um saman um meiri hófsemi, einfaldleik og innileik
í jólahaldi sínu.
Og þá er aðalatriðið að eiga þá gestrisni hugans,
sem hirðingjarnir í Betlehem áttu, og bjóða Jesú
velkominn til sín, bjóða honum að fæðast í hugskoti
sínu. Já, þótt þú hafir ekki nema skot eitt að bjóða