Þingtíðindi Alþýðusambands Íslands ... - 13.11.2000, Blaðsíða 102

sumar af áherslum Alþýðusambandsins. Þar kemur fram að skoðaðir verða
kostir og gallar fjölþrepa skattkerfis. Skattleysismörk, atvinnuleysis, elli- og
örorkulífeyrisbætur hækki í takt við umsamda launaþróun. Tekjuskerðingar-
mörk barnabóta eiga að hækka og dregið verður úr tekjutengingu barnabóta.
Alþýðusambandið hefur þó ekki aðeins barist fyrir leiðréttingum í bama-
bótakerfínu. Það hefur jafnframt vakið athygli á þeim veruleika sem margt
ungt fjölskyldufólk stendur frammi fyrir, ekki síst þegar að því kemur að koma
sér upp húsnæði í fyrsta sinn.
Húsnæðiskostnaður og búsetuöryggi eru mikilvægur hluti af kjörum launa-
fólks. Eftir að félagslega eignaríbúðakerfinu var lokað með setningu laga nr.
44/1998 hefur rrkt upplausn á húsnæðismarkaði. Hundruð fjölskyldna sem
áður fengu úrlausn í félagslega eignaríbúðakerfinu var vísað á almennan og
vanþroskaðan leigumarkað eða á almennan húsnæðismarkað með fyrirheitum
um fyrirgreiðslu í húsbréfakerfinu.
Fjölgun kaupenda á almennum húsnæðismarkaði hefur sprengt upp verð
fasteigna. Umframeftirspum hefur skapað stórfelld vandræði fyrir launafólk í
stærstu þéttbýliskjömum landsins. Biðlistar eftir leiguhúsnæði hafa lengst,
vextir af lánum til byggingar félagslegra leiguíbúða verið hækkaðir og húsa-
leiga hækkað langt umfram verðlagsbreytingar. Þessu hefur ekki verið mætt
með fullnægjandi hækkun húsaleigubóta eða breytingum á vaxtabótakerfinu
og sveitarfélögin hafa ekki staðið undir þeim kröfum sem til þeirra eru gerðar.
Alþýðusambandið varaði við því að afleiðingar vanhugsaðra breytinga gætu
orðið þessar en á það var því miður ekki hlýtt.
Þróun undanfarinna ára sýnir nauðsyn þess að ASÍ sé afl sem veitir ríkis-
stjóm aðhald í efnahags- og velferðarmálum og vinni hugmyndum sínum póli-
tískan stuðning.
Þróun undanfarinna ára sýnir einnig mikilvægi þess að ASÍ hafi fmmkvæði
í umræðu um atvinnu- og byggðamál því þrátt fyrir mikinn hagvöxt og þenslu
víða í hagkerfinu hefur komið í ljós að vöxturinn er misjafn eftir landshlutum.
Því hefur fylgt mikill flutningur fólks af landbyggðinni á höfuðborgarsvæðið.
Slíkt er ekki nýtt af nálinni. Síðustu áratugi hafa slíkir flutningar fylgt hag-
vexti. Mikil umræða hefur verið um byggðaröskun eftir hverja uppsveiflu en
engin töfralausn enn verið fundin. Ýmislegt hefur verið reynt til að spoma við
henni en ekki tekist að snúa þróuninni við.
Margir þættir skýra breytingar á búsetuþróun í landinu, meðal annars flutn-
ingur á kvóta úr byggðalögum. Fólk vill fjölbreytni í atvinnuháttum, menn-
ingu, menntun og annarri þjónustu. Það er því ekki nægilegt að flytja fyrirtæki
og stofnanir út á landsbyggðina ef aðrir nauðsynlegir þættir em ekki til staðar.
Aukinn hluti þekkingar í framleiðslu hefur leitt til brottflutnings af lands-
100