Heilbrigt líf - 01.06.1942, Síða 108
skilinn við, því að vera mætti, að hér væri aðeins um lost að
ræða („Shock, Kollaps“). Ýmis önnur dauðamörk koma og
til greina, svo sem fullkomið ómegin og vöntun á öllum
ósjálfráðum hræringum („reflexar"). Hér er einkum átt
við, að maðurinn deplar ekki auganu, þótt snert sé með
fingurgóm, og ljósop augans verður ekki misvítt við breyti-
lega birtu, eins og á sér líka stað í djúpri svæfingu. Við
líkskoðun styðst læknirinn því ekki eingöngu við fyrr
nefnd dauðamörk, en hefir einnig hliðsjón af þeim atvik-
um, er drógu til dauða. Einkum er læknirinn á verði, ef
maðurinn hefir orðið fyrir ytri áverka eða slysi. Mikið
má leggja upp úr, hve langt sé um liðið síðan maður-
inn hætti að draga andann, og, hvenær vart varð við
hjartaslög. Dauðastirðnun og byrjandi rotnun eru vitan-
lega óyggjandi dauðamörk.
Lífeðlisfræðingurinn Léon Binet hefir gert tilraun á
dýrum um, hve lengi hjartað geti staðið kyrrt án þess að
valda dauða þeirra (Legons de Physiologie Medico-
Chirurgicales, Paris, Masson, 1935). Árangur dýratil-
rauna er þó ekki hægt að heimfæra athugasemdalaust á
menn. Binet tókst að koma dýrshjarta af stað, sem staðið
hafði kyrrt í margar klukkustundir, með því að dæla blóði
gegnum það. Hið sama tókst einnig á hjörtum úr líflátn-
um mönnum.
Höfundurinn Mc Dowall getur þess, að hjartaslögin
kunni að halda áfram í 5 mín. eftir að tekið er fyrir önd-
unina (Clinical Physiology, London 1927). Höf. getur
þess og, að við drukknun kunni krampi í barkakýlinu
(raddböndin) að koma í veg fyrir, að vatn renni þar niður
fyrir, og, þess vegna megi stundum lífga drukknaða menn,
þó að þeir hafi legið tiltölulega langan tíma í sjó, án þess
þó, að höf. tilgreini það nánar.
í fræðibókum um almenna sjúkdómafræði er furðulítið
vikið að þessu máli, t. d. í bók Mac Callum’s o. fl. Þýzki
106
Heilbrigt líf