Úrval - 01.06.1944, Blaðsíða 115

RADDHREIMUR OG PERSÓNULEIKI
113:
fólkið, sem ber allar dagsins
áhyggjur í tali sínu langt fram
á kvöld eða hvíldar- og mat-
málstíma.
Það getur verið góð æfing,
til að gera sér þetta ljóst, að
hlusta á tal manna og þýða
athugasemdir þeirra á það mál,
sem tónninn gefur í skyn. —
„Komdu nú sæll“ getur í einu
tilfellinu þýtt „Það var gaman
að sjá þig,“ en í öðru tilfelli
hljómar það eins og „Farðu kol-
aður.“ „Verðurðu lengi að heim-
an“ getur þýtt „Sama er mér,“
og „við skulum hittast aftur“=
„gott var að losna loksins við
þig.“
En það er ekki nóg að at-
huga sjálfan sig til að temja
sér að segja kurteisleg orð í
hjartanlegum tón. Tilfinningin,
sem undir niðri liggur, veldur
öllu. Þess vegna er nauðsynlegt
að temja sér hlýjan hug til
annarra og að gefa tilfinningun-
um lausan tauminn, þar sem
þær eru hreinskilnislega fram
settar.
Til þess að full hreinskilni
komi fram í daglegu tali, er
bezt að lækka róminn og tala
hægt og skýrt. En betra er að
sleppa alveg kurteislegum vana-
setningum, ef hugur fylgir ekki
máli. Það vill svo vel til, að
mestur hluti þess, sem talað er
manna á milli, er af hreinskilni
og undirhyggjuleysi mælt. —
„Hvað er langt upp á Lauga-
veg?“ er auðvelt að segja án
þess að móðga nokkurn mann.
„Hvar er skrúfjárnið ?“ er vel
hægt að spyrja, án þess að gefa
í skyn að einhver heimamanna
hafi stolið því. Slíkar setningar
eru venjulega sagðar í eðli-
legri tónhæð og án hljómbrigða.
Slíkum tón verður að læra að
beita við sem flest tækifæri,
því að hann stuðlar að því að
sefa æsing og ofsa og koma
umhverfinu í rólegra skap.
Næsta skrefið er að „tala við
ókunnuga.“ Það er alkunna, að
víða njóta gestir meiri kurteisi
og vináttu en heimamenn. Þá
er að hugsa sér mann, konu eða
börn, eins og ókunnuga. Við
slíka gesti beitir enginn hvöss-
um áminningartón, sem kann
að vera orðin venja á heimilinu.
Þá ber tónninn vitni um vináttu.
Þetta hefir reynzt vel, og það
er gaman að sjá, hvernig börn
bregða við skjótt, og hlýða með
gleði og yndi í stað þvermóðsku.
Eiginmaðurinn fær kannske aft-
ur, eftir margra ára bil, að
heyra til sín talað í vingjarn-