Heima er bezt - 01.02.2006, Blaðsíða 10
Feðgar ú hestbaki. Sigurður Jónsson í Litlu-Seylu, síðar
Brautarholti, með son sinn fjögurra ára gamlan. Myndin
líklega tekin árið 1900.
vegna stórlyndis síns og óvægni, og hann var rakkaður niður
í blöðum og nánast bannaó að spila plötur hans í útvarpinu.
Það var reynt eins og hægt var að eyðileggja listamannsferil
hans. Og því miður er þetta staðreynd þótt viðkomandi vildu
ekki viðurkenna það opinberlega á þeim tíma.
Sigurður stundaði söngnám nokkur ár í Danmörku. A
söngprófi þar varð hann annar tveggja hæstu af 18 tenórum
sem þreyttu prófið og fékk fría kennslu út á það. A námsárunum
kom hann heim til Islands af og til og söng á ýmsum stöðum.
Hann var við söngnám í Tékkóslóvakíu hjá hinum fræga kennara
Gora, en 1929 lauk hann söngnámi. Arið 1926 kom hann til
Rostock í Þýskalandi og gerði sinn fyrsta leikhússamning
þar í landi. Hélt sinn fyrsta konsert þar 6. ágúst. Þar kynntist
hann Theu Wollenberger og varð ástfanginn af henni. Hún
giftist síðar öðrum manni 1936 en þau héldu kunningsskap
og Thea skrifaði síðar niður nokkrar minningar frá þessum
árum fyrir Sigrid dóttur Sigurðar. Næstu ár virðist Sigurður
hafa verið á faraldsfæti og talsvert í Þýskalandi. Hinn 28. apríl
1927 söng hann sinn fyrsta konsert í þýska útvarpið. Arið
1929 er vitað að hann fór stutta ferð til Englands og Oslóar
og e.t.v. einnig til Italíu. Hann skrifaði beiðni í febrúar 1929
til Alþingis Islendinga um 3000 króna ferðastyrk „til Ítalíu
í því skyni að fullnuma mig í söng list.“ Ekki bar sú beiðni
árangur en e.t.v. hefur hann farið allt að einu.
Hann kom til Islands sumarið 1930 og var á Alþingishátíðinni,
en um haustið afréð hann að fara til Ameríku og steig á land
í Halifax hinn 25. desember. Þar dvaldist hann nokkur ár,
aðallega í Kanada, kom til Islands líklega 1936 og dvaldist
hér rúmlega ár en fór til Þýskalands í ársbyrjun 1938 til starfa
við óperuhús þar. Stríðsárin urðu honum dýrkeypt.
Arið 1939-1940 var hann ráðinn sem fyrsti tenór við
ríkisóperuna í Oldenburg. Um þær mundir sem Noregur var
hertekinn, í apríl 1940, fór fram hátíðarsýning á Hollendingnum
fljúgandi og sem tenórsöngvari óperuhússins átti Sigurður
að fara með hlutverk Eriks. Stuttu fyrir sýninguna veiktist
hann og varð að ráða annan söngvara frá Berlín í hlutverkið.
Félagar hans við leikhúsið, sem flestir voru nasistar, óskuðu
Stallsystur árið 1948, frá vinstri talið: Svava
Vilbergsdóttir úr Reykjavík, Asta Bjarnadóttir, Guðrún
Isleifsdóttir frá Hellu, Edda Skagfield.
Samsett mynd af Stallsystrum og Hawaiikvartettinum
1949 eða 1950. Frá vinstri: Svava Vilbergsdóttir, Erla
Olafsdóttir, Guðrún Isleifsdóttir og Edda Skagfield.
Neðan við er kvartettinn: Hallur Símonarson með
kontrabassann og Eyþór Þorláksson standandi til hœgri.
Ólafur Maríusson sitjandi til vinstri og Hilmar Skagfield.
Til hliðar er Bragi Hlíðberg harmonikkuleikari.
Skagfield til hamingju með að vera Skandinavi vegna þess
að nú væri Noregur orðinn þýskur. Hann svaraði félaga
sínum á móti: „Veistu að norrænu guðimir munu hefna þess
grimmilega að Þjóðverjar, sem eru 80 milljónir, skuli hafa
ráðist á óvopnaða þjóð, sem telur aðeins 2.5 milljónir.“ Sama
kvöld kom Gestapomaður og bað Sigurð að koma með sér
til bækistöðva Gestapo. Þar var hann settur í járn í 24 tíma,
síðan tekinn í yfirheyrslu og spurður í þaula um þetta með
norrænu guðina. Að lokum var hann látinn skrifa undir, að
það væm engir „special“ norrænir guðir sem myndu hefna
58 Heima er bezt