Heimili og skóli - 01.03.1949, Qupperneq 15
HEIMILI OG SKÓLI
35
hverju tilfelli. Sé um stærri liópa
slíkra barna að ræða, er sjálfsagt að
hafa þau sér í deild, og miða kennsl-
una við möguleika hvers barns til að
læra. Sé aftur á móti aðeins um ein-
stök tilfelli að ræða, verða þau að vera
áfram í sínunr bekk. Kennarinn verð-
ur þá að sinna þeim eftir föngum, svo
að þau verði ekki að óánægðum oln-
bogabörnum í bekknum, taka t. d.
málhalta barnið í aukatíma og reyna
að laga málfar þess. Allt slíkt kostar
auðvitað kennarann aukafyrirhöfn,
oft mikla hugkvæmni og þolinmæði,
en slíka eiginleika ætti hann að hafa
og gjarnan vilja leggja á sig aukastörf,
til þess að sjá meiri og betri árangur
iðju sinnar.
Og þá kemur sá hópurinn, sem allt-
af hefur mest vakið áhuga minn, þ. e.
uppeldislega erfið börn. Börn með
sæmilegar eða góðar gáfur, en, sem
vegna viljaleysis síns, eða eftirtektar-
leysis geta ekki fylgzt með í sínum
bekk. Oft eru líka óheppilegar heim-
ilisástæður þeirra orsök kæruleysisins.
Þessi börn gera kennurum sínum
erfitt fyrir. Námið veitir þeim enga á-
nægju, þau geta ekki einbeitt sér að
viðfangsefninu, dragast aftur úr,
verða leið á öllu, sem lærdómi við-
kemur, og þar sem athafnaorka þeirra
er eðlileg, brýzt hún út í því, að þau
trufla námið fyrir bekkjarsystkinum
sínum með því að valda stöðugri óró.
Ymsar orsakir geta legið til eftir-
tektarleysis og óróleika þessara barna,
t. d. taugaveiklun eða aðrar líkamleg-
ar veilur, eða sálrænar ástæður, minni-
máttarkennd t. d., að þau séu að vekja
eftirtekt á sér með þessu móti.
Þessi börn þurfa nauðsynlega sér-
kennslu í smærri bekkjum, þar sem
hægt er að sinna hverju barni fyrir
sig, og glæða áhuga þess á náminu
með því t. d. að leggja námsefnið
öðruvísi fyrir. Ef lífi og hreyfingu er
komið inn í kennsluna, fá þan eðli-
lega útrás fyrir hreyfilöngun sína, sem
kemur þó námsefninu og kennslunni
beint til góða. Ef skynsamlega oft er
.skipt um verkefni og vinnubrögð,
hrífast þau með og beita athygli sinni
að viðfangsefninu. í fyrstu einbeita
þau sér aðeins stutta stund í einu, en
takist með þessu móti að gera námið
ánægjulegt, eykst athyglishæfnin
srnám saman og kennsluárangurinn
verður meiri.
Mér er vel ljóst, að ekki er hægt að
koma við svona mikilli skiptingu
nema í stærri skólunum. í þorpum,
þar sem normalbekkirnir eru venju-
lega fámennari, er þörfin heldur ekki
eins brýn. Sjálfsagt væri líka að prófa
sig áfram og finna út, hvað fyrir hendi
væri af börnum, sem þyrftu á sér-
kennslu að halda og hvernig henni
væri þá bezt háttað.
Þegar mun reyndar vera flokkað
niður í deildir eftir gáfnafari — eða
námsafköstum líklegar —. En í fyrsta
lagi þarf að gera það nákvæmar, at-
huga t. d. af hverju barnið nær ekki
betri námsárangri, og það, sem nauð-
synlegra er, fyrir minna gefnu börnin
þarf aðra námsskrá og allt önnur
vinnubrögð.
Aðaláherzan í þessum deildum —
eins og ég hef drepið á áður — á að
vera lögð á, að börnin læri rétt og af
skilningi það litla, sem þau geta lært,
en ekki að ætla sér með illu eða góðu
að tosa þeim yfir mikið námsefni,