Heimili og skóli - 01.03.1949, Qupperneq 18
38
HEIMILI OG SKÓLI
leika, sem þeir hafa farið á mis við svo
lengi. Undir niðri þrá þeir heitast af
öllu hina eðlilegu móðurhlýju og þá
styrku handleiðslu, sem þeir liafa á-
rangurslaust leitað eftir hjá foreldr-
unum, en það er svo erfitt að veita
þeim einmitt þetta þýðingarmesta,
eftir að það hefur verið vanrækt að
meira eða minna leyti í fleiri ár. Þeir
hafa brynjað sig með kulda og kæru-
leysi, ruddalegu orðbragði og dóna-
legri framkomu. En sýnir það ekki
bezt, að vöntun er á þeirri umhyggju,
sem ein er fær um að gefa þeim ró og
jafnvægi?
Eg hef sjálf orðið að reyna, hve
erfitt það er fyrir óviðkomandi að
vera drengjunum það, sem foreldr-
unum einum er ætlað að vera, og að
skapa þann heimilisanda, sem nauð-
synlegur er. En trúnaðartraust og
skilningur þarf að ríkja í uppeldis-
heimilinu, og þá er ég sannfærð um,
að drengjunum getur þótt vænt um
það og liðið þar vel. Og ef þeim
finnst, að heimilið sé fyrir þá, lærist
þeim að ganga betur um eignir þess
og áhöld, en það er mikils virði bæði
peningalega og uppeldislega séð.
Mér þykir hæfilegt að hafa svona 20
drengi saman á heimili. Það gerir for-
stöðumanninum eða konunni fært að
hafa eftirlit með rekstrinum, heimilis-
haldinu og hverjum dreng fyrir sig, og
léttara er að skapa viðeigandi heimil-
isanda á litlu heimili en stóru. Þau
stærri eru kannske ódýrari í rekstri,
en þau hafa í för með sér svo ótrú-
lega marga og óviðráðanlega galla,
að þau eru ekki eftirsóknarverð.
Miklu léttara er líka að fá starfsfólk,
— nothæft starfsfólk — og betra að
hafa samvinnu við það á litlu heimili
en stóru, en slíkt er ótrúlega þýðing-
armikið atriði.
En ég ætla ekki í bili að gera frek-
ari grein fyrir rekstri og daglegu fyrir-
komulagi slíks heimilis, það er heill
pistill fyrir sig.
Að lokum aðeins þetta: Það hefur
sýnt sig á síðustu árum, að brýn nauð-
syn er fyrir uppeldisheimili. Þau ættu
að komast upp sem fyrst og keppa
að því að vera heimili og athvarf fyrir
þau börn, sem í foreldrahúsum njóta
ekki þeirrar umönnunar og uppeldis
sem skyldi. Þangað til allir foreldr-
ar eru færir um að gegna uppeldis-
skyldum sínum sómasamlega, verður
það opinbera, bær eða ríki, að hlaupa
undir bagga og gera sitt bezta fyrir
þessa ungu þegna sína. Það mun
borga sig, menningarlega séð, og líka
beint fjárhagslega.
Það kom honum á óvart.
Fjölskyldan átti von á erfingja, og dag
einn segir faðirinn við Pétur litla:
„Ef þú verður afskaplega góður drengur,
getur verið, að þú eignist lítinn bróður, eða
litla systur, bráðlega."
Pétur er ekkert hrifinn af þessu fyrirheiti.
Honum finnst heimilið vera gott eins og það
er, og hann breytir engu í háttum sínum. En
átta dögum síðar eignast hann lítinn bróður.
„Æ, pabbi," segir hann. „Ég hélt ekki, að
ég hefði verið sérlega góður að undanförnu.“
Hreinskilni.
Fjölskyldan var setzt að veizluborðinu,
ásamt gestunum, og hátíðablær var yfir öllu.
En allt í einu sprettur Maja litla up frá
borðinu og hleypur til dyra. Þetta var óvænt
truflun á veizluskapinu, og móðir hennar
stendur upp og gerir sig líklega til að hlaupa
á eftir telpunni og láta hana setjast. En í
sama bili snýr Maja litla sér við og segir:
„Er þér líka mál, mamma?“