Heimili og skóli - 01.12.1949, Blaðsíða 6

122
HEIMILI OG SKÓLI
En hvað skammdegið gat verið svart
í gömln, lágu sveitabæjunum! Um eig-
inlega birtu var ekki að tala, heldur
aðeins daufa skímu ofurlitla stund um
hádaginn. Gluggar voru fáir og rúð-
urnar litlar og gamla glerið, gult og
grænt í gegn af elli, hleypti ekki miklu
ljósi gegnum sig. Oft var myrkrið til
óþæginda, jafnvel okkur krökkunum,
en okkur fannst endilega, að svona
og ekki öðruvísi ætti skammdegið að
vera. Það var eitthvað æfintýralegt og
seiðandi við skammdegismyrkrið,
þrátt fyrir allt, ekki sízt fyrir þau okk-
ar, sem ekki voru því vitlausari í
myrkfælni. Þegar ég lít til baka, er
sem mér finnist, að barnshugurinn
hafi greint jólaljósin að baki hins
mikla myrkurs jólaföstunnar. En mik-
il ósköp voru dagarnir lengi að Hða,
— ekki sízt seinustu dagar jólaföstunn-
ar. Við líktum þeim oft við lötustu
hestana í sveitinni, sem við þekktum.
Þannig skírðum við Magnúsarmessu
upp og gáfum henni nafnið Lati-
Brúnn, en messudagur hins heilaga
Þorláks hlaut nafnið Halta-Liit, en svo
var gömul og aflóga hryssa heitin á
næsta bæ. Fullorðna fólkinu var sárilla
við þessar nafngiftir okkar og átaldi
okkur harðlega fyrir uppátækið. Við
lofuðum bót og betrun og þar með
voru allar refsiaðgerðir látnar niður
falla þeirrar sakar vegna. En — það
voru aðrar sakir, sem fullorðna fólkið
hafði á hendur okkur, krökkunum, —
og refsiaðgerðir þeirra vegna voru
sjaldan látnar niður falla, án verklegra
úrbóta af okkar hendi, barnanna. Eg
minnist „ætlunarverksins" svokallaða.
Okkur börnunum var sett fyrir að
prjóna svo og svo mörg pör af sölu-
sokkum og vettlingum og áttum að
hafa lokið því svo snemma fyrir jól,
að hægt væri að koma því í kaupstað-
inn fyrir hátíðina, enda munu marg-
ir ekki hafa haft annað til að kaupa
fyrir til jólanna en tóskapinn. Við vor-
um misjafnlega fljót að prjóna, og á
tvennu gat leikið með áhugann, en í
þessu efni þekktist ekkert, sem kalla
mætti eftirgjöf. Guð hjálpi þeim, sem
ekki lauk ætlunarverkinu af á tilsett-
um tíma. Þegar sýnt þótti, að eitthvert
okkar krakkanna myndi verða síðbú-
ið, ef við værum látin sjálfráð, þá vor-