Heimili og skóli - 01.08.1962, Blaðsíða 24

76
HEIMILI OG SKÓLI
lítil börn komast ekki hjá því að
skynja sársauka, dauða og óréttlæti.
Stundum getur það litið svo út, að trú-
arbrögð okkar verði sífellt yfirborðs-
kenndari og léttúðugri eftir því sem
heimurinn umhverfis okkur verður
fyllri af harmsögulegum atburðum.
Stundum notum við trúarbrögðin til
að blekkja sjálfa okkur og telja okkur
trú um, að allt sé í bezta lagi og við
höfum ekkert að óttast.
Það er tómt mál að tala um öryggi,
þegar það er ekki fyrir hendi. Það er
tilgangslaust að tala um að allt verði
við það sama, þegar allt tekur breyt-
ingum. Það gagnar heldur ekkert að
lifa eins og enginn dauði væri til þótt
við eigum það alveg víst, að hann kem-
ur einnig til okkar. Barnið veit einnig
um dauðann og spyr um hann. Það
þekkir snemma óréttlætið og skilur
ekki, að Guð skuli láta það viðgang-
ast. Barnið leggur fyrir sig sömu
spurningarnar, sem fullorðna fólkið
reynir að fá svarað. Börn taka þessa
hluti miklu hátíðlegar en við höldum,
ef þau finna heilindi hjá fullorðna
fólkinu.
Til að skýra þetta hefur Jósliúa
Liebmann í einni af bókum sínum
sagt frá manni, sem missti föður sinn
og sendi sjö ára gamla dóttur sína
burt af heimilinu til þess að hún kæm-
ist ekki í kynni við sorg foreldranna.
En litla stúlkan þjáðist af einsemd og
heimþrá í hinu nýja heimili og Lieb-
mann hvatti foreldrana eindregið til
að taka dótturina aftur heim til sín.
„Henni líður betur þar,“ sagði hann,
„og svo getur hún huggað föður sinn.“
Sannleikurinn er sá, að jafnvei lítil
börn geta skilið harmleiki, ekki
kannski sakir vitsmuna, lieldur með
hjartanu. Öll börn brjóta fyrr eða síð-
ar heilann um dauðann. Hjá því verð-
ur ekki komizt. Margir foreldrar reyna
að leiða hjá sér allar slíkar spurning-
ar. „Litli hvolpurinn liefur sofnað“,
eða: „Afi tók sér ferð á hendur langt
burt.“ En þá verður barnið hrætt um
að það deyi á meðan það sefur. Og ef
afi fór í langa ferð, hvers vegna kem-
ur hann þá ekki aftur? Hér er bezt
að segja sannleikann svo að barnið viti,
að dauðinn er ekki venjulegur svefn
eða löng ferð. Afi kemur aldrei aftur.
En er það ekki yndislegt, að hann hef-
ur fengið að vera hjá okkur svo lengi
og við getum hugsað um hann og við
eigum svo margar skemmtilegar minn-
ingar um hann, og okkur þótti öllum
svo vænt um hann.
Hverju eigum við að svara, þegar
börnin okkar spyrja hvernig á því
standi að mönnum líði illa og að þeir
séu hryggir? Hverns vegna Kristján sé
lamaður eða Karen sé blind. Jú við
höfum þá leið opna að segja að við vit-
um það ekki. En við getum einnig
sagt, að ef við öll legðumst á eitt með
að hjálpa þeim, sem eiga bágt, gætum
við kannski fundið leiðir til þess, og
að það sé á þann hátt, sem Guð vilji
að við vinnum til að hjálpa hvert
öðru.
Gefið börnnm ykkar ekki þá hug-
mynd urn Guð, að áhrifasuæði hans sé
aðeins barnaherbergið, heldur sá heim-
ur, sem barnið á að vaxa upp i.
Þegar við tölum um Guð við börn-