Úrval - 01.06.1970, Blaðsíða 70

68
ÚRVAL
Þau gera meðal annars ráð fyrir
því, að stofnuð verði ný neytenda-
verndardeild í Dómsmálaráðuneyt-
inu og að Viðskiptaneínd ríkisins
verði veitt aukin völd, sem veiti
veita þeim framleiðendum og kaup-
mönnum alvarlega áminningu, sem
álitnir eru hafa blekkt neytendur
eða haft af þeim á einhvern hátt.
„LÁTTU ALDREI HLUT ÞINN“
Helzti verndarvættur hins banda-
ríska neytenda er sjálfur áberandi
„htill neytandi". Ástæðan er að
nokkru leyti sú, að hann veit, að
kaup hans til eigin þarfa yrðu skil-
in sem viðurkenning á viðkomandi
hlutdrægni. Nader á því engin
meiri háttar tæki, hvorki sjón-
varpstæki né bíl. Vinnudagur hans
er frá 16 til 20 stundir, og oft vinn-
ur hann alla 7 daga vikunnar. En
samt neitar hann að samþykkja
það, að um sé að ræða einhverja
fórn eða eitthvert óvenjulegt afrek
frá hans hendi. Nýlega var honum
veittur heiðursvottur við opinbera
athöfn, og við það tækifæri ávítaði
Nader lítillega þá, sem fyrir þess-
um heiðursvotti stóðu. Hann tók þá
svo til orða: „Það ætti ekki að veita
mér heiðursvott fyrir að gera það,
sem ég ætti að gera.“
Hina næmu skyldutilfinningu
hans og löngun til þess að halda
áfram að læra og fræðast endalaust
má rekja til uppeldis þess, sem
hann hlaut á uppvaxtarárum sínum
í Winsted í Connecticutfylki. Kvöld-
verðartíminn líktist fremur nám-
skeiði í réttarlæknisfræði en venju-
legu borðhaldi, enda stóð „borð-
haldið“ oft 3—4 tíma. Og ætlazt var
til, að allir segðu sitt álit á um-
ræðuefni kvöldsins. Faðir Naders,
sem vai- innflytjandi frá Libanon,
hafði gerzt veitingamaður í Banda-
ríkjunum og hafði átt talsverðri
velgengni að fagna. Hann var
„fundarstjóri" við þessar umræður
og hvatti börn sín til þess að standa
fast á rétti sínum. Hann sagði þeim,
að þau skyldu aldrei láta lögmætan
hlut sinn fyrir neinum. Og þau
lærðu þessa lexíu refjalaust.
Ralph hóf nám við lagadeild
Harvardháskóla, eftir að hann hafði
útskrifazt með ágætiseinkunn frá
Princetonháskólanum. í Harvard
varð hann ritstjóri dagblaðs skól-
ans, en það einkenndist af stuðn-
ingi sínum við ýmis „málefni", sem
voru efst á baugi hverju sinni. Ein
af greinum hans í blaði þessu,
„Amerískir bílar: hannaðir fyrir
dauðann“, varð svo vísirinn að bók
hans „Hættulegur á hvaða hraða
sem er“. Bókin kom út árið 1965 og
var hroðaleg ákæra á hendur bif-
reiðaiðnaðinum, klíkum vélaverk-
fræðinga og vélfræðinga, ýmsum
ríkisstjórnarnefndum og ráðum og
umferðaröryggissamtökum og
nefndum fyrir að hafa látið undir
höfuð leggjast að stuðla að því að
gera bíla betur „árekstrarhæfa“.
Nader er grannvaxinn og hávax-
inn piparsveinn. (Hann hefur ekk-
ert á móti stúlkum, en hefur bara
sjaldan tíma eða löngun til þess að
bjóða þeim út). Hann dregst oft
aftur úr með störf sín og neyðist
því oft til að láta bíða eftir sér.
Hann getur verið óþægilega feim-