Úrval - 01.08.1971, Blaðsíða 127

FERÐALANGURINN, SEM ENGINN . . .
125
uðust faðir hans og föðurbróðir
drjúgum á verzlun og viðskiptum.
En nú var hinn keisaralegi hús-
bóndi þeirra kominn á áttræðisald-
ur, og því fannst þeim nú vitur-
legra að fara að hugsa til heimferð-
ar. Þeir voru hræddir um, að af-
brýðisamir keppinautar þeirra við
hirðina mundu gera þessum þrem
erlendu uppáhöldum keisarans lífið
leitt, ef keisarinn dæi. Þeir voru
líka haldnir heimþrá til Feneyja.
Keisarinn neitaði þeim í fyrstu um
brottfararleyfi, þegar þeir báðu hann
leyfis um að mega halda heimleiðis.
En síðar lét hann samt undan, þótt
tregur væri, og jós þá yfir þá geysi-
legum auðæfum gulls og gimsteina.
Hin erfiða og hættulega heimferð
tók þrjú ár. Nú væri hægt að kom-
ast sömu leið á nokkrum klukku-
stundum. Þegar skip þeirra náði
loks til hafnar í Feneyjum árið 1295,
höfðu þeir verið að heiman í 24 ár.
Enginn þekkti þá aftur. Jafnvel
þjónarnir neituðu þeim um aðgang
að húsi fjölskyldunnar. Allir voru
fyrir löngu komnir á þá skoðun, að
þeir væru dánir.
Þeir héldu geysimikla veizlu til
þess að sannfæra gamla vini og ætt-
ingja um, að þeir væru ekki svikar-
ar. Fyrst veittu þeir gestum sínum
gnægð matar og víns og klæddust
síðan hinum slitnu Tartaraklæðum
og ristu síðan á sauma þeirra með
leikrænum tilburðum, svo að gim-
steinarnir sáldruðust um gólfið.
Þegar hinir efagjörnu sáu þessar
hnefafyllir af demöntum, rúbínum
og perlum, sannfærðust þeir loks
um, að komumenn væru þeir, sem
þeir sögðust vera, því að hver hefði
getað veitt þeim slík auðæfi nema
sjálfur Kublai Khan?
Marco Polo hafði verið óreyndur
stráklingur, þegar hann hélt að
heiman 17 ára að aldri. En nú var
hann orðinn 41 árs, þroskaður og
veraldarvanur maður, sem bjó yfir
slíkri þekkingu á þjóðum og lönd-
um, að enginn hafði átt slíka fyrr
en hann. En þrátt fyrir hinar lif-
andi og ýtarlegu lýsingar hans á
ferðum sínum, var langt frá því, að
menn trúðu honum. Hann varð
sannarlega ekki neinn spámaður í
heimalandi sínu, hvorki meðan hann
lifði né í langan tíma eftir dauða
sinn.
Þrem árum eftir heimkomu Mar-
cos Polos brauzt út styrjöld milli
borgríkjanna Feneyja og Genúa, en
þau höfðu lengi verið skæðir keppi-
nautar í verzlun, viðskiptum og sigl-
ingum. Marco gerðist „skipstjóri" á
galeiðu í styrjöld þessari. Hann og
skip hans voru tekin til fanga. Og
var honum þá varpað 1 fangelsi í
Genúa. Hann notaði tímann vel í
fangelsinu. Hann lét senda sér hin-
ar snjáðu minnisbækur sínar og las
samfanga sínum fyrir ferðaminning-
ar sínar.
Aldir áttu eftir að líða, áður en
fræðimenn og landkönnuðir, er
héldu síðar í fótspor Marcos Polos
til Austurlanda, lýstu yfir því, að
frásagnir hans væru furðulega ná-
kvæmar og réttar. Bókin „Ferðir
Marcos Polos“ var nú þýdd á tungu-
mál allra menningarlanda, og varð
hún ómetanleg uppspretta fróðleiks
fyrir landkönnuði og landfræðinga,
sagnfræðinga og kortagerðarmenn
og uppspretta unaðar fyrir alla þá,