Úrval - 01.01.1974, Blaðsíða 19

17
DÝRÐLEG, HRÍFANDI OG . . .
siglað og um hana vörður. Nú, síð-
an 1955, er hún opin almenningi.
Engir stjórnendur, sem hér hafa
gengið um garða, hafa látið eftir
sig fleiri sögulega fjársjóði en rúss-
nesku keisararnir, og eru sum
þeirra til sýnis í konunglega her-
gagnasafni Kreml.
Svo yfirhlaðin af dýrmætum
steinum eru djásn eins og kórón-
ur, helgimyndir, krossar, vopn og
skartklæði, að ógleymdum borð-
búnaði, að undur mega teljast,
hvernig þeim var lyft, hvað þá
heldur hvernig fólk gat notað þetta
og borið.
Eitt guðspjallanna er til dæmis
þakið umbúðum, sem nema 57
pundum gulls, og handfylli af em-
eröldum, sem líkjast eiga tárum.
Gullið hásæti Boris Godunovs er
alsett 2000 eðalsteinum. ,,Ef ég
ætti að verðleggja þessa dýrgripi,“
sagði franskur gimsteinasali,
„mundi ég stinga upp á milljarði
dollara (um 85 milljarðar króna)
til að byrja með. Ég hef aldrei séð
neitt þessu Iíkt.“
Við hlið Vopnasafnsins standa
fjórar kirkjur — Postulakirkjurnar.
Boðunarkirkjan, þar sem keisar-
arnir voru skírðir og brúðkaup
þeirra gerð, er þarna. Einnig kirkja
erkiengilsins Mikjáls, þar sem
flestir keisararnir voru greftraðir,
byggð um það leyti, sem Kolum-
bus kom til Ameríku, af ítölskum
og rússneskum arkitektum. Þessar
kirkjur eru stórkostlegt sambland
og samræming á endurreisnarstíl
og rússneskum grísk-ortodox kirkju
stíl.
Þær urðu fyrir ægilegum skaða
í frönsku innrásinni 1812, sérstak-
lega Boðunarkirkjan, þar sem Na-
póleon hýsti hross sín, meðan hann
beið uppgjafar Rússa, sem aldrei
varð.
Allt frá þeirri stundu hafa þess-
ir helgidómar verið varðveittir hið
bezta.
Hver ferþumlungur veggjanna er
skreyttur myndasamfellum, múr-
brúnir og helgimyndir skreyttar
gulli og rúbínum og innviðir litum
prýddir. En bænir og söngvar prest-
anna eru hljóðnaðar í hvelfingun-
um .
Alls staðar á Kremlsvæðinu má
líta slíkar gersemar byggingarlist-
arinnar, þótt ekki liggi þær allar
jafnauðveldlega við augum almenn-
ings.
Þar má nefna sem dæmi hina
dýrðlegu Terem höll. Á miðöldum
komu þar saman hinar tignustu og
fegurstu meyjar, sem söfnuðust á
svonefndan „brúðarmarkað".
Þangað fóru keisararnir í konu-
leit.
Veggir hallarinnar voru byggðir
með alls konar leynigöngum og
ósýnilegum gægjugötum, þar sem
ástfangnir prinsar gátu virt hinar
útvöldu fyrir sér, án þess að þær
sæju, meðan þær voru í baði eða
lágu í rekkju. En allt slíkt átti að
gera þessum konungbornu auðveld-
ara um vik við val hinnar réttu.
En langsamlega merkast allra
þessara stórhýsa og skrauthalla
þykir samt hin óviðjafnanlega gula
þinghúsbygging, sem Katrín mikla
lét reisa á 18. öld.
Þar er miðstöð Sovétstjórnarinn-
ar, á þriðju hæð í þessari höll, þar