Úrval - 01.01.1974, Page 70

68
ÚRVAL
neskar krónur,“ sagði Ali Baz,
tuttugu og níu ára gamall trésmið-
ur. Hann var að koma heim til
Istanbul í sumarfrí eftir tveggja
ára dvöl í Þýzkalandi. „Ég fer aft-
ur vestur og verð í tvö ár, þá held
ég heim og stofna mitt eigið tré-
smíðaverkstæði og kaupi mér kann
ski bíl.“
MARKAÐUR
MÚHAMEÐSTRÚARMANNA
Ali Baz vinnur í Hannover. Þar
býr hann í félagsbúi með öðrum
Tyrkjum. „Við kaupum kindur og
höfum okkar eigin kjötmarkað,"
segir hann. „Við þorum ekki að
kaupa kjöt á venjulegum markaði,
það gæti verið svínakjöt,“ bætir
hann við. Allt í einu þagnaði hann
og heilsaði gömlum vinum, sem
ilmuðu af einhverjum tegundum
af ilmvötnum eða „rakspíra“. Hann
blístraði vestrænt danslag og þegar
maður, sem selur einmitt einhvers
konar hárvatn, stanzaði við borðið,
pantaði smiðurinn ungi dýrasta
ilmvatnið.
Flestir atvinnuleysingjar í Istan-
bul hafa aðeins hlotið lægstu stig
almennrar menntunar. Börn, sem
eru nú milli 7—12 ára, eru skóla-
skyld. Og þeir, sem óska háskóla-
náms, geta hlotið hina beztu
menntun í Tyrklandi, einmitt í
sinni fögru borg. Það eru þrír há-
skólar í Istanbul, sem veita bæði
verklega og andlega menntun.
Það var einmitt 1971, sem stjórn-
in tók alla háskólamenntun í sínar
hendur í Tyrklandi. En allt til þess
tíma nefndist Bosporusháskólinn
Robert College. Hann var opnaður
1863 og var fyrsti háskóli Banda
ríkjanna erlendis. Hann gnæfir á
hæðunum, Evrópumegin við „Sund-
ið“. Og þegar ég gekk þar um, gat
ég horft niður til Rumeli Hisar,
virkis, sem byggt var 1452 af Otto-
man sigurvegara í Istanbul og
grænan haga, þar sem soldánarnir
skemmtu sér í skógarferð.
En Robert College er nú samt
ekki alveg horfinn af sjónarsvið-
inu. Menntaskóli, sem einu sinni
var í sambandi við háskólánn, hef-
ur nú tekið nafnið hans.
Aðalleiðin frá Bogazicis-búðun-
um til Galatabrúar liggur gegnum
Beyogtu, sem er nýja hverfið Evr-
ópumegin í Istanbul. Hér eru ný-
tízkuverzlanir, kvikmyndahús, hóg-
lífishótel og skrauthýsi, sem utan-
ríkisþjónustan hafðist við í, með-
an enn var ekki stofnað lýðveldi
og áður en stjórnin fluttist til An-
kara.
Aðalstrætið í Beyogtu heitir Ist-
iklat Caddesi. Þar úir og grúir af
fólki frá morgni til kvölds. Það
hellist og streymir út úr hliðar-
strætum. Hér króa svartamarkaðs-
salar með sígarettur, kaupendur af
í hornum, hvíslandi og bendandi
og bjóða varning sinn, en veitinga-
menn koma með matseðla sína út á
stéttir til að freista viðskipta-
manna.
Á götuhornum eru ölstofur, þar
sem ungmenni eyða tómstundum í
sætleika nautnanna.
Eitt slíkt horn er við Blóma-
hornið svonefnda. Þar sem Istiklat
Caddesi og Cicek Pasaji mætast.
En einmitt þar eru engin blóm.
Þar eru hins vegar nokkurs kon-