Skemmtisögur - 15.04.1953, Side 13

Alitshnekkir
Smásaga eftir JACK LONDON
Þetta var lokaþátturinn. Subienkov hafði
þrætt langa slóð beiskju og skelfinga, hann
hafði gert sig heimakominn í höfuðborgum
Evrópu eins og dúfa, og hér, fjær en nokkru
sinni áður, í rússnesku Ameríku, var slóð-
in á enda. Hann sat í snjónum, með hend-
urnar bundnar fyrir aftan bak, og beið
pyntinganna. Hann einblíndi á kynlegan
hátt fram fyrir sig á risavaxinn Kósakka, er
lá á grúfu í snjónum, stynjandi af kvölum.
Karlmennirnir höfðu lokið meðferð sinni
á risanum og höfðu aíhent kvenfólkinu
hann. Að þær fóru frant úr karfmönnunum
í djöfulæðinu, það staðfestu óp mannsins.
Subienkov horfði á og það fór hrollur um
hann. Hann var ekki hræddur við að
deyja. Hann hafði of lengi horfzt í augu við
dauðann, á þessari þreytandi leið frá Var-
sjá til Nulato, til þess að hann hryllti við
dauðanum einum saman. En honum var
ekki sama um pyntingarnar. Þær röskuðu
sálarró hans. Og þessi röskun stafaði ekki
eingöngu af tilhugsuninni um þær kvalir,
sem hann hlyti að þola, heldur af tilhugs-
uninni um þá hryggðarmynd, sem kvalirn-
ar myndu gera úr honum. Hann vissi, að
hann myndi biðjast vægðar, og þrábiðja,
og grátbæna, alveg eins og Stóri Jón og hin-
ir, er farnir voru á undan honurn. Þetta
myndi ekki verða skemmtilegt. Að láta lífið
á karlmannlegan og hressilegan hátt, með
brosi á vör og gamanyrðum — ja-há, það
myndi hafa verið hinn rétti framgangsmáti.
En að verða frá sér, að láta verkjarflog
holdsins yfirbuga styrk sálarinnar, að æpa
og veina éins og api, að verða að óarga-
dýrf — a-ha, það var það, sem var hræðileg-
ast.
Það hafði ekki verið neinn möguleiki til
undankomu. Allt frá upphafi, þegar hann
hafði dreymt hlina ólmustu dirauma um
sjálfstæði Póllands, hafði hann orðið leik-
soppur örlaganna. Allt frá upphafi, í Var-
sjá, í St. Pétursborg, í námum Síberíu, á
Kamchatka, á svaðilfleytum loðskinnaþjóf-
anna, höfðu örlögin verið að reka hann á-
frarn að þessum leikslokum. Engum efa var
það undirorpið, að þessi leikslok voru greipt
á grunnmúra veraldarinnar honum til
handa, er var svo hreinn og tilíinninganæm-
ur, hvers taugar tæplega leituðu skýlis und-
ir hörundinu, til handa honum, er var
draumsjónamaður og skáld og listamaður.
Áður en nokkurn hafði dreymt um tilkomu
hans, hafði það verið fastákveðið, að þessi
ólgancli hafsjór tilfinninganæmisins, sem
var aðaluppistaðan í sköpun hans, skykli
dæmdur til þess að lifa hinu ómengaðasta
og naktasta villimannalífi og deyja í þessu
fjarlæga landi næturinnar, á þessum
skuggalega stað handan yztu landamæra
veraldarinnar.
Hann andvarpaði. Svo að þessi stóri hlut-
ur fyrir framan hann var Stóri Jón — Stóri
Jón, risinn, ti.lfinningalausi maðurinn,
járnkarlinn, Kósakkinn, er gerzt hafði sjó-
ræningi, er var daufgerður eins og uxi, er
hafði svo óþroskað taugakerfi, að píslir,
sem voru nærri því óbærilegar fyrir venju-
lega menn, orkuðu tæplega á hann sem sak-
leysislegt þukl. Jæja, jæja, við skulum láta
Nulato-Indíánana um að finna taugar Stóra
Jóns og rekja þær að rótum hinnar titrandi
sálar hans. Þeir voru vissulega á góðri leið.
Það var ótrúlegt, að nokkur maður skyldi
geta þolað annað eins og haldið lífi. Stóri
11
SKEMMTISOGUR