Nýja öldin - 01.12.1899, Qupperneq 26
170
Nýja Oldin.
sjúkdómum undir orpnir, höfum að miklu leyti sömu
nautnir og skilningar-vit vor starfa á sama hátt. Og svo
líkt er líkamssköpulag vor mannanna og apanna, að óhætt
má teija oss og þá tvö kyn eða ættir (familia, genus) af
einni og sömu röð (ordo) ídýrarikinu.1 Manns-fóstrið tekur
í móðurlifi öllum sömu breytingum sem fóstur inna ann-
ara, æðri dýra. Aðalmunurinn á oss og öðrum dýrum,
að hkamsgerð til, er sá, að heili vor er munum þrosk-
aðri. Mál-færin mundu sumum í hug koma; en í raun-
inni eru þau okki neitt, sem vór höfum fram yfir önnur
dýr. Þau geta sum gert allar sömu hljóðgreiningar sem
vér, talað oi ðin eins og vér. En hitt er satt, þau læra
að eins að apa þau eftir oss, án þess að geta beitt þeim
á sjálfstæðan hátt til samtals ei s og vér. En sá munur
liggur í því einu, að vór erum skynþroskaðri, en ekki í
yfirburðum talfæranna sjálfra. I’essi munur heyrir því
til því sem vant er að lcalla „andlega" yfirburði, en ekki
líkamslaginu sjálfu, og kemur því ekki við náttúrusög-
unni. Ekki er það heldur neitt aðgreiningarmerki, að
vór mennirnir höfum snoðinn (hárlausan) slookk, því að
sumir menn eru al-loðnir. Ekki var það samt ætlun
Darwins, og ekki er það ætlun neinna náttúrufræðinga,
að mennirnir sé af öpum kornnir, heldu)' ætla þeir, að
bæði menn og apar sóu tvær kvíslar af sameiginlegum
frumst.ofni, þ. e. a. s. báðir komnir af öðru dýii upp-
haflega, er nokkuð ólíkt hafi verið því sem menn eða
apar eru nú. Þetta dýr, þennan nánasta fi umföður manna
og apa, kallar Háckel mann-apann (piþek-anþropos). Það
hefir lengst um verið aðalmótbáran gegn þessari ætt-
1) Svo taldi Linné og svo telur Darwin, Haokel o. fl.; og
þó er óvíst, hvort ekki væri réttara að telja menn og apa eina
og sömu ætt (familia); að minsta kosti eru annars skepnur,
sem eru svo líkar, endranær i dýrafræðinni taldar ein og
sama ætt.