Nýja öldin - 01.12.1899, Blaðsíða 44

188
Nýja Öldin.
missi sjónar á því sem verulegra er. Þannig t. d. um
þingstaðinn á Þingvelli, sem þoim þykir svo mikið undir
komið, að við liggur í fyrstu, að þeir telji stofnun al-
þingis einskisveiða, ef það verði háð annarstaðar en á
Pingvöllum.
Pó að Jónasi hafi verið all-sýnt um ýmis lands-mál
og haft hug á þeim, eins og sitthvað ber vott um, að
verið hafl, þá er það þó ekki þessi starfsemi hans, sem
gefur honum mesta þýðingu fyrir þjóð hans. En hennar
er þó nauðsynlegt að minnast líka, því að hún stendur
í svo nánu sambandi við annað í lifl hans. — Hvað er
það, sem dregur Jónas til að taka þátt, í tilrauninni til
að vekja þjóð sína? — Það er ættjarðar og frelsis ást
hans vakin, glædd og brýnd af rómantíkinni.
Náttúrufræðin verður lijá Jónasi eins konar sambands-
liður milli framkvæmdalífsins og hugsjónalífsins. Með
henni vill hann gagna landi sínu eða þjóð, atvinnuvegun-
um o. s frv. En á sjálfan hann heflr hún þau áhiif,
sem hún hefir á alla sína iðkendur; hún kennir honum
að líta skynjandi augum á lífið i stóru og smáu, og auk
þess dýpkar hún og mentar fegurðai'tilflnning hans. En
þotta livorttvegg'ja er í rauninni afarnauðsynlegt fyrir
skáldið.
Og sem sk&ld er það að Jónas hefir sína aðal-þýð-
irtgu fyrir þjóð sína. t’ví að það er öfgalaust að segja,
að hann sé faðir alls ins nýrri ijóðskáldskapar á
íslandi.
Og hvað hafði harm t.il þessa?
Það er ekki hugmynda-auður. Hann höfðu aðrir
átt á undan honum, jafn-mikinn eða enda meiri.
Það er ekki hugmynda-auður, sem er einkenni Jón-
asar. Af því kemur það og án efa, að útlendingar meta
Jónas ekki sviplíkt eins mikið og vór landar hans gerum, og,
ég skal bæta við, ekki sviplikt eins mikið og hann á