Freyja - 01.12.1903, Blaðsíða 35

vi. 5-
FREYJA
! 17
torgiö og sjá ofan á hattakollana á fólkinu og yfir í herbergisglugg-
ann okkar. Þur sá ég m i3ur mína.ég man líka aö ég sá yfir á fjós-
vegginn og aö þar hékk fáguö blikkfata. Allt í einu sá ég hlaup og
Jœti, þaö var bent upp til okkarog barnastúlkan flýtti sér ofanmeö
mig. Eg man svo ekki hvaö skeöi nœst, én seinna var mér sagt,
aö móöir mín heföi rekið upp hljóð og liðið í öngvit, eins og altítt
var í þá daga, þegar hún sá mig í turnglugganum, og grátandi faðm-
aö mig og kvsst þegar ég var fenginn henrti. Eftir þaö gat ég aldr-
ei gengiö svo fram hjá turninum aö ég ekki liti upp í gluggann, á
meðan ég var drengur, því mér fannst glugginn einveröungu koma
mér og kyrkjutíkinni viö. “
Þegar lbsen var átta ára gamall, varð faðír hans gjaldþrota og
varö aö hœttu viö verzlun en þrotabúið gekk tíl skuldunautá hans.'
Hófst þá barátta sú við fátœkt og fyrirlitning, sem Ibsen átti viÖ að
stríða fram yfir fullorðins árin. Sextán ára vistaöist hann að
heiman, hjá lyfsala nokkrum í Grímstaö og átti hann þar að nema
lvfjablöndun og gjöra það aö lífsstarfi sínu. En það fór nokkuð á
annan veg. Fyrst var kaupstaöarlífiö þar, honum mjög ógeöfelt,
hugsunarhátturinn var smásálarlegur og stéttarígurinn mikill, og í
annan staö fór fljótt að bera á skáldskapargáfu hans og einræni í
skoðunum, er hvorugt varð til aö afla honum vinsœldar meöaf
fólksins, er hfði í andlegum skilningi, í heimi, er tók lítið fram
fiskiþorpinu sem þaö bjó í. " Enda bar fljótt á því, aö Ibsen átti
þar ekki upp á pallboröið. Honum gekk illa að læra kveðjumát-
an er þar tíðkaðist, engu síöur en oröalagiö, er sitt þurfti aö verá
upp á hvern máta, eftir því, hvort átt var við ríkan éða fátækan.
Þó eignaðist Ibsen þar einn vin, sem reyndist honum trúr meðan
hann lifði. Um þessar mundir gekk af Ungverjá stríðið og tók Ib-
sen þátt í frelsisbaráttu Ungverja eftir því sem hann gat. Stakk
það mjög í stúf við aöfarir annara bæjarmanna, sem skriöu í duft-
inu af auömýkt fyrir kyrkju og konungsvaldi, en þá var þessi apó-
tekara sveinn að velta fyrir sér sjálfstæðis-hugmyndum þeirra þjóða
er vaknaðar voru til meðvitundar um lífskjör sín og bera það sam-
an við ásigkomulag Norömanna, sem enn þá voru kjöltubörn Dana,
og hver þóttist mestur. sem bezt gat tuggið upp á dönsku.
Um þetta leyti kom út fyrsta skáldrit Ibsens, og kostaöi vinur
hans, Schulerud, útgáfu þess. Ritiö var í ljóðum og hét ,,Cati-
I ina. “ Að sumu leyti átti það að vera sögulegs efnis úr sögu forn-