Freyja - 01.08.1905, Síða 8
8.
FREYJA
VIII. i.
væru nokkrir er ekki þyldu hana, af því hún tók svo djúpt og al-
varlega inn í rótgrónar meinsemdir þjóölífs vors. Enda fór svo aö
nokkrir sögðu Freyju þá upp, en svo bœttust áskrifendur í stað
þeirra svo hundruöum skifti. Kosti þeirrar sögu sjá nú flestir.
Um hana segir Frú Torfhildur Hólm í bréfi til mfn, meöal annars
þetta:
,..,,Þetta er bók, sem ég . álít að myndi gjöra mjög mikiö
gagn, einkanlega í höndum þeirra sem hún er helguð.Ritdórn
segist hún skrifa um bókina í júlínúmeri blaðs síns ,,Dvöl“.
Vegna þess minnist ég nú á EiS Helenar að saga sú sem nú er í
Freyju, má heita framhald af henni. Einnig hun tekur djúpt og
ulvarlega í rótgrónar meinsemdir þjóðlífsins. Hún heldur því
fram, að hinn eini heillavænlegi grundvöllur undir heimilið, sé
ástin—sönn ást og sameiginlegleiki þeirra sem byggja þaö upp.
Að engin nauöungarbönd hafi nokkurnííma farsœlt nokkurt heim-
ili, og murii aldrei gjöra það. Að það heimili sé farsælla sem
byggt er á sannri bandalausri ást og sameiginlegleika hlutaðeig-
enda, en hitt, sem grundvallað er. á hjónabandslögum eins eða
annars ríkis, en skortir ást og sameiginlegleika. Hún heldurfram
eign sérhvers einstaklings á eigin persónu sinni—að konan sé ekki
eign mannsins, né maðurinn konunnar—heldur sé sambúð þeirra
eðlileg sameining tveggja frjálsra einstaklinga, sem hvorugur hafi
rétt til að þröngva kosti hins andlega eða líkamlega. Hún heldur
fram afdráttarlausri skyldu foreldranna að sjá fyrir uppeldi barna
sinna. Hún er skrifuð til að vekja athygli heimsins á mislukkuðu
hjónabandi og hinuin illu afleiðingum þess fyrir mannkynið. Þar
er og gjörð tilraun til að ráða bót á þessum allt of almennu mein-
semdum. Og þessi bót er innifalin í þeirri skoðun og kenningu
höf., að hjúskapurinn eigi að byggjast á ást og sameiginlegleika
hlutaðeigenda og engu öSru. Hvílíkur þó glæpur.
Eitt af því sem ég hefi persónulega orðið vör við að þessari
sögu hafi verið til foráttu fnndið, er, að Wilbur skyldi kyssa Im-
eldu. Hafa sumir karlmenn játað það í minni og annara áheyrn,
að þeir hefðu ekki treyst sér til slíks, né treysta þeir öðrum piltum
(Framhald á bls. 17.)