Helgarpósturinn - 20.07.1979, Síða 22
22
Bob Marley
í siðasta blaði var
ætlunin að kynna örlitið
reggaetónlistina og
ljúka þarmeð greinar-
flokki um þróun dægur-
tónlistar siðustu ára.
En sú grein féll út af
óviðráðanlegum orsök-
um og birtist þvi i dag.
Jamaica — London
I grófum dráttum má skipta
reggaetónlistl tvo flokka: ann-
ars vegar þá sem kemur beint
frá eynni Jamaica og hinsvegar
þá sem sprottin er upp meöal
þeirra Jamaicabila sem flust
hafa til Bretlands, aöallega
London, og runniö þar saman
viö lágstéttirnar, — þvi þótt
grunnurinn sé sá sami —
reggaetakturinn — gerir yfir-
byggingin, boöskapur textanna,
þaö aö verkum aö þetta eru
tveir ólikir og um margt and-
stæöir pólar.
Rastafarian
Þekktustu tónlistarmennirnir
sem koma beint frá Jamaica
eru meölimir I minnihlutabylt-
ingartrúflokki sem kennir sig
viö Jtastafarian. Rastafarianar
trúa þvi aö Haile heitinn
Selassie Eþiópiukeisari sé Guö
og frelsari svarta mannsins og
dreymir um sæluveröld gras-
reykinga og tónlistar undir
stjórn hans i Afriku. Þessi trú-
arstefna þeirra er mjög órök-
ræn og full af þversögnum.
Rastafarianar þekkjast á
slöngulokkahári sinu (dread-
locks), en hlutverk þeirra er aö
hræöa andstæöingana. Sökum
þess aö kunnasti reggaetón-
listarmaöurinn hingaötil, Bob
Marley, er rastafariani eru
slöngulokkarnir nú eitt þaö
fyrsta sem fólki kemur i hug
þegar reggae ber á góma.
Bob Marley
& Wailers
Bob Marley er fæddur 1945.
Hann stofnaöi hljómsveitina
Peter Tosh
Wailers áriö 1964 ásamt Peter
Tosh, Bunny Livingston, Junior
Braithwaite og Beverley Kelso.
Wailers uröu brátt ein virtasta
hljómsveitin á Jamaica, en þaö
var ekki fyrr en 1971, þegar
Marley lagöi bandariska
blökkusöngvaranum Johnny
Nash til lagiö Stir It Up, sem
náöi miklum vinsældum i
U.S.A., aö hinn stóri heimur fór
aöveita þessari tónlist eftirtekt.
Þaö var um svipaö leyti og
Wailers fóru að boöa
Föstudagur 20. júlí 1979,
helgarpásturinrL-
rastafarfanismann. 1973 undir-
rituðu þeir samning viö bresku
hljómplötuútgáfuna Island
Records, sem siöan er stærsta
útgáfufyrirtæki reggaetónlistar
ásamt meö Virgin. Þetta ár
komu út tvær plötur frá þeim,
Catch A Fire og Burnin’, en á
þeirri siðarnefndu var lagiö I
Shot The Sheriff, sem Eric
Clapton tók upp á plötuna 461
Ocean Boulevard og geröi feyki-
vinsælt um allan heim.
1 ársbyrjun *75 kom svo platan
Natty Dread og var þá fariö aö
titia hljómsveitina sem Bob
Marley & Wailers, en Peter
Tosh hættur. Með þessari plötu,
sem innihélt lagiö No Woman
No Cry, varö Bob Marley sú
súperstjarna sem hann hefur
siöan veriö og reggaeiö áhrifa-
mikil tónlistarstefna.
Þaö blés hinsvegar ekki byr-
lega fyrir Peter Tosh eftir aö
hannhætti i Wailers og hóf sinn
sólóferil. Hann lenti i fangelsi
fyrir marijuanareykingar (Bob
Marley fékk hann lausan meö
þvi aö leggja fram háa trygg-
ingarfjárhæð), var hálfdrepinn I
slagsmálum og fleira f þeim
dúr. En i fyrra kom út platan
Bush Doctor, sem Roliing
Stones áttu mikinn þátt i, og er
Peter Tosh siöan á hraöri upp-
leið og farinn aö veita gamla fé-
laga sinum Bob Marley haröa
samkeppni.
Inner Circle og
Third World
Aðrar kunnar reggaehljóm-
sveitir sem fylgja rastafarian-
ismanum eru Inner Circle og
Third World. Saga þeirra er
mjög samtvinnuð þvi Third
World varö til þegar Inner
Circle klofnaöi 1973, fjórum ár-
um eftir stofnunina. Tónlist
þessara hljómsveita er þó nokk-
uöólik: Inner Circle hafa mikiö
blandaö vestrænni tónlist s.s.
rokki og diskói saman viö
reggaeiö sitt, en Third World
flytja heföbundnari reggaetón-
list (þó svo aö hún sæki lika
margt til ameriskrar tónlistar).
En báöar boöa grasreykingar
og afrikusælu i textum sinum.
Linton Kwesi Johnson
og reggae-raunsæi
Jamaica er einsog
flestir vita bresk nýlenda
og þar rikti mikil neyö á á?
unum eftir siöustu heimsstyrjöld
einsog á svo mörgum stööum
öörum i' heiminum (ástandiöer
sosum heldur ekki beisið þar
núna).Sem varðtil þess, þegar
Bretland fór að rétta úr kútn-
um eftir striðiö uppúr 1950,
aö fjöldi Jamaicabúa notfæröi /
sér þaö, aö tiiheyri einhver /
breska heimsveldinu á
hann rétt til búsetu hvar
sem er innan þess, og
flutti til Bretlands. Þar
uröu þeir aö láta sér
nægja að vera á
lægsta þrepi þjóð-
félagsstigans — enda
li'tt menntaöir og uröu
götusóparar, kamar-
hreinsarar og kola-
karlar. En það var
samt hátiö miöaö
viö þaö sem þeir
komu frá.
Flestii- þessara inn.
flytjenda búa nú i Brixtoiv
hverfi i Lundúnum og
þar hefur á undanförn-
um árum veriö aö
myndast öflug bar-
áttuhreyfing fyrir
bættum þjóöfélagsaö-
stæöum blakkra
innflytjenda, sem
notar reggae-
tónlistina sem
eitthelsta tækiö
1 baráttu sinni
Linton Kwesi Johnson
Einn helsti forsprakki þessar-
ar hreyfingar er ljóöskáldið og
tónlistarmaöurinn Linton Kwesi
Johnson. Hann fluttist til Bret-
lands árið 1963 og tókst, þrátt
fyrir bág kjör, aö brjótast öl
mennta og ljúka námi f félags-
fræðum. Plata hans Dread beat
an’bbod var I fyrra kosin
reggaeplata ársins af Melody
Maker. Og nýlega kom á mark-
aöinn með honum platan Forces
ofVictory. Einnigmágeta þess
um frama hans, aö hann er
fyrsti svarti bretinn sem fær
ljóö sín viöurkennd f kennslu-
sýnisbók breskra nútimaljóð-
skálda.
Linton Kwesi og félagar hafa
mjög deilt á rastafáriana fyrir
að gefa helstu andstæöingum
sinum, The National Front sem
eru samtök hvitra breta sem
vilja senda litað fólk á Bret-
landseyjum aftur til heimahag-
anna, góö rök fyrir kröfum sfn-
um meö þvi aö vinna aldrei
handtak, en eyöa tímanum í
marijuanareykingar og óraun-
hæfa afrikudrauma.
Af öörum virtum tónlistar-
mönnum reggaeraunsæisins má
nefna Grogory Isaacs og hljóm-
sveitirnar Vivian Weathers og
Steel Pulse