Helgarpósturinn - 27.07.1979, Blaðsíða 6
6
Föstudagur 27. júlí 1979
■j|
„ÞEMAÐ ER
LIF POPPARANS"
1. ágúst, sem er næstkomandi
miövikudag, veröur kjötsúpudag-
ur, þvi þá mun koma á markaöinn
hljómplatan islensk kjötsúpa
meö samnefndri hljómsveit.
Hana skipa Siguröur Karlsson
trommari, Pétur Hjaltested
hijómborösieikari, Björgvin
Gislason gitarleikari, Jón Ólafs-
son bassaleikari og um sönginn
sjá Siguröur Sigurösson, Helena
Haraldsdóttir og Ellen Kristjáns-
dóttir. En kokkur súpunnar, þe.
smiöur laga og texta, er Jóhann
G. Jóhannsson.
i góöa veörinu um siöustu helgi
arkaöi Helgarpósturinn á fund
Jóhanns til aö forvitnast nánar
um kjötsúpu hans og átti þá viö
hann eftirfarandi viötal:
Ámi i heimsókn
— Jóhann, hvaö er Islensk
kjötsúpa?
„Ég svara nú ekki svona asna-
legri spurningu.”
— Ég meinti meö stóru ii en
ekki litlu.
,,Já, hún. Þaö er nú ansi stór
hópur og ekki gott að segja hverj-
ir standa utan hennar og hverjir
innan. Forsaga hennar er sú, aö
ég hef alltaf haft augastaö á Sig-
uröi Sigurössyni söngvara siöan
hann var meö Eik. Og svo þegar
hljómsveitin Tivoli bab mig um
aö semja lög fyrir sig, þá bjó ég til
eitt lag meö rödd hans í huga. Um
svipaöar mundir kom Ami (Am-
undi Amundason umboösmaöur)
I heimsókn og viö fórum aö ræöa
bransann. Og þótti allt hálfdautt
og kraftlitiö. Okkur datt i hug, aö
þaö gæti verið skemmtilegt aö
semja efni á kröftuga plötu útfrá
einhverju ákveönu þema. Ég
settist svo niður og skrifaöi þessa
Kjötsúpu. Og siðan var spekúler-
aö hvaöa menn ættu aö vera meö i
henni og hvernig ætti aö koma
þessu saman.”
Lif popparans
— Hvert er þema Kjötsúpunn-
ar?
„Þemað er lif popparans. Þar
gengur á ýmsu. Ég tek fyrir i
hverju lagi ákveöna hluti sem ég
held aö flestir — ekki endilega
bara popparar — hafi gengib i
gegnum og skilji ss. fylleri, fram-
hjáhöld, skilnaöi, át, martraöir
ofl.. Annars vil ég ekki úttala mig
um efniö á þessu stigi málsins og
gefa hlustandanum einhverja
sérstaka leiö til aö nálgast þaö.
Lifsreynsla fólks er mismunandi,
einsog gefur aö skilja, og þaö er
ekki mitt aö segja þvi hvernig þaö
eigi aö túlka plötuna. Þaö gerir
hver og einn upp viö sjálfan sig.
Lögunum er raðað saman þannig
að þaö er ákveöinn þráöur og
stigandi á plötunni, en samt er
hvert lag sjálfstæö heild útaffyrir
Hljómsveitin tslensk kjötsúpa
sig. Það má kalla þetta efni I
rokkóperu eöa-söngleik.”
Lúxusinn
— Hvernig er aö vera poppari i
dag?
„Nú veit ég varla lengur hvern-
ig er aö vera poppari. Ég hef litiö
spilaö lengi. Ég veit samt alveg
nóg. Þetta hefur i sjálfu sér litið
breyst, nema það er miklu erfiö-
ara aö reka hljómsveit I dag en
hér áöur fyrr. Markaöurinn er
minni og svo er þetta oröinn lúxus
f augum landsfeöranna. Ef viö
tökum tddansleik sem hljómsveit
heldur úti á landi, þá fer strax
nær helmingur af innkomunni til
rikisins, siöan tekur húsiö sitt,
svo eru STEF-gjöld ofl, þannig aö
þaö er harla litiö sem hljómsveit-
in, sem skapar þetta fé, fær I sinn
hlut. Og af þessum litla hlut fer
megniö 1 rekstur hennar, hljóö-
færi og þess háttar, en þau eru
tolluö sem lúxusvara meö 30%
vörugjaldi, þannig aö ef þetta er
ekki arörán, þá veit ég ekki hvaö
arörán er. Þaö er ekki litiö á
þessa hljómlist sem fullgilda at-
vinnugrein.”
Troðnar slóðir
„Nú er hljómplatan oröin
stærri vettvangur tónlistarflutn-
ings og er þaö vel. Hinsvegar er
þrengt svo mikið aö útgáfunni,
aö hljómplötuútgefendur þora
ekki lengur aö taka áhættu meö
tilraunastarfsemi en fara troðnar
slóöir, þvi plata i dag veröur aö
seljast I nokkur þúsund eintökum
eigi hún aö standa undir sér.
Þetta er mjög hættuleg þróun og
getur vel oröið til þess aö öll ný-
sköpun detti hreinlega útúr
myndinni. Þetta kemur illa niöur
á okkar góöu popptónlistarmönn-
um, sem eru margir á heims-
mælikvaröa að minum dómi.
Þessi kreppa sem rikir I þessum
málum gerir þaö aö verkum, aö
þaö skiptir i raun og veru litlu
máli fyrir mann hvort hann er á
botninum eöa toppnum. Raunar
fá þeir á botninum meira fyrir
sinn snúð, þeir eiga sinn litla git-
armagnara alla sina tlö og þurfa
lltið aö æfa, á meöan hinir æfa
minnst 2-3sinnum I viku og eru si-
fellt aö bæta tækjakost sinn til aö
mæta þeim kröfum sem geröar
eru til þeirra um aö vera alltaf
meö fullkominn hljómburö osfrv..
Og þegar viö bætist aö menn eru á
þeytingi um landið um helgar og
fá litiö sem ekkert fyrir, þá er
ekki skritiö aö útaf þessu myndist
miskliö og leiöindi innan hljóm-
sveitanna. Menn sjá aldrei neitt
eftir sig. Annars er ekki búiö vel
aö listamönnum hér almennt. En
þeir skipta þó miklu máli fyrir
samfélagið. Ég las um daginn
lesendabréf i einhverju blaöanna
frá verkamanni sem vildi taka
allar styrkveitingar af listamönn-
um og taldi aö þannig mætti
spara stórar fúlgur. Ég vona aö
þetta sé ekki almennt viöhorf.”
Nýtt félag
— Nú gagnrýna popparar FIH
mikiö svo og STEF, — ertu sam-
mála þeirri gagnrýni?
„Hvortég er. FIH hugsar akkú-
rat ekkert um okkar hag, en miö-
ar hagsmunabaráttuna meir viö
eldri félaga — eru semsé ekki i
takt viö tímann. Nú STEF, — þaö
innheimtir ákveöin gjöld af
hverju balli, hljómleikum og
hverju ööru þarsem selt er inná
tónlist. Og þaö er Tónskáldafélag
islands sem sér um þessa inn-
heimtu, og ráöstöfun á þvi sem
inn kemur þannig aö STEF er I
raun og veru ekki til sem sjálf-
stætt félag. Þarna kemur inn
mikiö fé. Og þvl er skipt eftir
hlutfalli tegundar tónlistarflutn-
ings I útvarpinu. Sem er náttúr-
lega hagstætt fyrir „æöri” tón-
skáldin svokölluöu: Auk þess fá
hin „æöri” tónskáld allt aö 8 sinn-
um hærri greiðslur á hverja min-
útu l stefgjöld miðað viö okkur
þessa „óæöri’,’ Samt er popptón-
list mun dýrari i framleiöslu og
nýtur engrar fyrirgreiöslu af
hálfu hins opinbera, nema siöur
sé. Hagstæðast er fyrir tón-
skáldafélag Isl. aö hlutfall isl.
popptónlistar sé sem allra minnst
I utvarpinu — þeim mun meira
veröur eftir i hirslum þeirra til
ráöstöfunar. Þarna veröur breyt-
ing aö eiga sér stað.
Hlutfall tegundar tónlistar-
flutnings i útvarpinu segir ekkert
um hvernig þetta hlutfall er á
landinu I heild. Þaö er ekki spiluö
klassik á dansleikjum né „æöri”
tónlist eftir félaga iTónskáldaf 'é-
lagi Islands. Poppskáldin sitja
ekki viö sama borö og hinir og
popptónlistarmenn eru ekki viö-
urkenndir sem listamenn. Samt
er poppib tónlist dagsins í dag og
fólkiö hlustar mest á þab.
Islenskir popparar veröa þvi aö
sameinast i sérhagsmunasamtök
og berjast fyrir sinum rétti. Viö
ætlum aö stofna nýtt hagsmuna
félag i haust til aö leiörétta þessi
mál. Þaö eru flestir helstu popp-
tónlistarmenn landsins búnir aö
sjá aö þaö er eina leibin. Og ég vil
nota þetta tækifæri til aö hvetja
menn til aö fjölmenna á stofn-
fundinn þegar hann veröur aug-
lýstur. Þetta er hreinlega spurn-
ing um lif eöa dauöa stéttarinn-
ar.”
íslenska ABBA
„Fólk gerir sér ekki grein fyrir
þvi hvaö poppið býöur uppá
marga möguleika ef hlúö er aö
þvi. Þetta geröu Sviar. Þaö trúöi
þvi enginn aö Norðurlöndin gætu
oröið eitthvaö i poppinu þartil
ABBA kom fram á sjónarsviðiö.
Þaö er samt oft talað um aö is-
lensk popp væri þaö þróaöasta i
Skandinaviu. Þetta gætum viö al-
veg gert. Hugsaöu þér ef viö ætt-
um eina ABBA. Viö gætum gefið
þorskinum gott fri og skipt á
hljómplötum og oliu.
Dæmi um heimskulegt sjónar-
miö i þessum málum, er að á sln-
um tima var hljómsveitinni
Change boðiö að taka þátt i Euro-
vision sönglagakeppninni. Þaö
var lagt hart aö þeim aö taka
þessu, þvi þeir þóttu eiga mikla
möguleika. Þaö var siöan haft
samband við forsvarsmenn út-
varps og sjónvarps hér á landi og
leitað eftir samþykki þeirra, en
þeir neituöu á þeirri forsendu, aö
ef Change myndi sigra I keppn-
inni þá heföu þeir ekki efni á aö
halda næstu keppni hér á tslandi.
Sem þeir heföu ekkert þurft aö
gera, þvi þaö var hægt að fram-
selja ööru landi réttinn á aö halda
konsertinn. Svona er þetta nú vit-
laust allt saman.”
Mörg verkefni
— Svo viö snúum okkur aftur
aö Kjötsúpunni aö lokum, — er
þetta framtiðarhljómsveit eöa
bara stofnuð I kringum þessa einu
plötu?
„Hljómsveitin var upphaflega
stofnuö meö þessa plötu I huga, en
þaö liggja mörg verkefni fyrir
henni ef hún starfar áfram. Hún
er nú i reisu um landsbyggöina,
sem er skipulögö þannig, aö reynt
veröur aö skilja engan staö út-
undan, en aöeins leikiö einu sinni
á hverjum stað. Viö stefnum aö
þvi aö komast inná erlenda mark-
aöi, en þaö getur tekiö langan
tima og einsog aöstæöurnar eru
hér er ekkert vist aö hljómsveit-
inni takist aö þrauka þann tima,
mibab viö aö meöallifdagar
hljómsveitar á Islandi eru aöeins
nokkrir mánuöir. Þetta fer þó lika
mikið eftir þvi hverjar viötökur
platan okkar fær hjá almenningi.
Þaö verður bara aö koma i ljós.
Þegar þetta viðtal birtist á aö
vera komin tveggja laga kynn-
ingarplata á markaöinn meö lög-
unum „tslensk kjötsúpa” og
„Þegar ég er ein”, þannig aö
landsmenn ættu nú aö vera
nokkru nær um hvaö hér er á
ferðinni. Þessi „stóra” litla plata
er gefin út I aöeins þúsund ein-
taka upplagi án albúms til aö
halda kostnaöi niöri og er reiknaö
meö aö hún muni kosta um 2000 út
úr búö”.
Viðtal: Páll Pálsson Myndir: Friðþjófur