Helgarpósturinn - 10.07.1981, Blaðsíða 4

4
jhelgáfþosfunnrL.
Sjöfn Sigurbjörnsdóttir, annar borgarfulltrúi Alþýöufiokksins, er umdeildur stjórn-
málamaður. Hún hefur, frá þvi að hún var kosin i borgarstjórn 1978, oft komist i
fréttir vegna þátttöku sinnar þar, núna siðast i vikunni sem leið, þegar hún gerði það
að tillögu sinni að borgarráð færi ekki með völd eitt og óháð, á mcðan borgarstjórn
væri isumarfrii. Sjöfn er i Nærmynd Heigarpóstsins að þessu sinni.
Viðbrögð kollega hennar i borgarstjórn-
inni voru söguleg, og sum t af þvi sem þeir
sögðu opinberlega við það tækifæri lika.
Björgvin Guðmundsson: „Ég lit á þetta
sem fljótfæmi, og eftir samtal við Sjöfn
veitég að þetta er byggt á misskilningi”.
DaviðOddsson: „Sýnirþessi niðurstaöa
algjört vantraust á meirihluta borgar-
ráðs, sem ekki er treyst til að fara með
málefni borgarinnar I sumarleyfi borgar-
stjórnar”.
Kristján Benediktsson: „Þessi tillögu-
flutningur Sjafnar er fráleitur aö minu
mati, og ég trúi varla að henni hafi verið
eöa sé sjálfrátt”.
Sigurjón Pétursson: „I minum augum
er þessi tillaga borgarfulltrúa Alþýðu-
flokksins, fullkomiö vantraust á fulltrúa
flokksins i borgarráði, Björgvin Guð-
mundsson”.
Þetta er ekki i fyrsta skipti sem Sjöfn
sker sig úr meirihlutanum i borgarstjórn,
sem hún er að öllu jöfnu hluti af, og lik-
lega ekki i'siðasta skipti heldur. Hún felldi
á sinum tima sérstakan sorptunnuskatt
sem leggja átti á, hún felldi tillögu um
Landsvirkjunarsamninginn eins og frægt
varö á sinum tima, og hún og Guðrún
Helgadóttir urðu eitt sinn heldur betur
ósáttar um Kjarvalsstaði. Allt þetta varð
mikill blaðamatur, enda er vist fátt
skemmtilegra en ósáttir stjórnmála-
menn, sérstaklega ef þeir eru saman i
ríkisstjórn eða borgarstjórn — að maöur
tali nú ekki um ef þeir eru i sama flokki og
báðar konur. Sjöfn hefur svo sannarlega
verið „I’enfant terrible” borgarstjórn-
málanna undanfarin ár.
HUn er Reykvikingur i hUð og hár, og
býr nU i Breiöholtinu. HUn er ein fjögurra
systkina, bróðir hennarer Guðjón, læknir,
og systur hennar Sigriöur, kennari, og
Hafch's sem er læknaritari. HUn fór i
Menntaskólann á Akureyri og Utskrifaöist
þaðan 1957. A árunum fram til 1961 var
hún við nám og störf i Bandarikjunum, en
kom siðan heim og hefur verið kennari
allar götur siöan 1964. NU siðast, eöa frá
1975 hefur hún kennt við Fjölbrautaskól-
ann i Breiðholti. Hún er ágætlega Jiöin
sem kennari.
„HUn er sérstaklega góður starfs-
kraftur, finnstmér, kurteis, samvinnuþýð
og yfirleitti'góðu skapi”, sagði Maria Sig-
urðardóttir, deildarstjóri á viðskiptasviöi
FjiSbrautaskólans, þar sem Sjöfn kennir
nú 16 til 19 ára krökkum ensku og vélritun.
„Ég held að hún sé vinsæll kennari, en ég
er annars varla manneskjan til að dæma
um það, þvi Sjöfn hefur aldrei kennt
mér”, sagöi Maria.
Samkvæmt þvi sem einn nemenda
Sjafnar sagði við Helgarpóstinn fer þetta
álit deildarstjórans að nokkru saman við
álit nemenda. „Ég held að okkur finnist
hUn bara ágæt”, sagði sá.
Sjöfn segistsjálf vera meiri kennari en
stjórnmálamaður, að þvi leytinu að hún
hefur árum saman verið kennari i fullu
starfi, en er borgarfulltrúi í fritimanum.
„Auk þess er ég móðir og húsmóöir, og
það er ekki svo litið starf”. Sjöfn er gift
Braga Jónssyni, veðurfræöingi, og þau
eiga þrjá syni, Atla Björn, Sigurbjörn og
Baldur — 13, 14 og 16 ára.
Sjöfn er hressileg kona, og ber með sér
áhuga á iþróttum, enda var hún á yngri
árum keppnismanneskja i sundi.
En það eru félagsmálin sem lengst af
hafa átt hug hennar allan. HUn er af jafn-
aðarfólki komin og henni þvi kratisminn
i blóö borinn. HUn segir það hafa komið af
sjálfu sér að hUn gerðist flokksbundin al-
þýðuflokkskona — að það hafi legið beint
við. Fyrstu afskipti hennar af kosningum
voru 1974 þegar Alþýöuflokkurinn og
Samtök frjálslyndra og vinstri manna
buðu fram í sameiningu. Þá fengu krat-
arnir fyrsta mann, Samtökin annan
mann, kratar þann þriðja, og svo fram-
vegis. Sjöfn var i þriðja sæti á lista krat-
anna og þvi I fimmta sæti á sameiginlega
listanum.
Kristin Guömundsdóttir, nUverandi
framkvæmdastjóri Alþýðuflokksins sem
lengi hefur starfað innan kvenfélags Al-
þýðuflokksins sagöi að Sjöfn hafi verið
beðin að taka þátt I þessu af félögum sin-
um i kvenfélaginu og hUn jánkaö þvi.
„Svo þegar verið var að stilla upp i próf-
kjör fyrir kosningarnar 78 þá spurði ég
Sjöfn, eftiraö hafa haftsamráð við félaga
„Það er eins og aö fyrtist hún viö mann I
ákveðnu sambandi, þá greiði hún at-
kvæði gegn honum siðar I allt öðru máli”.
mina i'flokknum, hvort hún vildi gefa kost
á sér. NU, og viö unnum þetta prófkjör.
HUn gaf kost á sér i annaö sætið á móti
manni aö nafni Elias Kristjánsson og við
unnum hann eins og aö drekka vatn”,
sagði Kristín.
Aðstæður voru að ýmsu leyti nokkuð
hagstæðar Sjöfn i þessu prófkjöri. Þrir
karlar af eldri kynslóð innan Alþýðu-
flokks gáfu kost á sér i fyrsta sætið, og
kona af yngri kynslóð hafði þvi augljós-
lega margt með sér i annað sætið. Þar að
auki var Sjöfn óumdeild innan flokksins,
enda fékk hún mörg atkvæði.
Sjöfn er bUin að vera borgarfulltrúi i
þrjú ár, og allan þann tima hefur hún
veriðí meirihlutasamstarfi. Þá staöreynd
segir Vilmundur Gylfason ef til vill skýra
afstöðu hennar i mörgum málum.
„Björgvin, Kristján og Sigurjón meiri-
hluti borgarráðs hafa verið samtvinnaður
minnihluti i 10—15 ár, og þó ég vilji ekki
gagnrýna loyalitet þessara manna þá
hefur það haft áhrif á þeirra hugsana-
gang”.
Sjöfn er prófkjörsbarn, eins og Vil-
mundur og fjöldi annarra Alþýöuflokks-
manna af yngri kynslóð. Henni skaut
uppá stjörnuhimininn þar, og naut hinnar
miklu fylgisaukningar flokksins i kosn-
ingunum 78. Sjálf segir Sjöfn það hafa
verið erfitt fyrir konu eins og hana aö
byrja i' stjórnmálum. „Ég er eins og
flestar konur, fyrst og fremst móðir og
eiginkona, ég annast heimili, vinn þar að
auki fullt starf, þannig aö þetta hefur
veriö mikil vinna”.
Eins og ummælin hér að framan gefa til
kynna hefur starf Sjafnar i borgarstjórn
verið umdeilt, bæöi af pólitiskum and-
stæðingum og samherjum. „Sjöfn er
bráðvel gefin”, sagði einn Alþýðuflokks-
maöur sem ekki vill láta nafn sins getiö,
„en það eru gloppur i henni. Kannski er
það pólitisku reynsluleysi um að kenna,
og þvi aö hún er i rauninni bara venjuleg
manneskja, húsmóðir úti bæ, sem skyndi-
lega lendir inni' borgarstjórn. En kannski
er það lika kostur”.
Siguröur G. Tómasson, sem starfar
meöSjöfn i meirihlutanum, en er að sjálf-
sögðu Alþýðubandalagsmaöur, hefur
greinilega takmarkað álit á henni sem
stjórnmálamanni. „Það tók mig furðu
langan tima að átta mig á þvi eftir hvaða
prinsipum hún gekk — hvernig hún fer að
þvi að taka ákvarðanir. Hún er formaöur
æskulýðsráðs, og stjórnar Kjarvalsstaöa
og ef til dæmis einhver fulltrúi i þessum
nefndum er henni ekki sammála um ein-
hver málefni, þá má eins eiga von á þvi að
svona hálfum mánuði seinna greiði hún
atkvæði gegn viðkomandi fulltrúa i
borgarstjórn, eða einhverri annarri
nefnd, — bara til aö hefna sin. Það er eins
og að fyrtist hUn við mann i ákveðnu sam-
bandi, þá greiöi hún atkvæði gegn honum
i allt öðru máli”.
„Það vili svo til”, sagði Sigurður, ,,að
það er barnagæsluvöllur rétt þar við hlið-
ina sem ég bý, og ég er oft að dunda mér
við aö horfa Ut um gluggann á börnin. A
þessum gæsluvelli sé ég þessi sömu
prinsipp, þannig að þetta eru eðlileg og
mannleg viöbrögð. En þau eldast af flestu
fólki”.
Sjöfn sagði, þegar þetta var borið undir
hana, að þetta væri auðvitað ekki svara
vert.
Elin Pálmadóttir, er pólitiskur and-
stæðingur Sjafnar i borgarstjórn, en tekur
samt heldur vægar til orða i lýsingu á
henni en Siguröur. „Sjöfn er ákaflega
dugleg”,sagði hUn, ,,og hefur kjark til að
fylgja eftir sinni sannfæringu. Hitt er svo
annaö að vinnuaöferöir okkar Sjafnar eru
um margt ólikar. Þegar ég vil ekki sam-
þykkja eitlhvað sem flokkur minn ætlar
að leggja fram,þá lætég vita af þvi strax,
og við reynum aðná samkomulagi. Þaö er
ekki farið fram með málin, án þess að þau
hafi verið rædd ýtarlega. En Sjöfn viröist
fara fram og skella sinum skoðunum
beint i borgarstjórn. En kannski á hún
ekki annarra kosta völ i þeim flokki sem
hún er i'”, sagði Elin Pálmadóttir.
Þegar þetta var boriö undir Sjöfn
svaraði hUn þvi til að Elin þekkti litið til
sinna vinnubragöa, en að það væru heil-
mikil sannindi i ummælum hennar.
Samherjar hennar i Alþýðuflokknum
þekkja hennar vinnubrögö eflaust betur
en andstæðingarnir. Eða hvað. „Hún er
óútreiknanleg”, sagði Bjarni P. Magnús-
son, formaöur framkvæmdastjórnar og
varaborgarfulltrúi Alþýðuflokksins.
„HUn er jafnan þægileg, og ágætt að um-
gangast hana sem félaga i flokknum, en
hUn er Uka einstrengingsleg og fer si'nar
eigin leiðir. HUn hefur valdið mér áhyggj-
um eins og fleirum i flokknum. Frægasta
dæmið er eflaust þegar ég sem formaður
framkvæmdastjórnar reyndi að fá hana
til fylgis viö stefnu flokksins i Landsvirkj-
unarmálinu, en mistókst”.
Sjálf er Sjöfn hæstánægð meö þá af-
stöðu sfna, og litur á hana sem eitt af þvi
sem hæst ber á ferli hennar i borgar-
stjórn. „Ef dæma ætti verk borgar-
stjórnar Utfrá þessu eina máli”, sagði
hún. „Þá stæði hún vel að vigi. Við
spöruöum borgarbúum milljarða gamalla
króna með þvi að taka ekki yfir hinar
griðarlegu skuldir vegna byggöarlina og
Kröflu. Rafmagn mundi liklega hækka
um ca. helming ef við yfirtækjum þessar
skuldir”.
NU er greitt af þessum lánum með
stanslausum erlendum lántökum.
Vilmundur Gylfason sagöi varasamt að
lita á starf borgarf ulltrúans sem stjórn-
máiamennsku i venjulegum skilningi þess
orðs: „Ég tel aö borgarfulltrúar verði að
tileinka sér svolitið aðra eiginleika en
venjulegur stjórnmálamaður. Til þeirra
verður að gera aðrar kröfur. Atkvæða-
skiptingin á ekki að vera alltaf hrein á
milli minnihluta og meirihluta, hún ætti ef
til vill aö vera á milli hverfa. Nú, Sjöfn
býr yst uppi' Breiðholti.
Ég held að hún taki hlutverk sitt mjög
alvarlega, og þó hún rekist illa i flokki, þá
er það bara kostur en ekki galli. Hún er
ekki aðeins stjórnmálamaður, heldur
litur á sig sem fulltrúa borgaranna, og
bregst við sem slikur”.
Þeir Alþýðuflokksmenn sem Helgar-
pósturinn hafði samband við i tengslum
við þessa grein minntust allir á andstöðu
Sjafnar við Kerfið, með stórum staf.
Henni verður sjálfri tiðrætt um það.
„Borgarstjörnarfyrirkomulagið og em-
bættismannakerfið er buið til af Sjálf-
stæðisflokknum á fimmtiu ára stjórnar-
timabili hans, og það er gert fyrir einn
flokk. Þegar þrir flokkar mynda sam-
steypustjórn hljota að koma upp mál, sem
ekki næst samstaða um. Borgarstjórn
„Hún er jafnan þægileg og ágætt að um-
gangast hana sem félaga i flokknum, en
hún cr lika einstrengingsleg og fer sinar
eigin leiðir”.
Reykjavikur er lýðræðissamkunda. Al-
þýðuflokkurinn er opinn flokkur, þar ráöa
ekki flokkseigendaklikur. Allir 15 borgar-
fulltrUar geta flutt tillögu um hvað sem er
á borgarstjórnarfundi, og það er óeðlilegt
að flokkslinur ráði þar alltaf ferðinni”.
Annar krati sagði að þó ýmislegt mætti
kannski segja um Sjöfn, að þá mætti hún
eiga að hún heföi haldið aftur af „komm-
unum”. „HUn sér til þess að Alþýðu-
flokkurinn hverfur ekki i samstarfinu. Og
þó hUn skapi stundum glundroöa, og að
starf hennar sé á stundum tvieggjað, þá
hefur hUn verið ágæt bremsa á þá”.
Aðrar tungur innan Alþýðuflokksins, og
þá ekki jafn velviljaðar og þessar að
framan halda þvi fram að þaö sé ekki
þessi kerfisandstaða sem reki Sjöfn
áfram, og að hún verði sjálf hluti af kerf-
inu þar sem hún hefur aðstöðu til. Þessar
tungur segja að hUn hafi einlægan áhuga á
félagsmálum, og það að viðbættu svolitlu
pjatti og snobberii, haldi henni við efnið.
Þegar félagar og andstæðingar i pólitik-
inni eru beönir að lýsa Sjöfn koma sömu
orðin fyrir aftur og aftur: Elskuleg, glað-
leg og indæl manneskja, en fljótfær. And-
stæðingum hennar virðist vera fremur
hlýtt til hennar persónulega, og samherj-
um þá ekki síður. Sömuleiðis virðast
menn á einu máli um að gott sé að leita til
hennar með vandamál: Hún sé öll af vilja
gerð að standa sig i stykkinu sem fulltrúi
borgaranna.
Sjálf segir hUn pólitiska framtið sina
með öllu óráðna, og vill ekki tala um
metnað sinn á þvi sviði. Samkvæmt hefð-
inni „U” hUn fyrsta sætiö á listanum ef
Björgvin hættir, og samkvæmt skoðana-
könnunum er hætt við að eftir næstu kosn-
ingaryrði hUn eini borgarfulltrúi Alþýðu-
flokksins. Hvort flokkurinn og hún vilja
það, verður aö koma i ljós.
eftir Guöjón Arngrimsson
mynd: Jim Smart