Helgarpósturinn - 16.01.1986, Side 2

ÚRJONSBOK
Aflraunatölur
Rétt í þann mund sem fyrrverandi fjármálaráöherra varð núverandi orkumálaráð-,
herra uppgötvaði hann nýtt afl: konuna — og honum brá svo mjög við þessa upp-
götvun að hún kostaði hann tvær milljónir króna. Orkumálaráðherra kunngerði upp-
götvun sína með innfjálgri tölu á hinu háa alþingi og kvað þessi þáttaskil marka tíma-
mót. Vel má vera að uppgötvun orkumálaráðherra hafi skipt sköpum í lífi hans, en
trauðla fær hún talist ýkja frumleg í sögu mannsandans; vart hægt að nefna hana
„uppgötvun" nema þá með tilvísun til þess sem orkumálaráðherra hafði enga hug-
mynd um áður en hann gerði uppgötvun sína. Það var Adam reyndar, þegar hann
brá sínum fyrsta blundi, sem uppgötvaði fyrstur manna hið nýja afl orkumálaráð-
herra, konuna, og þessi uppgötvun kostaði hann heilt rif. Nokkru síðar varð konan
til þess að Adam uppgötvaði greinarmun
á góðu og illu og þessi uppgötvun kost-
aði hann sakleysið. íslenskir ráðherrar
hafa ekki enn uppgötvað mun á góðu og
illu enda eru þeir ævinlega sakleysið
uppmálað sé orðræðu vikið að skilsmun
þessara andstæðna.
Hið nýja afl orkumálaráðherra er —
andstætt fullyrðingum hans — elsta og
jafnframt áhrifaríkasta aflið í lífi karl-
manna aftan úr grárri forneskju og fram
á þennan dag. Konur stjórna athöfnum
karla allt frá því að þeir taka að myndast
út af sosum engu í móðurkviði og þar til
þeir býrja að breytast yfir íekki neitt á ná-
fjölunum. Hið litla, sem þeir geta orðið á
milli þessara tveggja höfuðskauta, verða
þeir undir eftirliti kvenna og við stærð
sína fá þeir ekki bætt nema í hitanum frá
konu. í munkaklaustrum, þangað sem
karlmenn hafa flúið í öngum sínum und-
an ofurveldi kvenna, hefur kona orðið
kjarni allrar tilbeiðslu og trúarlífs. Meira
að segja kynhverfir karlmenn geta ekki skilgreint sjálfa sig án þess að hafa hliðsjón
af konum.
Einhverjir kunna að vilja skýra uppgötvun orkumálaráðherra þrengra en hér hefur
verið gert; hann hafi lagt áherslu á að konur væru hið nýja afl í stjórnmálum. Slík túlk-
un felur í sér að fram til þessa hafi konan ekki verið afl í stjórnmálum sem er alrangt.
Kona varð til þess að ísland var byggt og numið og hún hlýtur af þeim sökum að telj-
ast forsenda íslenskrar stjórnmálasögu. Æ síðan hafa konur verið örlagavaldur í ís-
lenskum stjórnmálum ög nægir að nefna frá fyrri öldum þær Helgu hina fögru og
Hallgerði langbrók og frá síðari tímum þau Jóhönnu af Alþýðublaðs-örk og Jón
Ihalds-vin Hannibalsson.
Þrátt fyrir einlægan ótta og viðvörun orkumálaráðherra og tveggja milljóna króna
fyrirframgreiðslu úr ríkissjóði upp í höfuðlausn, stendur óhaggað að konur eru ekki
hið nýja afl í íslenskum stjórnmálum. Hið nýja afl í íslenskum stjórnmálum er óskorað
ráðherravald, valdið, sem gerði orkumálaráðherra kleift að kaupa sér góðvild fyrir
tvær milljónir króna, og þjóðin hefur nú smám saman fengið að kynnast með öðrum
eftirminnanlegum dæmum.
Glöggur vitnisburður um hið nýja afl, óskorað ráðherravald, er svonefnt „sæta-
brauðsstríð" sem fjármálaráðherra heyr nú af mikilli hörku við bakara. Svo sem
reynslan hefur sýnt, skiptir höfuðmáli um orðstír manns í valdastöðu að hann geri
lýðum Ijóst strax í upphafi að hann sé virkilega harður í horn að taka. Jafnskjótt og
fjármálaráðherra hafði tekið við ráðherraembættinu, sem hann úthlutaði sjálfum sér,
ákvað hann strax að gefa þjóðinni þó ekki væri nema örlitla hugmynd um þá stað-
festu og ósveigjanleika sem í honum býr. Hvort sem hann vanmetur bakara eða ekki,
þá virðist hann hafa talið árennilegast að nota bakara við þessa sýnikennslu í nýjum
stjórnarháttum og hengja þá í staðinn fyrir smið sem á sæti í ríkisstjórninni. Þar með
hófust „hveitibrauðsdagar" fjármálaráðherra. Hann setti á sig snúð, tók þá ákvörðun
að hér eftir skyldi ríkissjóður verða
mettur með sættum kökum og lét þau
boð ganga til bakara sem fóru alveg í
kleinu. Bakarar, sem voru nýbúnir að
hækka verð á vísitölubrauðum (undir-
stöðufæðu allra landsmanna) um
fimmtíu prósent með því að gefa þeim
ný nöfn (ísland mun nú eina þjóöríki í ver-
öldinni þar sem ekki er hægt að kaupa
heilhveitibrauð og franskbrauð), fylltust
skyndilega og sem vonlegt er mikilli
samúð með neytendum og tilkynntu
fjármálaráðherra að maðurinn lifði ekki á
brauðinu einu saman; kröfðust þess að
ráðherra drægi ákvörðun sína til baka. En
fjármálaráðherra var hvergi smeykur,
sagði sem svo að þjóðin mætti vel við
una að fá Steina í staðinn fyrir brauð og
hann skyldi baka þá hvað sem það kost-
aði. Bakarar hófu upp mikla kveinstafi af
þeirri tegund, sem hefur hrært hjörtu
allra fjármálaráðherra fram til þessa, en
gegn hinu nýja afli varð engum vörnum
við komið. Ráðherra var enn með snúð og það jafnvel gamlan þurran snúð eins og
flestir bakarar bjóða til kaups á íslandi og hann hvikaði hvergi frá fyrri ákvörðun.
Annað dæmi um hið nýja afl í íslenskum stjórnmálum, óskorað ráðherravald, eru
ýmsar athafnir nýslegins menntamálaráðherra sem er svo önnum hlaðinn við að taka
afdrifaríkar ákvarðanir að engu er líkara en hann óttist að verða aftur án nokkurs fyrir-
vara látinn skipta um stól. Islendingar eru vart búnir að melta síðustu ákvörðun, sem
tekin er að tilhlutan menntamálaráðherra, þegar tilkynnt er um nýja ákvörðun, tekna
að tilhlutan menntamálaráðherra, og er nú svo komið að margir vita ekki hvaðan á
sig stendur veðrið að tilhlutan menntamálaráðherra. Að sjálfsögðu hlaupa menn upp
til handa og fóta, þegar svo skeleggur maður tekur við stjórn ráðuneytis, og reyna
að koma á hann höggi með því að fullyrða að hann hafi ekki vald til þessa eða hins
og hann brjóti jafnvel lög. En þessir niðurrifsmenn gera sér ekki grein fyrir að mennta-
málaráðherra hefur uppgötvað hið nýja afl í íslenskum stjórnmálum, ráðherravaldið,
og fyrir þessa uppgötvun er hann fús til að borga hvaðeina sem dómstólar kunna
að setja upp. Ef til vill var það lán í óláni að orkumálaráðherra skyldi greiða tvær
milljónir króna fyrir uppgötvun sem breytti engu til eða frá.
HAUKURIHORNI
ÚTFLUTNINGUR
Á ÍSLENSKU
HUGVITI
„Ég er næstur! Og
ég veit allt um allt,
en þó mest um hitt
og þetta!"
2 HELGARPÓSTURINN