Helgarpósturinn - 05.04.1986, Page 23

f
USTAPÓSTURINN
Mal og menning gefur ut barnabok
Lít framtídina
björtum augum
segir höfundurinn, Hra
Núna rétt fyrir páska kom út hjá
Máli og menningu barnabókin
Kóngar í ríki sínu eftir Hrafnhildi
Valgarðsdóttur. Bókin er fyrsta verk
Hrafnhildar sem gefið hefur verið út
en áður hafa birst eftir hana nokkr-
ar smásögur í tímaritum.
Kóngar í ríki sínu fjallar um tvo
stráka. Þeir eru tíu ára og bestu vinir
í heimi. Sagan segir frá sumrinu
þegar strákarnir tveir urðu kóngar í
ríki sínu, það var alveg frábært
sumar með slagsmálum við stóru
strákana, húsbyggingum og jafnvel
draugagangi.
Kóngar í ríki sínu er rúmlega 100
síðna kilja myndskreytt af Brian
Pilkington. í tilefni af útkomunni sló
Helgarpósturinn á þráðinn til Hrafn-
hildar til að forvitnast um hana og
bókina.
,,Þó að Kóngar í ríki sínu sé orðin
sjö ára gömul og þó að ég sé búin að
skrifa í átján ár þá er þetta fyrsta
bókin sem kemur út eftir mig. Ég
var einmitt að hugsa það í gær-
kvöldi að það eru átján ár síðan það
fóru að birtast eftir mig smásögur,
aðallega í Lesbók Morgunblaðsins.
Ég hef náttúrulega skrifað heil-
margt en maður fær það bara end-
ursent og endursent. Af því að það
er hreinlega ekki aógu gott og það
verður ekki gott nema maður ein-
beiti sér að því og hafi tíma til þess
að gera vel. Ég hef alltaf verið að
kenna með þannig að það að skrifa
hefur verið nokkurs konar auka-
starf. Það á alls ekki að vera auka-
starf að vera rithöfundur. Ef maður
ætlar að koma sér eitthvað áfram,
Valgarðsdottir
Hrafnhildur Valgarðsdóttir: „Það eru
átján ár síðan að það fóru að birtast eftir
mig smásögur."
þá þýðir það ekki.
Ég hef alltaf ætlað að gera skrift-
irnar að aðalstarfi en það er nú
þannig að fyrst ætlar maður að gera
þetta og svo hitt. Maður þarf að lifa,
maður þarf að borða. Ég hef mörg-
um sinnum hætt að kenna til að fara
að skrifa en það tekur svo marga
mánuði að fá eitthvað birt og fá eitt-
hvað greitt að maður hefur ekki efni
á því að biða.
Ég á mjög mikið efni sem vantar
einungis herslumuninn á að sé nógu
frambærilegt. Ég þarf eitt ár, þá held
ég að þetta komi hjá mér. Nú ætla ég
að hætta að kenna í vor og sé því
fram á að fá þetta ár sem ég þarf. Já,
ég lít framtíðina björtum augum,
svo sannarlega, eftir að ég fékk
Kónga í ríki sínu gefna út. Bókin er
hvorki stór né merkileg, það þykir
aldrei eins merkilegt að skrifa
barnabækur. Mér finnst þetta stór
áfangi fyrir mig því það er oft erfið-
ast að fá gefnar út barnabækur,
þannig að ég er alsæl.
Þessi bók er það eina sem ég hef
skrifað fyrir börn, ég hef aðallega
skrifað smásögur og svo leikrit en
þau hafa hvergi komið fram. Ég fæ
leikritin endursend. Ég hef reyndar
líka skrifað framhald á Kónga í ríki
sínu og eina unglingabók.
Ég vil alls ekki koma fram sem
einhvers konar píslarvottur og
kenna öðrum um að ég sé ekki búin
að ná lengra. Ég hef á þessum átján
árum eignast fjögur börn og alltaf
unnið með. Þannig að ég get sjálfri
mér um kennt. Ég held að maður
geri mest gagn með því að gera það
sem manni þykir skemmtilegast,
það er ekkert gagn að því að hanga
við það sem manni finnst leiðinlegt
að gera,“ sagði Hrafnhildur að lok-
um.
Þetta er annað árið sem Mál og
menning gefur út barnabók að vori.
Að sögn Silju Aðalsteinsdóttur er
þetta liður í baráttu bókaútgáfunnar
að endurvekja þann sið að gefa börn-
um bók í sumargjöf. ,,Að gefa sum-
argjöf er eldri siður á Islandi en að
gefa jólagjöf og í fyrra voru þó
nokkrir sem tóku við sér,“ sagði
Silja. „A.m.k. nógu margir til þess
að það væri heigulsháttur af okkur
að endurtaka ekki tilraunina."
-gpm
Margrét Reykdal: „Maður reynir að mála einsog maður hugsar."
Margrét Reykdal sýnir í Gallerí Borg
„Þetta eru draumsýnir“
/ dag, fimmtudag, opnar Margrét
Reykdal myndlistarkona sína
fimmtu einkasýningu í Reykjauík á
Gallerí Borg. Sýningin verður opin
frá kl. 10—18 virka daga og frá kl.
14—18 um helgar. Margrét fœdddist
í Reykjavík 1948 en hefur frá því
hán uarð tvítug 1968 alið aldur sinn
í Noregi, nánar tiltekið í Osló. Þar
hefur hán tekið þátt í mörgum sam-
sýningum en hún vill helst sýna hér
á landi. Hér segist hún eiga heima
þó hún búi í Osló.
„Þetta er átján olíumyndir, allar
gerðar á síðasta ári,“ sagði Margrét
í samtali við HP. „Ég bý í Osló og hef
stundað nám við Listaakademíuna í
fimm ár auk annars náms en ég hef
búið þarna síðan ’68. Ég hef sýnt
fjórum sinnum hér í Reykjavík áður,
auk samsýninga hér og í Noregi.
Fyrsta sýningin var í Hamragörðum
1974, síðan hélt ég sýningu á Kjar-
valsstöðum 1978 og 1981 og síðast í
anddyri Norræna hússins 1984. Ég
vil helst sýna hér uppi á Islandi
vegna þess að ég bý ekki hérna.
Það er svolítið erfitt mál að lýsa
verkunum á þessari sýningu. Þetta
eru allt ný verk, frá því í mars í fyrra.
Maður reynir að mála einsog maður
hugsar. Þetta eru allt einhverskonar
draumsýnir. En það er erfitt að lýsa
málverkum í orðum, sérstaklega
sínum eigin," sagði Margrét Reykdal
að lokum.
Sýningunni lýkur 14. apríl og eru
allir velkomnir á Gallerí Borg.
-gpm
POPP
Hrópandirm í eydimörkinni
eftir Ásgeir Tómasson
LIVESIN THE BALANCE -
Jackson Browne
Asylum / Steinar 1986
Jackson Browne er einn fárra vestur-
strandarpoppara bandarískra sem hafa eitt-
hvað að segja. — Reyndar virðist mér að
popparar með vesturstrandarstimpilinn á sér
séu deyjandi stétt. Að minnsta kosti heyrist
lítið frá þeim þessa dagana. Annaðhvort
vegna þess að þeir nenna ekki að hljóðrita
plötur eða þær eru hættar að seljast. Það er
því ánægjulegt að heyra að Browne er frísk-
legri en oft áður og er með allar sínar mein-
ingar á hreinu.
Það hefur margoft komið fram að Jackson
Browne er ákaflega þjóðfélagslega sinnaður.
Hann er á móti kjarnorku til friðsamlegra
jafnt sem ófriðsamlegra nota. Hernaðar-
brölti hefur hann andstyggð á, mengun er
eitur í hans beinum og þannig mætti lengi
telja. Til að koma skoðunum sínum á fram-
færi fer Browne í mótmælagöngur, treður
upp á baráttufundum og safnar fé til styrktar
þeim baráttuhópum sem hann styður. Og á
plötum sínum sendir hann fólki tóninn, segir
því hvers konar blindingjar og smáborgarar
það sé er það láti stjórnvöld möglunarlaust
teyma sig á asnaeyrunum út í stríð og hvers
kyns óáran. Á plötunni Lives In The Balance
minna sumir textar meira að segja á það sem
meðvitaðir popparar prédikuðu á sjöunda
áratugnum er hippamennska, sýruát og
hvers kyns landeyðuháttur voru í tísku.
Jackson Browne lætur sem sagt ekki deig-
an síga þótt ’68 kynslóðin sé löngu orðin
borgaraleg. Baráttan heldur áfram undir
sömu slagorðum og fyrir átján árum:
On the radio talk shows and the TV
You hear one thing again and again
How The U.S.A. stands for freedom
And we come to the aid of a friend
But who are the ones that we call our friends
These governments killing their own?
Or thepeople who finally can't take anymore
And they pick up a gun or a brick or a stone
Það má lesa pólitískar skoðanir út úr öllum
átta textum plötunnar Lives In The Balance.
Meira að segja hinu hugljúfa In The Shape Of
A Heart þar sem fljótt á litið er verið að
syngja um skilnað karls og konu. En textinn
fjallar um brostnar vonir í víðara samhengi
þegar betur er að gáð. Minnisstæðast er þó
lagið Lawless Avenues þar sem Jackson
Browne hvessir virkilega róminn og syngur
um vonleysi þeirra sem alast upp í fá'tækra-
hverfum. Meira að segja þeir sem tekst að
sleppa fá sinn skammt eins og skinnið ’ún
Rósa sem hljópst á brott með gæja frá Her-
mosa. Hann var kvaddur í herinn og drepinn
í ’Nam.
Jackson Browne erv með stjörnulið kali-
fornískra hljóðfæraleikara á Lives In The
Balance. Meðal trommuleikara má nefna
Jim Keltner, Russ Kunkel og Stan Lynch. Gít-
arleikarar eru Danny Kortchmar, Waddy
Wachtel, David Lindley, Steve Lukather og
fleiri og þannig mætti lengi telja. Sjálfur er
Browne í fínu formi og rokkaðri en oft áður.
Hann hefur greinilega af nógu að taka þegar
yrkisefnin eru annars vegar, kannski ekki
beinlínis í tísku þessa dagana en greinilega í
essinu sínu sem rödd hrópandans í eyði-
mörkinni. Bestu meðmæli.
MACALLA — Clannad
RCA/Skífan 1986
Á dauða mínum átti ég frekar von en að
falla fyrir írskri þjóðlagagrúppu. Macalla
kom mér gjörsamlega í opna skjöldu sem ljúf
og þægileg poppplata með sterkum þjóð-
lagablæ.
Þegar betur er að gáð þarf engan að undra
að hljómsveitin Clannad sendi frá sér plötu
sem bragð er að. Reynsluna ætti alltént ekki
að skorta. Að sögn sérfræðings míns í írskri
þjóðlagatónlist er Clannad búin að vera að
allar götur síðan um 1970 og allt frá 1974 í
hópi virtustu hljómsveita íra. Þau Maire, Pol
og Ciaran Brennan og frændur þeirra Pad-
graig og Noel Duggan koma frá bænum
Gweddore á norðvesturströnd írlands. Þar er
enn töluð geilíska og á því tungumáli sungu
„....Browne er í fínu formi og rokkaðri en oft áður,
kannski ekki beinlínis ( tfsku þessa dagana en
greinilega í essinu sfnu sem rödd hrópandans f
eyðimörkinni. Bestu meðmæli."
þau fram á þennan áratug. Af þeim sökum
náðu þau aldrei almennilegri fótfestu á Eng-
landi en voru þeim mun vinsælli í Mið- og
Vestur-Evrópu.
Árið 1982 urðu straumhvörf á ferli Clann-
ad. Þá voru liðsmenn hljómsveitarinnar
fengnir til að semja og flytja titillagið við
sjónvarpsþættina Harry’s Game. Það lag
hlaut frábærar viðtökur og var lengi ofarlega
á vinsældalistum í Bretlandi og Irlandi. Upp
frá þessu breyttist tónlist Clannad. Þjóðlögin
viku að mestu fyrir frumsömdu efni. Platan
Magical Ring kom út og var vel tekið. Síðan
gerðu fimmmenningarnir tónlist við sjón-
varpsþættina um Hróa hött og loks kom plat-
an Macalla út. Eflaust hefur það haft talsverð
áhrif á vinsældir Clannad að frá og með
Magical Ring var geilískan að mestu leyti
iögð á hilluna og enska tekin upp í staðinn.
Tvö laganna tíu á Macalla hafa náð nokkr-
um vinsældum; lögin Closer To Your Heart
og In A Lifetime. I því síðarnefnda syngur
Bono Vox söngvari U2 með Clannad. Bono
hefur allt frá því er hann heyrði fyrst lagið
við Harry’s Game verið í hópi einlægustu að-
dáenda Clannad. Til skamms tíma notaði U2
Harry's Game meira að segja sem inngangs-
lag á hljómleikum sínum og gerir það jafnvel
enn.
Á Macalla er aðeins eitt þjóðlag. Hin eru
öll eftir liðsfólk hljómsveitarinnar. Alls stað-
ar skín þjóðlagablærinn þó í gegn og er síður
en svo til lýta. Sérstaklega er ástæða til að
mæla með laginu Journey’s End til viðbótar
þeim tveimur sem þegar hafa verið nefnd.
Hafi einhver hug á að kynna sér frekar tón-
list Clannad er óhætt að mæla með Magical
Ring (1982), Crann Ull (1980) og Dúlaman
(1976). Þessar plötur fengust til skamms tíma
í Skífunni og Gramminu og fást þar jafnvel
enn.
HELGARPÖSTURINN 23