Helgarpósturinn - 28.01.1988, Blaðsíða 5

Jónatan Þormundsson, sérlegur ríkissaksóknari í Hafskips- og Utvegsbankamálinu, að störfum á skrifstofu sinni í
gömlu Mjólkurstöðinni — HP var neitað um að taka myndir innandyra, „því hér er mikið af viðkvæmum skjölum og
upplýsingum, sem þið megið ekki sjá". — Smart-mynd.
Jónatan Þórmundsson, sérstakur ríkissaksóknari
NÝIR FLETIR í HAFSKIPSMÁLINU
„V7ð höfum hið opinbera mál
hér til meðferðar, þ.e.a.s. sem lýtur
að því hvort eitthvað refsivert hafi
verið unnið. Við erum með svo-
kallaða báða þœtti, bœði Haf-
skipsþáttinn og Útvegsbankaþátt-
inn. Þetta var aðgreint í fyrra máli
og m.a.s. gefnar út tvœr ákœrur.
Okkar ákvarðanir birtast þá í því
hvaö við gerum að lokinni þessari
athugun, skýrslutökum og öðru
sem gerist hjá okkur og að okkar
beiðni, hvort ákœrt verður og þá
hverjir."
Hafið þið einhverja samvinnu
við þá sem hafa þrotabúið til at-
hugunar?
„Við fylgjumst með því hvað er
að gerast í hinum einstöku einka-
málum því við þurfum auðvitað
að átta okkur á því t.d. hvaða tjón
hefur hlotist af ýmsu háttalagi og
vanrækslu og öðru sem kann að
hafa átt sér stað.“
Markús Sigurbjörnsson skipta-
ráðandi gerir sér vonir um að það
sjái fýrir endann á þessu máli jafn-
vel á fyrri hluta þessa árs. Gerið
þiö ykkur samskonar vonir?
„Eg hef nú lengi sagt að ég voni
að þessu ljúki á þessu ári. En að
því leyti sem þetta kann að koma
fyrir dómstóla er nánast ógerning-
ur að segja fyrir um hversu langan
tíma það kann að taka þar. En ég
vonast tii að það komi einhverjar
ákvarðanir frá okkur fyrir mitt ár,
um þá hverjir eða hvort einhverjir
verða ákærðir.
Pá myndu hefjast þinghöld fyrir
dómstólum og málið tekið fyrir og
ef efnismeðferð ætti sér stað
kæmi það að sjálfsögðu í minn
hlut að flytja málið fyrir hönd
ákæruvaldsins. En þetta er allt
sagt með fyrirvara, því í dag hafa
engar ákvarðanir verið teknar.
Við erum tveir mest í þessu,
Tryggvi Gunnarsson er með mér í
fullu starfi."
Þið sjáið þá fram á réttarhöld
um mitt þetta ár?
„Ja, ég get ekki spáð nákvæm-
lega um það. Ef eitthvað verður
gert í þessu máli vonast ég til að
það verði ekki seinna en með
haustinu. En það er mikið undir
því komið hvenær dómstólarnir
treysta sér til að taka þetta fyrir,
þeir ráða hraðanum."
Eruö þið búnir að rœða við alla
sem þið þurfið að rœða við?
„Ja, við þurfum að ræða við
ýmsa aftur og kannski fleiri sem
við höfum ekki enn haft tal af. En
skýrslutökum er ekki lokið, það er
óhætt að segja það.“
Hefur komið fram einhver sterk-
ur nýr flötur á þessu máli?
„Já, það hafa komið upp nýir
fletir. Hvort þeir eru sterkir skal ég
ekki segja um. En það hafa bæði
komið fram ný gögn og nýjar upp-
lýsingar, enda hafa nýir aðilar ver-
ið spurðir. Þannig að það þurfti
nýja rannsókn í þessu."
Þannig að þú telur það meira en
réttlœtanlegt að það var farið í
þetta mál upp á nýtt?
„Já, ég tel það. Það var náttúru-
lega líka krafa til þess af hálfu sak-
borninga í þeirra máli og sjálfsagt
að verða við því. Það er ekki þar
með verið að segja að það hafi
ekki verið vel unnið í málinu, það
er bara svo umfangsmikið að það
hreinlega leynast víða hlutir sem
vantaði og betur máttu fara, en
það er ekki við neinn að sakast í
því efni,“ sagði Jónatan Þór-
mundsson.
Ný rarinsókn Hafskips- og Útvegs-
bankamálsins í Mjólkurstöðinni
STJÓRN HAFSKIPS
í YFIRHEYRSLU
HJÁ JÓNATAN!
Síðustu mánuði hefur verið unnið af kappi að rann-
sókn Hafskips- og Útvegsbankamálsins og herma heim-
ildir Helgarpóstsins, að mun fleiri einstaklingar verði
ákærðir í málinu en gert var í fyrstu atrennu. Við ná-
kvæma rannsókn á málsskjölum hafa Jónatan Þór-
mundsson, sérstakur ríkissaksóknari í málinu, og sam-
starfsmaður hans, Tryggui Gunnarsson, grafið upp ný
sakarefni auk þess sem þeir túlka viðeigandi lög mun
víðari skilningi, þegar um er að tefla spurninguna um
ábyrgð.
EFTIR PÁL H. HANNESSON
I samræmi við þetta hafa um
15—20 fyrrverandi stjórnarmenn í
Hafskip verið kallaðir fyrir til yfir-
heyrslu auk viðkomandi bankaráðs-
manna frá því á síðasta áratug og
fram til ársins 1985.
Við rannsókn Rannsóknarlög-
reglu ríkisins var það vanrækt að
kalla stjórnarmenn Hafskips og
bankaráðsmenn fyrir. Þá var fyrst
og fremst rætt við sakborningana
Hafskipsmegin og svo bankastjóra,
aðstoðarbankastjóra, aðallögfræð-
ing og starfsmenn hagdeildar Út-
vegsbankans.
Samkvæmt heimildum Heigar-
póstsins „fara Hafskipsmenn mun
verr út úr þessu máli en fyrri ákær-
an gaf til kynna“ og er þessi stað-
hæfing í samræmi við mat fjöl-
margra viðmælenda blaðsins.
Raunar segir Jónatan Þórmunds-
son sjálfur í viðtali við Helgarpóst-
inn, að það hafi „komið upp nýir
fletir", ,,ný gögn“ komið fram „og
nýjar uppíýsingar, enda hafi nýir að-
ilar verið spurðir". í þessu samhengi
segir hinn sérstaki ríkissaksóknari
um þetta mál, að „það þurfti nýja
rannsókn í þessu“.
Eitt af því, sem ekki var lögð mjög
mikil áhersla á í fyrri rannsókn
málsins, var ráðstöfun fjár út af hin-
um svokölluðu jaðarreikningum
þremenninganna Páls Braga Krist-
jónssonar, Björgólfs Guðmunds-
sonar og Ragnars Kjartanssonar. í
ákærunni var fjallað þannig um sér-
merktu reikningana, að í gegnum
þá hefði verið stundaður fjárdráttur
af hálfu „reikningseigenda".
Hins vegar var aldrei farið ofan í
spurninguna um það hvernig
túlka ætti þessar greiðslur, t.d. með
hliðsjón af því, að um hugsanlegar
mútur hafi verið að ræða og þar
með sekt viðtakenda.
Annað atriði, sem Jónatan óg
Tryggvi hljóta að taka til sérstakrar
athugunar, er hvort ákæra skuli
vegna rangs framburðar sakborn-
inga. Sumir þeirra a.m.k. urðu upp-
vísir að því að ljúga fyrir rétti við
rannsókn málsins, en í ákæru ríkis-
saksóknara voru viðkomandi ekki
ákærðir fyrir það.
Þetta stakk í augu margra þeirra,
sem unnu að rannsókn málsins, því
sakborningar gerðu sig seka um
rangan framburð við vitnaleiðslur.
Um það munu vera mörg dæmi, en
versta dæmið mun vera um tvöfalt
yfirlit um stöðu fyrirtækisins fyrstu
8 mánuði ársins 1984, þ.e. tvenn
ósamhljóða stöðuyfirlit. Mikið sjón-
arspil var sett á svið við rannsókn-
ina vegna þessarar fölsunar.
Það var svo ekki fyrr en á meðan
á gæsluvarðhaldinu stóð, að þrír
sakborninganna gengust við því, að
tvö ólík eintök hefðu verið búin til,
hvernig það var gert, í hvaða til-
gangi o.s.frv.
Enda þótt langt sé í endanlega
niðurstöðu Hafskips- og Útvegs-
bankamáisins er þegar orðið Ijóst,
að krafa Ragnars Kjartanssonar o.fl.
um að Hallvarður Einvarðsson ríkis-
saksóknari viki úr sæti vegna van-
hæfi verður tii þess, að sakarefnum
og ákæruatriðum fjölgar — en ekki
öfugt, eins og vonir sakborninga
hafa sjálfsagt staðið til.
Jónatan Pórmundsson, sérlegur
saksóknari, hefur efnt til víðtœkari
rannsóknar en œtlað var.
Viðkomandi bankaráð kölluð fyrir.
Reynt að fylla upp í göt fyrri
ákœrunnar.
HELGARPÓSTURINN 5