Helgarpósturinn - 10.03.1988, Síða 44

Bjarni Fridriksson júdómaöur
STEFNIIIL SIGURS Á ÓL
— þangaö til annaö kemur í Ijós
Hinn ágæti árangur Bjarna
Friörikssonar júdókappa, bæöi
hér innanlands og erlendis, hefur
ekki hlotið mikla eftirtekt og
umfjöllun um Bjarna og júdóið
verið af skornum skammti í fjöl-
miðlum. Það er athyglisvert að
þegar Bjarni hefur unnið til verð-
launa á mótum erlendis birtast
um það smáklausur í blöðunum,
á meðan hinar „klassísku hóp-
íþróttir" leggja undir sig fleiri
blaðsíður. Þegar Bjarni vann til
verðlauna á Olympíuleikunum í
Los Angeles 1984 var það fyrsta
sem menn sögðu: Nú, var hann
að keppa þarna?! Það var því
eiginlega ákaflega eðlilegt að
reyna að forvitnast um hagi
Bjarna og þá sérstaklega hvaða
böndum hann er tengdur júdó-
íþróttinni.
Bjarni Friðriksson er 37 árs
gamall, fæddur í maí 1956 í
Fteykjavík. Hann ólst upp í Voga-
hverfinu þar til um fermingu, er
hann flutti norður til Blönduóss.
Til Reykjavíkur flutti hann aftur
um tvítugt og það er þá sem
áhugi hans á júdó vaknar. Bjarni
lærði útvarpsvirkjun í Iðnskól-
anum en starfar í dag sem bók-
sali, sér um að selja og dreifa rit-
verkum út um allt land. Hann er
fjölskyldumaður, tveggja barna
faðir.
Júdó er ættað frá austur-
löndum fjær. Það er rúmlega
aldar gamalt, búið til af Japana
nokkrum sem valdi að sinu mati
það besta úr nokkrum austur-
lenskum bardagagreinum. Til-
gangurinn var að búa til fang-
brögð sem hægt væri að nota til
líkamlegrar uppbyggingar og í
keppni, án þess að menn ættu á
hættu að slasa sig. Nafn íþrótt-
arinnar er komið til af þessu,
júdó, sem þýðir hin milda aðferð.
Júdóið barst hingað til lands á
6. áratugnum, júdódeild glímu-
félagsins Ármanns var stofnuð
árið 1957. Sagan segir að jap-
anskur sjómaður sem var vel að
sér í júdó hafi orðið innlyksa hér
á landi og gerst leiðbeinandi í
júdó. Það var og á þessum árum
sem hnefaleikar voru bannaðir á
íslandi og fóru boxararnir þá í
júdóið.
ÖGUÐ ÍÞRÓTT
Leiðir Bjarna og júdósins
„liggja saman" árið 1976, þegar
hann er tvítugur. Þá var hann
dreginn á æfingu hjá Júdófélagi
Reykjavíkur. Hann æfði þó aldrei
með því félagi heldur flutti sig
strax yfir í Ármann, því þar voru
japanskir þjálfarar.
Hvað er það við júdóið sem
heillar þig, Bjarni?
„Júdó er mikil úthaldsíþrótt,
það reynir á allan líkamann en
ekki bara einstaka hluta hans,"
sagði Bjarni, „ennfremur sem
tæknin er höfuðatriði. Á þessum
árum vildi ég ekki eyða öllum
frítíma mínum í að skemmta
mér og laðaðist einfaldlega að
júdóinu." Hann sagöi að sig hefði
í raun aldrei langað til þess að
æfa aðrar íþróttir og að um
önnur áhugamál væri vart að
ræða, allur tíminn færi í júdó. Þó
hefði hann alltaf öðru hverju
verið með fjarstýrðar módelflug-
vélar og hefði sólópróf í flugi.
En júdóið, er það ekki bara
ofbeldi og slagsmái?
„Nei, þetta er ákaflega mild
íþrótt og öguð, agaðri en margar
aðrar. Menn komast t.d. ekki upp
með neitt múður gagnvart
dómara; ef keppandi opnar
munninn inni á vellinum þá er
hann umsvifalaust dæmdur úr
keppni. Einnig er slysatíðni lág
miðað við aðrar íþróttagreinar."
Hvað æfirðu mikið?
„Það er misjafnt eftir því hvað
stendur til. Þegar lítið er um að
vera æfi ég þrisvar í viku. Það
þýðir heldur ekkkert að æfa
meira allt árið um kring. Þegar
eitthvað er framundan, eins og
Ólympíuleikarnir í Seul eru núna,
þá er æft 8—10 sinnum í viku.
Árið 1985 gerði ég tveggja ára
áætlun vegna Ólympíuleikanna
en hún fór úrskeiðis þegar ég
sleit liðbönd í apríl í fyrra. Ég var
frá æfingum þangað til í sept-
ember, en nú er ég sem sagt
kominn á fulla ferð."
Hvers konar æfingar eru þetta
sem þú tekur?
„Það eru júdóæfingar þrisvar í
viku, ennfremur lyftingaæfingar,
júdótækniæfingar og hlaup
þegar veður leyfir."
Hvernig hafa þjálfaramál verið
hjá þér í gegnum árin?
„Fyrstu árin naut ég leið-
sagnar japanskra þjálfara hjá
júdódeild Ármanns og þeir
veittu mér góða undirstöðu.
Fyrir Ólympíuleikana '84 æfðum
við saman þrír, ég, Kolbeinn
Gíslason og Gísli Þorsteinsson,
sem þjálfaði okkur. Þessar
æfingar voru sams konar og þær
sem ég geri núna. Ég legg mikið
upp úr því að taka þátt í sem
flestum keppnum. I fámenninu
hérna byggist þetta að mestu
leyti á manni sjálfum, maður
verður hreinlega að fara af stað
og sjá til."
FRÁBÆR ÁRANGUR
Bjami hóf keppni á mótum
stuttu eftir að hann byrjaði að
iðka júdó. Árangur hans hefur
vægast sagt verið frábær. Hann
á að baki 18 íslandsmeistaratitla,
þar af hefur hann sigrað 9
sinnum í röð í opnum flokki og
ætlar að bæta þeim tíunda við
nú síðar í mánuðinum. Á fyrsta
erlenda mótinu sem hann keppir
á, Norðurlandamótinu '78, vinnur
hann til verðlauna. Síðan fylgir
hvert mótið á fætur öðru og skal
stiklað á stóru: 6—8. sæti á ÓL
'80 í Moskvu, Norðurlanda-
meistari '82 og '84, bronsverð-
laun á ÓL '84 í Los Angeles,
silfurverðlaun á Shoricocup í
Japan '85, silfurverðlaun á opna
skoska meistaramótinu '86 og
'87, gull á opna skandinavíska
meistaramótinu i nóvember '87
og loks á þessu ári brons á opna
belgíska meistaramótinu og gull
á því skoska.
Árangur Bjarna á ÓL '84 kom
almenningi mjög á óvart enda
athyglin beinst meira að hand-
boltalandsliðinu og Einari Vil-
hjálmssyni spjótkastara. Þeir
sem þekkja til júdósins segja að
frammistaða Bjarna í Los
Angeles hafi ekki verið óvænt í
Ijósi ferils hans.
En hvað segir Bjarni sjálfur?
„Ég reiknaði ekki með þessu,
ég var auðvitað ekki viss um
þetta en var ákveðinn í því að
komast áfram."
Nú var talað um það eftir
leikana að Einar hefði verið undir
gífurlegri pressu að heiman sem
þú hefðir verið laus við. Hjálpaði
það þér?
„Já, Einar var undir ægilegri
pressu. Annars spáði ég ekki svo
mikið í þetta. Mér er alveg sama
um alla umfjöllun. Annars
heyrist það alltof oft að menn
fara út í keppni með því hugar-
fari að vera bara með. Ég vil
endilega koma því á framfæri að
þetta er alger misskilningur og
■rangt hugarfar, því það sýnir sig
trekk í trekk að Islendingar hafa
enga ástæðu til þess að hafa
minnimáttarkennd."
Hver er staða þín sem júdó-
manns núna?
„Mér finnst ég aldrei hafa
verið betri."
Nú hafðir þú í huga fyrir
síðustu Ólympíuleika að hætta
keppni eftir þá. Hélstu að þú
værir búinn?
„Ég reiknaði jafnvel með því.
Ég var búinn að æfa í 8 ár. Hins
vegar ná júdómenn oft ekki
toppnum fyrr en eftir 10—12 ár
og ég ákvað að reyna áfram.
Hins vegar reikna ég fastlega
með því að hætta eftir leikana í
Seul. Það fer í þetta óhemju-
vinna og er mjög erfitt."
Hvaða vonir gerirðu þér um
árangur á ÓL í haust?
„Ég stefni á að sigra, þangað
til annað kemur í Ijós."
FJÖLSKYLDAN SITUR Á
HAKANUM
Hvernig finnst þér umfjöllun
fjölmiðla?
„Það er lítill áhugi fyrir júdó á
þeim bæ. Þó er það auðvitað
misjafnt eftir íþróttafréttamönn-
um og einnig tímabilsbundið.
Það verður þó að viðurkenna að
júdóið er ekki vinsælasta íþróttin
hér á landi og því eðlilegt að
hún hljóti minni umfjöllun en
margt annað."
Er mikið um unga upprenn-
andi júdómenn?
„Já, það er fullt af taktískum,
efnilegum unglingum á leiðinni,
svona 15—18 ára. Það verður
bara að styðja við bakið á þeim."
Jókst áhuginn á júdó hér á
landi eftir ÓL '84?
„Hann gerði það fyrst, en
hefur svo dalað. Ég held að
júdósambandið hafi ekki haldið
rétt á spöðunum í þessum
efnum. Það hefur verið skortur á
júdóþjálfurum. Það væri ekki
fjarri að áætla að um 100 manns
væru virkir í íþróttinni í dag hér
á landi og eru unglingar yngri en
15 ára þá ekki taldir með."
Hvað finnst fjölskyldunni um
þetta brölt?
„Ég hef auðvitað alla samúð
fiölskyldunnar fram yfir
Ólympíuleika en þá verð ég að
fara að sinna henni á ný. Hún
situr á hakanum eins og er. Það
fer gífurlegur tími í þetta, maður
borðar ekki heima hjá sér nema
um helgar."
Ertu á styrkjum?
„Já, ég hef fengið styrk úr
Afreksmannasjóði frá því í apríl
'87. Þaðan fæ ég núna 36 þús-
und krónur á mánuði. Einnig
fékk ég '86 sameiginlegan styrk
frá íþróttabandalagi Reykjavíkur
og íþrótta- og tómstundaráði. Á
tímabilinu '76—'86 borgaði ég
að meira og minna leyti allar
mínar ferðir sjálfur. Flugleiðir
styrkja mig einnig á þann hátt
að ég fæ farmiðann hjá þeim á
10 þúsund, sama hvert ferðinni
er heitið."
Einn kunningi Bjarna rifjar upp
þegar hann fór á Skandinavíska
meistaramótið 1980. Keppnin
var á laugardegi en á júdóæf-
ingu miðvikudagskvöldið næsta
á undan sá Bjarni ekki fram á að
komast. Hann fékk ekki styrk,
var að kaupa sér íbúð og því
peningalítill. Þá ákváðu félagar
hans á æfingunni að skjóta
saman í ferðina fyrir hann. Bjarni
fór og vann gullverðlaun.
Þegar tveir kunningjar Bjarna í
júdóinu voru beðnir að taka til
hverjir væru helstu kostir hans
og gallar nefndu þeir að hann
hefði góða tækni, hið rétta
keppnisskap, trú á sjálfan sig og
væri yfirvegaður í keppni. Þeir
nefndu síðan að einna helst
vantaði hann að glíma meira og
kasta. Bjarna vantaði í rauninni
skrokka til þess að æfa sig á. í
fámenninu hér heima væru fáir
til þess að glíma við og því
vantaði ákveðna breidd.
44 HELGARPÓSTURINN