Íslenzk sagnablöð - 21.04.1817, Blaðsíða 22

Íslenzk sagnablöð - 21.04.1817, Blaðsíða 22
43 — 181? 44 peim yfir biklínga pá fem kéndn höfud arridi rúngumálanna voru pcim fengnar í hendur pær láríníkar bækur er íkipad varad lefa í íkólonum, og fvo nsíla dag eptir ran- fakad hvad vel petra hefdi verid giört; J)á undireíns lagfært J>ar fem þurfa Jdtti læri- fveinanna útleggíng, og iafnframt bendt til J>efs er naudfýn þótti vidvíkiandi ordfæri edaefni rithöfundfins. Samaatferd var brúk- ud vid leftur nýa Teftamentifins á gríflcu, fem vid leítur j>eirra latínfku fagnaíkrifara eda íkálda. Mörgum mun virdaft ad þörf hafi verid á ad breitapefsariadferd, og giora lærdórainn fyrirhafnarminni hinum úngu. Enn |>ad er athugandi, ad þetra var J>eim ei fvo þúngt fem J>ad í fyrfta áliti fýnift, og J>ad af |>efsari orfök, ad fömu látíníkar bækur voru lefnar hvörn veturinn eptir annan í Ikólanum; þeir fem verurinn fyrir höfdu verid fyrft vjd útleggínguna og fídan heyrt kénnarans lagfæríngu, gátu veturinn cptir ordid leidrogar hinna nýkomnu, og hvör af J>eimeldri ftyrkt annan. pad virdiftþvífem ördugleikinn hafi ei verid meiri enn Jörf var á til ad æfa náms krapra únglínganna, og giöra J>eim framfarir fínar J>ví kiærari fem J>eir ad nockruleiti gátu álitid Jiær fitt eigid verk. Seinna hafa J>eir máíké komift áfram fyrít í ftad, enn ecki mun f ad fídur hafa feft rætur fem Jiannig var numid, heldurenn leftrar J>eir er nú tídkaft. Nú útleggia kénn- arar fyrft fyri lærifveinum hveria J>á látíníka eda grííka bók íem peim er ætlad ad lefa, greina til hvörs ords J>ýdíngu, edli og upp- runa, benda til íerhvörs óvanaligs talsháttar og upplýfa efnid J>ar fem J>örf er á med at- hugafemdum. Gudfrædi og hiftoría (fagna- frædi) er og kénd med leílrum í ftad J>efs ad ádúr vorú utanbókar lærd ágrip J>cfsara vífinda. Reiknlngur læriftmed æfíngu(prac- ticc)og á hebrdku fá lcrifveinar nockra peck- íngu. Skólapilta framfærílumáti befur ogfvo umbreíilt J>elft árin. Medan íkólinn var í Reykiavík féck hvör ölmufupihur nockra penínga fér til forforgunar verrarlángt, og fyrir Jefsa penínga, ad fvo miklu leiti l'em J>eir tilhrucku, var J>á foreJdraeda for- mindara íkylda ad útvega J>eim mat og J>ión- uftu, medan á íkólatfmanum ltód, í peim býlúm fem kríngum Reykiavík eru cda í fialfum bænum. Urdu íkólapiltar J>á ad gánga úr íkólanum til ad maraft tvil'var á dag, og var J>ad J>raurlauft, J>ví vegurinn var ltutrur. í Ikólaloptinu var famegin- ligt fvefnherbergi allra. pegar íkólahúfid í Reykiavík varordid óbrúkanligt, ok íkól- inn |>efsvegna 1806 fluttift í J>ær 3udu ftofur fem til voru á Befsaítödum, vard ad koma umbreitíng á hinn fyrri forfo;gjnarmára íkólapilta, j>ví býli eru eingin fvo nálæg íkóianum hér, ad giórligt fé pángad ad gánga dag hvorn til máltídar. Var j>ví fenginn til madur ad forga öllum íkólapiltum fyri mat og júónuftu, og íkyldi hinn fami taka vid peníngum peim er hvöriuin pilti voru af kóngi géfnir til uppheldis hvörn vetur; Og af J>ví verdallra matvæla var til muna hæckad J>ótti naudfýn ad bæra vid J>ad fem adur hafdi verid géfid hvörium pilti. pad fem fyrft voru 24 rd. vard J>á 40, fidan 60 rd. og paryfir. Vid J>efsum peniugum tók flcólans oecónómus, enn aúk J>efs var hönum heitidvidbór árliga, ef med reikníngi fannadi ad meira hefdi tilkoftad enn j>efsu fvaradí. Befsaftadi féck hann til ábýlis afgialdslauít og töluverd laún ad auki. pó petta fýniíl gód kiörfgat rádítöfun J>eísi lamt ei leingi ítadid. Surnir voru ei ad öllu vel hæfir til, ogfumir vildu ei adfér taka fvo fyrirhafnar- mikid braud. pó fór|peísu framm J>ángad til 1813» vard j>á ad giöra fá umbreiríngtt ad afhenda hYÖrium pilrivisfapcnínga, legg-

x

Íslenzk sagnablöð

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Íslenzk sagnablöð
https://timarit.is/publication/49

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.