Morgunblaðið - 29.04.1960, Blaðsíða 8

8
IUORCrnvnr (Dif)
Fðstudagur 28. april 1960
Fyrirspurnir um ýmis
á Alþingi
ma
S V OHL J ÓÐ ANDI fyrirspurnum
var útbýtt á fundi Sameinaðs Al-
þingis í gær, en flutningsmenn
eru ýmsir þingmenn Framsókn-
arflokksins:
I. Til ríkisstjórnarinnar um nið
urgreiðslu á vöruverði. Frá Hall-
dóri E. Sigurðssyni og Ásgeiri
Bjarnasyni: 1. Hvaða vörutegund
ir eru nú greiddar niður, og hve
miklu nemur niðurgreiðslan á
hverri vörutegund, miðað við kg
eða lítra? 2. Hvað er áætlað, að
niðurgreiðsla á hverri vöruteg-
und nemi miklu samtals á yfir-
standandi ári?
II. Til félagsmálaráðherra um
framlag til byggingarsjóðs ríkis-
Bréf fll Morgunhlaðsins
frá skipstjóranum
á b.v. Marz
DAGBLAÐIÐ Tíminn birtir hinn
20. apríl viðtal við formanninn
á m.b. „Sæljón“. Er það um
viðskipti hans við skipstjórann
á b.v. „Marz“ hinn 28. marz sl.,
en er alveg óviðkomandi atburð-
inum á föstudaginn langa. Þar
sem mér kom þessi atburður
öðru vísi fyrir sjónir, vil ég
segja frá honum eins og ég tel
hann sannleikanum samkvæmt.
— ★ —
Þessi atburður átti sér stað í
hinni svokölluðu Selvogsfor og
er hún að mestu leyti milli 8 og
12 mílna fjarlægðar frá grunn-
línu, en þar er íslenzkum tog-
urum heimilt að toga. Umrædd-
an dag var ég að toga á þessu
svæði og setti niður bauju við
hraunkantinn til þess að forð-
ast hraunið og jafnframt til þess
að miða afstöðu mína þegar
dimmdi og forðast þar með að
fara yfir net báta, sem voru
skammt frá. Togsvæðið var autt
fyrir vestan og norðan baujuna,
eða nánar tiltekið fyrir norðan
stefnu, sem lá í austur að bauj-
unni og NA að A frá henni. Fór
ég aldrei lengra frá baujunni en
4 sjómílur. Það er því ósatt, að
formaðurinn á m.b. „Sæljón"
hafi ekki séð nema reyk úr tog-
ara, er hann lagði netin, auk
þess sem b.v. „Marz“ er olíu-
kyntur. Er ég kom togandi að
bauju minni úr vesturátt í um-
rætt skipti, var komið myrkur.
Sá ég ljósbauju í norðaustur, ca
100—200 faðma frá minni bauju
og við hana mótorbát. Sveigði
ég til norðurs, þannig að ég
slyppi fyrir norðan hana, og
ætlaði svo að toga til norðaust-
urs, eins og ég hafði gert. Kall-
ar þá maður á mótorbátnum
(sennilega formaðurinn) og
spyr, hvort ég fari lengra, en ég
svara, miklu lengra. Segir hann
þá að net sín liggi í NNA frá
baujunni, eða nákvæmlega yfir
togslóðina mína, og stefni ég
beint á þau. Svara ég því til,
að hann skuli hirða þau, eða ég
taki þau, beygi síðan til norðurs
og svo áfram til vesturs, til þess
að forðast netin og til baka sömu
leið og ég kom úr.
— ★ —
Formaðurinn á m.b. „Sæljón"
heldur því fram, að ég hafi sagzt
eiga þetta svæði. Þetta er ósatt,
en hitt ætla ég, að þetta sé hans
eigið hugarfóstur, enda ekki
hægt að skilja þetta öðru vísi,
þar sem hann leggur netin ör-
skámmt frá baujunni minni, og
viðurkenndi einnig, að hafa séð
hana, og ætlast svo til, að ég
snauti burtu. Hitt er annað mál,
að hann gat skilið, að ég ætlaði
að toga þarna áfram, þegar hann
væri búinn að draga netin. Mér
er ekki grunlaust um, að bátur-
inn hafi verið rétt við togbauj-
una fyrr um daginn og séð til
ferða minna, en ætlað að leika
þennan leik, sem er svo sem ekk
ert einsdæmi. Hélt ég mig svo
vestar um nóttina, en þegar birti
togaði ég austureftir og sá að
ekki var hægt að toga, nema í
norður frá baujunni. Skipaði ég
þá formanninum að' taka netin
hið bráðasta, annars hirti ég
þau, svaraði hann því til, að
hann yrði ekki búinn að draga
netin fyrr en seinni part dagsins
og lét ég það gott heita og snaut-
aði burt á meðan. Auk þess
bætti ég við, að aðrir bátar
skyldu athuga þetta, því að því
togsvæði, sem ég væri á, og bú-
inn að bauja, héldi ég svo lengi,
sem mér sýndist. Kallaði þá for-
maðurinn á m.b. „Arnfirðingi"
og spurði ,hvort sín net væru í
hættu. Svaraði ég því til, að svo
væri ekki, þar eð net komin í
sjó áður en ég lét baujuna væri
það sem ég væri að forðast. Þetta
geta þeir formenn borið, sem
hlustuðu, en ekki, að ég hafi
skipað öllum burt.
- ★ -
Það hefir aldrei óprýtt neinn
skipstjóra, þó að hann hafi not-
að rósamál um afla, en vísvit-
andi ósannindi og niðurfelling á
staðreyndum í sambandi við at-
burði. er óprýði.
Viðvíkjandi spurningunni,
hvar ég hafi verið á skírdag,
þá get ég hryggt formanninn á
,Sæljóni“ með því, að á skírdag
og einnig föstudaginn langa kom
ég ekki nálægt netunum, var
meira að segja alla jafna fyrir
utan 12 mílna mörkin.
Þessi barátta um athafnasvæði
á Selvogsbanka er ekki ný, enda
hafa bátarnir umráð yfir hon-
um öllum, þar sem nokkur veiði-
von er. Mótorbátarnir hafa und-
anfarin ár fengið einkarétt á öll-
um fjörðum og flóum, auk þess
stór svæði utan þeirra með
fjögra mílna landhelginni, og nú
síðast stór hafsvæði með 12
mílna fiskveiðilögsögunni. Til
þess að gera missi hinna stóru
veiðisvæða ekki eins tilfinnanleg
an fyrir togarana, hefir þeim ver
ið úthlutað nokkrum svæðum til
veiða á innan 12 mílna, t. d. á
Selvogsbanka er þeim heimilt að
toga upp að 8 mílum á takmörk-
uðu svæði. Þetta svæði hafa bát-
arnir að mestu tekið af okkur,
þegar fiskur er þar ,en auk þess
drita þeir netum niður, hvar sem
er, stundum í togslóð togaranna,
og svo skulu allir togarar burt.
Það getur vel verið, að heppi-
legra sé að veiða allan fisk i
net, til þess að eigi komi annar
fiskur til samanburðar til
vinnslu. Ef á að flæma okkur út
fyrir þau mörk, sem við hðfum
núna, þá fæst sú ósk uppfyllt.
Það er ekki ósanngjörn krafa, að
öllu athuguðu, að núverandi
fiskveiðitakmörk ,sem gilda fyr-
ir Islendinga, skilji að neta- og
togsvæði.
Virðingarfyllst,
Markús Guðmundsson
skipstjóri á b.v. „Marz“.
♦ *
★ ¥
BRID
♦ *
Olympíumótið
í SJÖTTU umferð á Ólympíu-
mótinu, sem fram fer þessa dag-
ana á ítalíu, spilaði íslenzka
sveitin við Filippseyinga og tap-
aði óvænt með 27 stigum gegn
43. England, Kanada og Banda-
ríkin unnu sína leiki og er því
staða efstu liðanna að sex um-
ferðum loknum þessi:
England .... 24 st.
Kanada .... 17 —
Bandaríkin .. 16 —
Island 12 —
Finnland .... 12 —
Brazilía .... 11 —
Islenzka sveitin á eftir þrjá
leiki, við Bandaríkin, Egypta-
land og Kanada.
Eins og kunnugt er hefur
ítalska sveitin sigrað fjórum
sinnum í röð á Evrópumótum og
þrisvar í röð á heimsmeistara-
mótum. Hafa undanfarin ár
sömu 6 spilararnir spilað fyrir
Italíu. Þrátt fyrir glæsilega sig-
urgöngu eru allmiklar deilur
meðal bridgespilara á Ítalíu um
val tveggja spilara í liðið að
þessu sinni. Italska bridgesam-
bandið hefur þann hátt á við val
á liði hverju sinni,- að valinn er
fyrirliði, sem spilar ekki, og vel-
ur hann síðan 6 spilara. Er hann
algerlega einráður um val og
undirbúning. Að þessu sinni, sem
svo oft áður, er Alberto Perroux
fyrirliði liðsins og nýtur hann
mikils álits meðal erlendra
bridgespilara. Að þessu sinni
valdi hann 4 spilara úr hinu
fræga heimsmeistaraliði en bætti
við tveimur, sem margir inn-
fæddir gátu ekki sætt sig við,
en þeir eru Roberto Bianchi og
Giorgio Menca. Verður gaman
að fylgjast með hvernig þessum
tveimur vegnar og hvort álit
Perroux á þeim er á rökum reist.
ins. Frá Ingvari Gíslasyni: Hve-
nær má vænta framlags þess til
byggingarsjóðs ríkisins, sem rík
isstjórnin tilkynnti 21. febr. sl.
að hún mundi útvega sjóðnum til
útlána?
III. Til fjármálaráðherra um
vörukaupalán í Bandaríkjunum.
Frá Eystein Jónssyni: 1. Hverju
nemur nú samtals andvirði þeirra
vara ,sem keyptar hafa verið frá
Bandaríkjunum samkv. sérstök-
um vörukaupasamningum (P.L.
480)? 2. Hve mikið af andvirðinu
'verður til útlána í landinu, og hve
miklu héfur þegar verið ráðstaf-
að og til hvaða framkvæmda? 3.
Hve miklar vörukaupaheimildir
eru ónotaðar, og hve mikið láns-
fé fellur til samkv. þeim? Hefur
ríkisstjórnin gert áætlanir um,
hvernig því lánsfé verði varið?
IV. Til fjármálaráðherra um
lántöku í Bandaríkjunum. Frá
Eysteini Jónssyni: Hve mikið af
6 millj. dollara láninu í Banda-
ríkjunum hefur nú verið tekið
og notað, og hverju nemur sá
hluti lánsins í íslenzkum krón-
um?
V. Til viðskiptamálaráðherra
um reikninga ríkisins í Seðla-
bankanum. Frá Eysteini Jóns-
syni: Hvernig standa reikningar
rikisins við Seðlabankann, þeg-
ar viðskiptin samkvæmt efna-
hagslöggjöfinni hafa verið gerð
upp?
VI. Til viðskiptamálaráðherra
um lán út á afurðir. Frá Eysteini
Jónssyni: Hvaða reglur um lán
út á landbúnaðarafurðir og sjáv-
arafurðir hafa nú verið settar, og
að hvaða leyti eru þær frábrugðn
ar þeim, sem giltu fyrir gengis-
breytinguna?
VII. Til ríkisstjórnarinnar um
sérstakar ráðstafanir eða fyrir-
ætlanir í efnahagsmálum sjávar-
útvegsins. Frá Gísla Guðmunds-
syni og Sigurvin Einarssyni: 1.
Hefur ríkisstjórnin nú eftir ára-
mótin tekið ákvörðun um að
auka uppbætur á sjávarafurðir
ársins 1959 eða rekstrarstyrki til
útgerðar á því ári, og ef svo er,
hve mikið? 2. Hvað ætlar ríkis-
stjórnin að gera til að bæta úr
erfiðleikum við sjévarsíðuna
vegna niðurfalls sérbóta á ein-
stakar fisktegundir, smáfisk og
fisk veiddan á vissum tímum
árs? 3. Ætlar ríkisstjórnin að
beita sér fyrir ráðstöfunum tíl
að létta undir með þeim, sem
eiga fiskiskip í smíðum erlendis
eða skulda verulegan hluta af
andvirði fiskiskipa í erlendum
gjaldeyri?
VIII. Til ríkisstjórnarinnar um
lánsfjármál stofnlánasjóða Bún-
aðarbankans. Frá Asgeiri Bjarna
syni og Páli Þorsteinssyni: 1. Hef
ur byggingarsjóði sveitabæja ver
ið útvegað fjármagn til útlána á
þessu ári, og ef svo er, hve mik-
ið? 2. Hvenær verða afgreidd
lán úr sjóðnum út á íbúðarhús
þeirra bænda ,sem samkv. regl-
um bankans gátu fengið fyrstu
útborgun lána á árinu 1959, en
hafa ekki fengið hana ennþá? 3.
Verður veðdeild Búnaðarbank-
ans útvegað fjármagn til útlána á
þessu án, og ef svo er, hve mik-
ið? 4. Hafa verið gerðar ráðstaf-
anir til þess, að ræktunarsjóður
geti veitt lán út á þær fram-
kvæmdir ársins 1959, sem enn
hafa ekki verið veitt lán út á, og
út á framkvæmdir ársins 1960?
Skipulagsmál
Akraness rædd
AKRANESI, 25. apríl. — Stúd-
entafélagið hér gekkst fyrir al-
mennum umræðufundi um skipu
lagsmál Akraness á sunnudaginn
sl. Sóttu hann 50 manns og fór
fundurinn fram í Hótel Akraness.
Frummælendur voru Zophonías
Pálsson skipulagsstjóri er talaði
um skipulagsmál almennt og
Björgvin Sæmundsson bæjar-
verkfræðingur er útskýrði nýj-
asta skipulagsuppdrátt bæjarins.
Á eftir urðu fjörugar umræður og
tóku 7 fundarmanna til máls.
Stóð fundurinn yfir í 3 klst. —
íbúöarhúsabyggingar
bændum örðugasíar
— Frá uroræðum um írumvarp Jóns Pálmas.
FKUMVAKP Jóns Pálmason-
ar um að Nýbýlastjórn ríkis-
ins verði heimilað að styrkja
fátæka bændur til íbúðar-
bygginga á jörðum sinum
kom til fyrstu umræðu á
fundi Neðri deildar í fyrra-
dag.
Ræktun og byggingar bænda
Flutti Jón
Pálmason fram
söguræðu um
málið og vék
fyrst að því, að
hann hefði á
Alþingi 1957
benti á það, að
ekkert sam-
ræmi væri í
þeirri aðstoð,
Jon Palmason sem bændur
fengju til ræktunar og bygginga.
„Eins og verið hefur að und
anförnu”, sagði ræðumaður,
„hefur verið það mikill styrk-
ur og lán út á ræktun, að hægt
hefur verið að koma ræktun-
inni áfram, þar sem verkfæri
hafa fengizt til. En það, sem
mestum örðugleikum hefur
valdið fyrir bændastéttina á
síðari árum er það að koma
upp nauðsynlegum bygging-
um, íbúðarhúsum og fénaðar-
húsum”.
Sagði ræðumaður, að ástand-
ið í þessum efnum hefði farið
stórversnandi síðustu 3 árin og
því væri hér um mikið nauð-
synjamál að ræða. 1 lögunum um
byggingarsjóð, hefði verið gert
ráð fyrir lánum upp í allt að
75% byggingarkostnaðar, en á
síðustu árum hefðu lánin ekki
getað orðið nema 25—40%.
Ekki farið fram á fjárveitingu
Ekki væri farið fram á sér-
staka fjárveitingu til þess að
sinna þvi verkefni, sem frum-
varpið fjallaði um, þar sem fé
væri til eins og sakir stæðu.
Hins vegar mætti gera ráð fyrir
því, ef jafnt héldi áfram ræktun
og byggingar í sveitum, eins og
verið hefði, að samþykkt frum-
varpsins mundi síðar hafa aukna
fjárþörf í för með sér.
Ásmundur Sigurðsson tók næst
ur til máls og ræddi nokkuð um
hina auknu fjárþörf, en taldi
auk þess nauðsynlegt að setja
fastar reglur um úthlutun fjár-
ins
Mikill minnihluti bænda
Jón Pálmason kvaðst álíta að
Nýbýlastjórn yrði ekki skota-
skuld úr því að úthluta fé til
íbúðabygginga af sömu sann-
girni og réttsýni og því fé öðru,
er hún hefði veitt á undanförn-
um árum. Þá benti J. P. á, að
það væri nú mikill minnihluti
jarða, sem ekki hefðu verið
byggð ný hús á, en í flestum til-
fellum væri þar um fátækari
bændur að ræða.
Fleiri tóku ekki til máls og
var málinu vísað til landbún-
aðarnefndar.