Morgunblaðið - 26.11.1970, Blaðsíða 8

8
MORGUNBIiAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. NÓVEMIBER 1970
bladburðarfoVk
t'A -
OSKAST í eltirtolin hverii
Tjarnargafa — Flókagata neðri
Selás — Hraunteigur — Rauðagerði
Bergstaðastrœti — Holtsgata
TALIÐ VIÐ AFGREIÐSLUNA í SÍMA 10100
Starisstúlhn óskast strax
í veitingasal Hótel Tryggvaskála.
Upplýsingar í síma 1408.
Ung kona
á aldrinum 30—33 ára óskast til þess að sjá um heimili fyrir
kennara við unglingaskóla úti á landi sem fyrst. Má hafa bartii
Tilboð sendist ásamt mynd og öðrum greinargóðum upp-
lýsingum fyrir lok nóv. til afgr. Mbl. merkt: „Nauðsyn —
6429",
D)r<?
0i

•_■_■•_• ■ ■ é ■ ■ ■_■_•_■_■ • ■_■_•
NY
AFBRAGÐS
HRÆRIVÉL •
NÝ AFBRAGÐS
TÆKNI
Mm
i
Íííffffffl

......... í:':::::Í?S:ÍÍ
im
• Stiglaus, elektrónisk hraðastilling • Sama afl
á öllum hröðum • Sjdlfvirkur tfmarofi • Tvöfalt
hringdrif • öflugur 400 W. m$tor • Yfirdlags-
öryggi • Hulin rafmagnssnúra*. dregst inrt í vél-
ina • Stólskól • Beinar fengingar allra teekja.

HAND-hraerivél
Fæst með sfandi og
skál. Oflug vél með
fjölda fækja.
STÓR-hrærivél
650 W. Fyrir mðfu-
neyti, skip og sfór
heimíli.
Ballerup
VANDAÐAR OG FJÖLHÆFAR HRÆRIVÉLAR
Hræra • Þeyta • Hnoða • Hakka • Mófa • Sneiða
Rífa • Skilja • Vinda • Pressa • Blanda • Mala
Skraela • Bora • Bóna • Bursta • Skerpa
♦ SlMI *44*0 • SlWBSATl 10 •
— Hætta
á viðskipta-
stríði
Framhald af bls. 1
notið mikils stuðnings í deild
inni, og Nixon forseti er
hlynntur vissum ákvæðum
þess. Möguleiki er talinn á
því, að með málþófi. megi
draga málið á langinn, þannig
að taka verði frumvarpið til
nýrrar meðferðar eftir ára-
mót að loknum jólaleyfum
þingmanna.
Óhjákvæmilegt er talið, að
verði frumvarpið að lögum
muni Efnahagsbandalag Evr-
ópu grípa til hefndarráðstaf-
ana. 1 aðalstöðvum bandalags
ins í Brussel er sagt, að beð-
ið verði eftir úrslitum at-
kvæðagreiðslunnar í öldunga
deildinni áður en látið verði
til skarar skríða, og er vonað
að viðvörun um hefndarráð-
stafanir hafi áhrif í þá átt
að fella frumvarpið eða leiða
til þess að breytingar verði
gerðar á þvi. Bandatíkin hafa
lengi átt í útistöðum við Efna
hagsbandalagið vegna tak-
markana á útflutningi land-
búnaðarafurða aðildarland-
anna og skattakerfis banda-
lagsins, sem ívilnar útflytj-
endum. Ekkert bendir til þess
að samkomulag verði um þessi
og fleiri ágreiningsatriði, og
þannig getur þróunin hæglega
leitt til viðskiptastríðs, sem
margir hafa varað við. Nú
siðast hafa samtök vinnuveit-
enda allra EBE-rikjanna, Nor
egs, Danmerkur, Finnlands,
Svíþjóðar, Sviss, Austurrikis
og Bretlands varað við því
á fundi í London, að verði
frumvarpið að lögum geti svo
farið, að þess verði krafizt
að rikisstjórnir Vestur-Evrópu
ríkjanna gripi til gagnráðstaf-
ana gegn bandariskum útflutn
ingi.
Andstæðingar frumvarpsins
segja, að með samþykkt þess
verði klukkunni snúið aftur
um 35 ár og horfið aftur til
úreltrar verndartollastefnu.
Stuðningsmenn frumvarpsins,
sem tekur gildi 1. janúar ef
það verður samþykkt og gild-
ir til 1976, halda þvi fram, að
það sé nauðsynlegt til þess
að setja hömlur á vaxandi ínn
flutning á skófatnaði, vefn-
aðarvöru og öðrum vöruteg-
undum, sem þeir segja að
stofni í hættu atvinnu þús-
unda Bandarikjamanna og
framtíð bamdarísfera stórfyr-
irtækja. Andstæðingarnir
segja hins vegar, að vefnað-
ariðnaðurinn sé ekki nærri
eins illa staddur og látið sé
í veðri vaka og leggja áherzlu
á að forðast verði fráhvarf
frá viðskiptafrelsi. Einn
ákveðnasti andstæðingur frum
varpsins í öldungadeildinni,
demókratinn Frank Harris
frá Oklahoma, segir að við-
skiptafjötrar áranna fyrirsið
ari heimsstyrjöldina séu næg
sönnun þess, að kvótar bitni
á öllum og séu gagnslaus ráð
stöfun til þess að vernda
bandarískan markað.
Frumvarpið mun leiða til
þess, að neytendum verður
meinað að kaupa ýmsar inn-
fluttar vörutegundir og að
vöruverð hækkar. Auk þess
sem strangar takmarkanir
verða settar á innflutning á
vefnaðarvöru og skófatnaði
verður olíuinnflutningur háð-
ur kvótakerfi. Frumvarpið
gerir ráð fyrir, að verði skjót
aukning á sölu einhverrar inn
fiuttrar vöru eða sala henn-
ar nemi 15% af heildarsölunni
í Bandaríkjunum, skuli for-
setinn setja kvóta eða hækka
tolla á vörunni svo framar-
lega sem innlend fyrirtæki
geti sannað að þau hafi orð-
ið fyrir tjóni eða bandaríska
tollanefndin leggi til, að grip-
ið verði til ráðstafana. Hins
vegar getur forsetinn skotið
sér undan því að setja höml-
ur, ef hann telur að slíkt þjóni
ekki „þjóðarhagsmunum”. Tal
ið er, að þetta ákvæði geti náð
til 125 erlendra vörutegunda,
m.a. sjónvarpstækja, sauma-
véla og bifreiða.
David Kennedy.
Takmarkanir á innflutningi
vefnaðarvöru var eitt af bar-
áttumálum Nixons forseta í
forsetakosningunum 1968, og
vinsælt í Suðurrikjunum, þar
sem hann reyndi að auka fylgi
sitt. Forsetinn fól Maurice
Stans viðskiptamálaráðherra
að semja við Japani um, að
þeir féllust „sjálfviljugir" á
að takmarka vefnaðarvöru-
innflutning, en varð ekkert
ágengt. Hann fékk því einn
áhrifamesta mann fúlltrúa-
deildarinnar, Wilbur Mills, for
mann fjármálanefndarinnar,
til þess að leggja fram frum-
varp um kvóta á innflutta
vefnaðarvöru. Fljótlega komu
til sögunnar fulltrúar skófram
leiðenda og fleiri framleiðslu-
hópa og kröfðust sams konar
kvóta. 1 öldungadeildinni var
tryggður stuðningur formanns
fjármálanefndarinnar, Russel
Longs, með ákvæði um olíu- 1
kvóta, og hann hét þvi i stað-
inn að stuðla að þvi að sam-
þykktar yrðu auknar greiðsl-
ur til almannatrygginga.
Wilbur Mills.
Andstæðingar frumvarpsins
áttuðu sig ekki strax á mik- ,
ilvægi málsins og hafa verið
seinir að taka við sér. Nixon
hefur verið yfirlýstur stuðn- i
ingsmaður frjálsrar verzlunar /
og hótaði í fyrstu að beita 1
neitunarvaldi, ef ákvæði yrðu
um kvóta á fleiri vörutegund-
ir en vefnaðarvöru, en síðan
hefur hann lítið látið frá sér
heyra. Erlendar ríkisstjórnir
hafa til þessa þagað um mál-
ið af ótta við að vekja reiði
þingmanna, og það er nú fyrst
sem risið hefur upp fyrir al-
vöru andstaða gegn frumvarp
inu í Bandáríkjunum og utan
þeirra. Hin harða afstaða
Efnahagsbandalagsins færir
málið á nýtt stig, og ráðherr-
ar Nixons viðurkenna, að
verði frumvarpið að lögum
geti afleiðingin orðið við-
skiptastríð. Bandarískir út-
flytjendur yrðu fyrir veruleg-
um skakkaföllum, ef gripið
yrði til refsiaðgerða, og er á
það bent að Bandaríkjamenn
hafi meiri tekjur af útflutn-
ingi en framleiðlsu þeirra
vörutegunda, sem stuðnings-
menn frumvarpsins vilja
vernda. Innflutningshömlurn-
ar koma hart niður á almenn-
ingi, ekki sízt fátækum neyt-
endum, sem kaupa ódýrarinn
fluttar vörur. Alvarlegast er,
að frumvarpið getur grafið
undan árangri þess mikla
starfs, sem hefur verið unn-
ið frá stríðslokum til þess að
stuðla að auknu frelsi í al-
þ j óðaviðskiptum.
ÓDÝRT
ÓDÝRT
Kuldahúfur
Hattar
Slœður
Barnatöskur
og fl. gjafavörur
Allt selzt með
20-507« afslœtti
þessa viku
HATTA-
OG TÖSKUBUÐIN
Kirkjuhvoli