Morgunblaðið - 13.05.1972, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. MAÍ 1972
21
Ræða Jóhanns
Franihald af bls. 8.
töluna. Þannig er í stórum drátt
um hið margumtalaða vísitölu-
fals hæstvirtrar ríkisstjórnar,
sem vissulega átti að fela og
leyna eins og mann.smorði. Rétt
er það að þeim allra launalægstu
er hagur í þvi að hverfa frá
þessum nefsköttum, en það kem
ur hins vegar ekki til góða hjá
þeim, sem komnir eru yfir visst
tekjumark og eldra fólki, yfir
67 ára aldur, en hjá því hafa
þessir nefskattar ekki verið inn
heimtir.
Dregið var að leyfa ýmsar
verðhækkanir, svo að þær gætu
ebki verkað til hækkunar á
kaupgjaldsvisitöluna fyrr en við
útreikning hennar þann 1. júní.
Þar i liggur einnig álitlegur bið-
reikningur launþega.
Miðstjórnar-
vald og
ríkisafskipti
1 löggjöf og frumvarpaflutn-
ingi og tillögugerð gætir mjög
ríikrar tilhneigingar til vax-
andi miðstjórnarvalds. Fyrsta
dæmi þess er báknið nýja, Fram
kvæmdastofnun rikisins, með sín
um pólitísku „kommisörum". —
Valdbeitingarmöguleikum þessar
ar opinberu stofnunar eru lítil
takmörk sett varðandi yfirráð og
stjórnun f járfestingarsjóða og
áætlunargerð um opinberar fram
kvæmdir. Sams konar tilhneig-
ingar gætir í frumvarpi og til-
lögugerð um heilbrigðisþjónustu
landsmanna og rafvæðingará-
áform og einstökum frumvörp-
um um nýjar stofnanir með opin
berri stýringu. Að visu leynir
sér ekki löngun til þess að
hylja þessi áform með lýðræðis
hjali og tali um nauösyn aukins
sjálfræðis landshluta en það
endar jafnan í því, sem stendur
huganum næst, þ.e. einni allsherj
arstjórn, yfirstjórn miðstjórnar
valdsins. Jafn þokukennd hug-
tök eins og ríkisstjórn „vinnandi
stétta" eða „vinnandi fólks“ eiga
að gefa eitthvað til kynna um
aukið lýðræði eða valddreifingu,
þegar hið gagnstæða býr að
baki.
V erölagsþróun
hjá ráðþrota
ríkisstjórn
1 stjórnarsáttmálanum segir,
að ríkisstjórnin muni leggja ríka
áherzlu á, að takast megi að
koma í veg fyrir þá háskalegu
verðlagsþróun, sem átt hafi sér
stað i efnahagsmálum undafarin
ár. Hún muni leitast við að
tryggja, að hækkun verðlags hér
á landi verði ekki meiri en í
helztu nágranna- og viðskipta-
löndum. Til þess að ná þessu
marki, segir í stjórnarsáttmálan
um, að rikisstjórnin vilji hafa
samráð við samtök launafólks og
atvinnuveitenda um ráðstafanir í
efnahagsmálum. Hver kannast
við ráðstafanir ríkisstjórnarinn-
ar í efnahagsmálum til þess að
stuðla að stöðugu verðlagi? —
Einn þingmaður stjórnarliðsins
er sagður hafa sagt þessa dag-
ana: Ef stjórnin ebki eyðir dýr
tíðinni þá étur dýrtíðin stjórnina.
í hinu merka riti „The Econo
mist“ þann 29. apríl sl. er sýndur
samanburður á verðbólguþróun í
ýmsum viðskiptaiöndum okkar
og þar á meðal íslandi frá 1967
til 1971. Áföllin í efnahagsmál-
um íslands árin 1967 og 1968
leiða til þess að verðbólgan vex
meira en í nágrannalöndunum
Síðan fer Island niður á við og
á árinu 1971 er Island i saman-
burði við önnur lönd komið nið-
ur fyrir Holland, Sviþjóð og
Bretíand, jafnt Danmörku, Nor-
egi, Finnlandi og Sviss. En hvern
ig horfir nú? Það er augljóst
mál að við rjúkum upp úr öllu
valdi, þegar á þessu ári, þrátt
fyrir fögur fyrirheit í stjórnar-
sáttmálanum.
Þá berast böndin að atvinnu
vegunum. Rísa þeir undir þung
anum? Ef þeir gera það ekki
þarf ekki um kjarabætur al-
mennings að spyrja.
Jákvæð stjórn-
arandstaða
1 upphafi þings gerði ég grein
fyrir stjórnarandstöðu Sjálfstæð
isflokksinis. Ég lagði áherzlu á
þá staðreynd, að hún væri í eðli
sínu jákvæð þar sem hún mótað
ist öðru fremur af andspyrnu
gegn þeim sosialisma, sem boð
aður væri i stjórnarsáttmála rík
isstjórnarinnar og lýsti sér í
stórlega auknum rikisafskiptum
og vaxandi miðstjórnarvaldi. —
Þetta er svo af stjórnarflobkun-
um kallað þvi fallega nafni „fé
lagshyggja". Þeir telja sig allir
vera svo góða, að þeir séu fyrst
og fremst að hugsa um aðra en
ekki sjálfa sig. Samfélagið en
ekki einstaklingana.
Ég endurtek nú að við sjálf-
stæðismenn erum algjörlega and
snúnir þessari væmni sosialism-
ans sem og ótuktareðli kommún-
ismans, som er eitt afsprengið.
Við vitum að hann felur í sér sí
aukin yfirráð þeirra, sem um
stjórnvölinn halda og að hin sos
ialiska yfirstétt skarar eld að
sinni köku, ekki á grundvelli
verðleika einstaklinganna, held-
ur vaidsins, ríkisvaldsins, en i
skjóli þess er skákað.
Við sjáilfstæðismenn viljum,
að í þjóðfélagi oklkar bjóðisit ung-
um framtaksmönnum betri kjör
til framtaks og gróða. Ég segi
hiklaust gróða og aftur gróða. I
mínum huga er það ekki skömm,
heldur heiður að geta stjórnað at
vinnurekstri, þjónustustarfsemi
og hvers konar framtaki með
hagnaði og góðum afrakstri. Við
sjálfstæðismenn höfum ætíð vilj
að og höfum sýnt, þar sem við
ráðum, eins og í Reykjavík, að
við samrýmum einkaframtaks-
hugmyndina ríkri félagshyggju
til samhjálpar í anda bróður-
hyggju okkar litla samfélags.
Góðir hlustendur. Ég kveð nú
með þessum orðum: Við Islend-
ingar þurfum og viljum frelsi og
framtak okkar fáu einstaklinga
örsmárrar þjóðar. Við óskum
ekki eftir framkvæmdastofnun-
um rikisins — með frumkvæði
þeirra til aðgerða og útdeilingar
fjármagns og annarra lifsgæða,
t.d. leyfa til að kaupa bíl, leyfa
til að kaupa ísskáp eða þvotta-
vél, leyfa til að byggja, reka at
vinnu á einn eða annan hátt,
lifa og starfa.
Við viljum vera frjálsir, en
jafnframt virða, skilja og hjálpa
hverjir öðrum.
— Óhæfuverk
Eramhald af bls. 17.
ríska utanríkisráðherrann í
því að komast leiðar sinnar.
Flestir munu telja, að forsœt
is- og utanrikisráðherra hafi
haft gildar ástæður til þess að
ætla að skrilslæti og dóna-
skapur i garð erlendra gesta
væri ekki viðhafður að þessu
sinni. Það er kunnugt, að sá
hópur manna, sem varnaði ís
lenzka utanríkisráðherranum
og gestum hants inngöngiu í
Árnagarð fa.gnaði myndun
svokailaðrar vinstri stjórnar á
sl. ári. Það kom utanríkisráð
herra Einari Ágústssyni alger
lieiga á óvart að hópur manma
úr stuðningsliði ríkisstjórnar-
innar skyldi haga sér á þann
veg, sem raun bar vitni, gegn
þeim ráðherrum, sem þeir
styðja til valda.
Morðingjar fá ekki inn-
gör.igu hér, sögðu þeir, sem
vörniuðu Einari Á.gústs-
syni utanríkisráðherra og
gestuim hans inmgöngu í
Árnagairð. Engu breytti það,
þótt utar.ríkisráðherra neit-
aði því, að Rogers væri
morðinigi. Hér var um
dæmalausan dónaskap að
ræða, sern hvergi annars stað
ar hefði getað gerzt í menning
arríki. — Utanríkisráðherra
liandsins er neitað um inn-
göngu i Handritastoínunina,
ásamt gestum frá vimveittu
ríki. En meira stóð til að gera
en að móðga utainiríkisráð-
herra íslands og gesti hams
við Árnagarð. Forsteti íslands
átti einnig að fá skapraun af
þvi, að haía fuilllnægt embætt
isskyldum, með þvi að sýna
fiulltrúa vinveittrar þjóðar
vott vinsemdar og gestrisni.
Ef gamli vegurinn frá Áifta-
nesi til Hafnarfjarðar hefði
ekki verið fær er Mkiegt að
komið hefði til átaka, þegar
gestirnir fóru frá Bes.sastöð-
um. Hópur manna, að mestu
þeir sömu, sem voru i Árna-
garði, ætliuðu að hindra
giesti forseta íslands í því að
komast le'ðar sinnar, m.a.
með þvi að vinna skemmdar-
verk á bifreiðum. Alt bjarg-
aðist friðsamlega, með þvi að
vikið var af alfaraleið og
krækt fram hjáþeim, sem ætl
uðu að vinna skemmdarverk
og hafa móðgainir í firammi við
gesti forsetans. Likliegt er að
dómsmálaráðherranm og lög-
reglust j órinn muni hafa í
minnum eftirleiðis, að í iand
inu er hópur marrna, sem er
tii þess búiinn að vinna óhæfu
verk, sem geta orðið landi og
þjóð til tjóns. Framkoma þess
ara manna á ekkert skylt við
friðsamleg mótmæli, sem bor
in eru fram með eðlilegium
hætti.
Það verður að ætla, að fyrir
því verði séð að nokkuð líkt
því, sem gerðist við Árnagarð
og aðgerðir þær sem stofnað
var til á Álftanesvegimum geti
ekki komið fyrir aftur.
Baindaríski utanríkisráðherr
ann var ánægður með viötök
urnar hér, þótt hann harmaði
það, að hafa ekki fengið að
sjá handritin. íslendinigar
binda miklar vonir við vinsam
legar yfirlýsingar og loforð
ráðherrans um stuðning
Bandarikjanna við hagsmuna-
mál íslendinga, sem brýn
nauðsyn ber til að fá sem
fyrst farsæla lausn á.
— Læknadeilan
Franihald af bls. 14,
Auk ofangreindra krafna hafa
læknar krafizt stóraukinna rétt-
inda til að vera fjarverandi á
launum. í veikindum. Eihs og
stendur hafa læknar rétt til allt
að tveggja vikna leyfis á laun-
um á ári í veikindum af sama
sjúkdómi. Nú er krafizt allt að
180 daga leyfis á hverjum 12
mánuðum. Útgjöld vegna þessar-
ar kröfu hafa ekki verið áætluð
til launa en ættu að sjálfsögðu
að koma til hækkunar kröfum
lcCkTlB.
• „IIÓFLEGT VINNUÁLAG“
1 yfirlýsingu stjórnar L.R.
eru ráðherra tileinkuð þau sjón-
armið, að 75 klst. vinnuvika sé
„hóflegt vinnuálag". 1 þessum
skrifum er fólgin gróf tilraun til
blekkingar. Þegar ráðherra
ræddi hóflegt vinnuálag í lok yf-
irlýsingar sinnar, ræddi hann ein-
göngu um sérfræðinga og aðstoð-
arlækna. Þeir hafa fengið greidd-
ar að meðaltali 12 stundir i yfir-
vinnu á mánuði í rannsóknastof-
um, 19—22 stundir á handlækn-
ingadeildum og tíðast 33—44
stundir á mánuði á öðrum deild-
um. Að mati ráðherra er þetta
hófiegt vinnuálag með 42 stunda
vinnuviku, sem verið hefur í dag-
vinnu.
Tölurnar, sem stjóm L.R. not-
ar máli sínu til framdráttar, er
hins vegar yfirvinnutimi kandi-
data, sem lengst af hefur verið
óhóflegur, jafnt að dómi ráðu-
neytisins sem lækna. Tilboð rík-
isins ætlar kandidötum í sam-
ræmi við það verulega meiri
hækkun en sérfræðingum og að-
stoðarlæknum.
1 yfirlýsingu stjórnar L.R. er
bent á ráðningu viðbótarlækna
sem leið til að minnka yfirvinnu
þeirra, sem fyrir eru. Svo aug-
ljóst sem það er, vill ráðuneytið
taka fram af þessu tilefni, að
laun nýrra lækna eru algerlega
jafn áþreifanlegur kostnaður við
rekstur spítalanna og yfirvinnu-
greiðslur, þótt þau gætu e.t.v.
orðið nokkru lægri. Hins vegar
mundu slíkar ráðningar auka á
vandræði við að fá lækna til að
sinna öðrum greinum læknis-
þjónustu.
Ráðuneytið telur, að áður-
nefnd yfirlýsing ráðherra, yfir-
lýsing stjómar Læknafélags
Reykjavikur og þær skýringar,
sem hér að framan eru raktar,
hljóti að leiða almenningi fyrir
sjónir, að kröfugerð sjúkrahúsa-
lækna í þessum samningum, jafn
vel eftir þær tilslakanir, sem
boðnar hafa verið og ráðuneytið
hefur ekki talið rétt að skýra
frá, sé langt ofan þeirra marka,
sem verjandi er af rikisins hálfu
að semja um.
Vill ráðuneytið ítreka áskorun
fjármálaráðherra til lækna, sem
hér eiga í hlut, að ráða nú ráðum
sinum að nýju og skoða tilboð
rikisins í ljósi þeirra kjara, sem
þetta samfélag telst geta boðið
öðrum þegnum sínum.“
— Alþingi
Framhald af bls. 14.
líta á afgreiðs’.u þess nú sem
áfanga en eííiti endanlegt ma'rk,
þar sem lög sem þessi þyrftu að
vera í sífelldri endurskoðun.
Gunnar Gíslason (S) lýsti yf-
ir stiuðnin'gi við frumvarpið og
tók undir það með Eilert B.
Sohram, að með samþy'kki þess
væri Alþingi í raun og veru að
iýsa andstyggð sinni á því þræla
haldi, sem viðgangist i hiinum
koimimúníska he’mi yfii' skáldum
og rithöfundum.
Svava Jakobsdóttir (Abl.)
saigði það undarlegar uimræður
ef það ætti að draga Marx inn
í umræður urn höfundarlög.
Saigði hún síðan, að þau vaeru
fluitt tál þess að tryggja verka-
mönnum fjárhagslegan arð af
vinnu sinni, sem væri í sam-
ræmi v:ð kennirgar Marx. Vitn-
aði hún siðan í lögfræðíng Rit-
höfundasambandsins, e>r te'.di, að
gömliu höfundarlögin hefðu
tryggt höfundarlögin betur en
af væri látið. Ávdnningur rit-
höfunda væri þvi liiti’H af frum-
viarp'nu, en hins vegar skipiti það
verulegu máli fyrir lisitflytjiend-
ut. Hún taldi það alvarlegan á-
galla í frumvarpinu, að rithöf-
undar mætitu ekki meina útvarp-
inu flutining verka sinna, ef ekki
semdist um höfundargreiðsliur til
þeirra.
Ellert B. Schrani (S) benti
Svövu Jakobsdóttur á, a'ð viður-
kenning á eign.arrétti hug- og
listavenka væri i eðli símu sama
eðiis og viðurkenn'in'g eigrvamétt
arins á öðrum sviðu'm. Hann
sagðist ekki geta fallizt á þá
skoðun að þetta frumvarp væri
kallað civerulegur áfangi, en und
irs'trikaði um leið, að það væri
aðeins áfangi að þvi marki, að
fiuilur eignarréttiur femgist.
- . ..
DflGIECn
- Umhverfi manns
Franiliald af bls. 17.
varla önnur verk en þau, sem nátt-
úran sjálf gerði, ef hún ætti kost á
því.
Og því skyldi ekki mega og eiga að
flytja inn t. d. sibiriskt lerki til
nytja fyrir landsmenn og einkum þá,
sem búa í dreifbýlinu? Lerkið vex
7 sinnum hraðar en íslenzka birkið
og gefur af sér góðan við á hrefileg-
um tírna.
Til hvers erum við að rækta er-
lendar grastegundir í túnum ok'kar,
nema af þvi, að það gefur meiri
uppskeru ein gömlu innlendu túngrös-
in. Og hvers vegna ræktum við kart-
öflur í stað þess að fara á grasa-
fjall? Svona mætti lengi spyrja.
Kjarni málsins er, að maðurinn er
sjálfur brot af náttúrunni og hann
þarf að lifa eins og aðrar lifandi ver
ur. Þetta getur hann ekki, nema með
því að hlýða lögmálum náttúrunnar,
eyðileggja ekki þann lífheim, sem er
undirstaðan að lífi hans. En maður-
inn getur á stundum bætt þennan
lífheim með skynsamiegum aðgerð-
um, og þar með skapað sér betri kjör
og betra umhverfi.
Sumordvöl í Reykjudnl
Sumardvalarheimili styrktarfélags lamaðra
og fatlaðra tekur til starfa 9. júní.
Skriflegar umsóknir um dvöl barna sendist
skrifstofu félagsins Háaleitisbraut 13.
Stjórnin.
Crindavík
Til sölu fallegt endaraðhús við Heiðarhraun
í Grindavík. Húsið selst fokhelt og afhendist
í lok júní. Stærð hússins er 136 fm, eldhús,
bað, 4 svefnherb., stofa og skáli. Góð verönd
móti sól. Teikning eftir Kjartan Sveinsson.
FASTEIGNASALA
VILHJÁLM og GUÐFINNS,
Vatnsnesvegi 20, Keflavík.
Sími 1263—2890.