Morgunblaðið - 10.02.1984, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. FEBRÚAR 1984
35
Hús Osta- og smjörsölunnar er nær á myndinni en nýbygging Mjólkur-
samsölunnar fjær.
Ný mjólkurstöð nauð-
synleg?
— Mjólkursamsalan er með í
byggingu nýtt hús fyrir starfsemina,
hversu mikil nauðsyn er á því að
byggja þetta hús nú?
MS fékk tekna frá lóð þarna að
Bitruhálsi fyrir 17 árum, þá þegar
sáu menn fram á að endurnýja
þyrfti húsakost fyrirtækisins ein-
hvern tímann. Tíu árum seinna
var ástandið orðið svo alvarlegt að
stjórnin lét gera úttekt á húsnæð-
ismálum MS og jafnframt voru
fengnir erlendir sérfræðingar til
að gera tillögur um hvar hag-
kvæmast væri að staðsetja starf-
semina; hvar eðlilegast væri að
staðsetja vinnslu og átöppun
mjólkurinnar. Leiddi sú athugun í
ljós að hagkvæmast væri að stað-
setja átöppunina sem næst mark-
aðnum, það er hér í Reykjavík, og
jafnframt að húsnæðisaðstaðan
hér væri með öllu óviðunandi. Það
er auðvitað fyrst og fremst vegna
þess að 40 ár eru liðin síðan þessi
stöð var hönnuð og þá fyrir flösku-
átöppun og aðeins fyrir brot af því
mjólkurmagni sem nú er. Sem
dæmi má nefna að þá var neyt-
endafjöldinn 50—60 þúsund, og
viðskiptavinafjöldinn í kring um
240. En nú er neytendafjöldinn 140
þúsund og allt að 235 þúsund fyrir
sumar vörutegundir, og fjöldi
viðskiptavina 800—900 talsins,
þannig að þarna er um slíka
breytingu að ræða að það hlýtur
að skýra sig sjálft að þessi húsa-
kostur dugar ekki lengur. Vöruúr-
valið hefur aukist gífurlega, árið
1949 voru vörutegundirnar 9 tals-
ins en eru nú rúmlega 100.
— Hvaö er nýja húsið stórt?
Sjálf mjólkurstöðin er 10.600
fermetrar, skrifstofu- og starfs-
mannaaðstaða er 3.200 fermetrar,
þannig að húsið er 13.800 fermetr-
ar í allt. Ef þessi fermetrafjöldi er
borinn saman við það rými sem
við höfum í dag er þetta 75%
aukning. Þá ber að geta þess að
inni í þessu er rými þar sem verið
er að byggja yfir starfsemi sem nú
fer fram utan dyra, svo sem
mjólkurmótttöku og þvottaað-
stöðu.
— Hvaða áhrif hefur tilkoma
nýja hússins á rekstur hinna mjólk-
ursamlaganna, flyst eitthvað af
þeirra vinnslu hingað?
Nei, alls ekki. Það er ekki ætlun-
in að byggja yfir neina þá starf-
semi sem ekki er í húsakynnum
okkar í dag.
— Hefði ekki verið hægt að auka
framleiðsluna í verulega vannýttum
en nýjum mjólkursamlögum, til
dæmis samlaginu í Borgarnesi, sem
uppnefnt hefur verið „grautarhús**
vegna framleiðslu sem þar á að fara
út í tii að nýta húsakost, til aö kom-
ast hjá því að byggja yfír MS?
Nei, það tel ég alls ekki, því þó
mjólkurframleiðslan sé talsverð i
Borgarfirði þá dugar hún skammt
fyrir Reykjavíkurmarkaðinn.
MBF á Selfossi tók til starfa 1958
og þótti vel við vöxt á sínum tima,
en síðan hefur sffellt verið unnið
við að stækka búið. Það hefur ver-
ið stækkað um helming á þessum
tíma og ef eitthvað er þá er ennþá
um ákveðinn húsnæðisvanda að
ræða þar. Þyrfti þá að byggja yfir
starfsemi sem flutt væri frá
Reykjavík til Selfoss.
Ahrif á verð til neyt-
enda
og bænda
— Þetta hús er mikil fjárfesting,
hvaða áhrif kemur fíutningur þang-
að til með að hafa á verö afurðanna
til neytenda og útborgunarverð til
bænda?
Það er ekki hægt að segja neitt
til um þau áhrif fyrr en húsið
verður tekið í notkun, sem reiknað
er með að verði um mitt ár 1986.
Þá koma áhrif þess fram með rétt-
um þunga. Þó er vitað að nokkrir
kostnaðarliðir hækka, svo sem af-
skriftir, en á móti er reiknað með
að hægt verði að koma við langt-
um meiri hagkvæmni en nú er
hægt að ná fram og þar með
lækka allan kostnað. Ef áhrifin
verða þau að þetta hafi áhrif á
einhverja liði í mjólkurverðinu til
hækkunar, þá teljum við að þeir
kostnaðarliðir séu þá of lágt
metnir í dag.
— Hvernig er nýbyggingin fjár-
mögnuð?
Við teljum að við höfum lokið
um það bil 25% af þeirri fjárfest-
ingu sem reiknað er með að farið
verði út í á næstu árum. Það hefur
verið fjármagnað með sölu eigna,
ti| dæmis sölu mjólkurbúðanna
1976, og síðan höfum við varið til
hennar byggingasjóði og hagnaði
undirfyrirtækja. Þá kemur að því
að fjármagna hluta framkvæmda
með lántöku, sem við erum reynd-
ar þegar farnir að undirbúa. Véla-
kaupin verða til dæmis að veru-
legu leyti fjármögnuð með er-
lendri lántöku. Síðan er rétt að
taka fram að MS á hér verulegar
eignir sem seldar verða, en þær
eru að brunabótamati rúmlega 200
milljónir. Heildarkostnaður við
framkvæmdirnar var áætlaður í
byrjun september sl. 420 milljónir
króna og eru þar allir þættir tald-
ir með.
— Hver er staða framkvæmd-
anna í dag?
Fyrsta áfanga er lokið, en hann
var að koma rúmlega hálfri mjólk-
urstöðinni undir þak. Nú er byrjað
á öðrum áfanga og er áætlað að
ljúka honum um mitt ár 1984.
Hann felst í að koma allri mjólk-
urstöðinni undir þak ásamt skrif-
stofuálmunni. Jafnframt því hefur
verið gengið frá samningi um
kaup á öllum mjólkurvinnsluvél-
um í húsið. Keyptar voru vélar, að
undangengnu útboði, frá breska
fyrirtækinu APV fyrir 1100 þús-
und sterlingspund eða um 45
milljónir íslenskar krónur.
— HBj.
Líkan af athafnasvæði Mjólkursamsölunnar eins og það verður að loknum byggingaframkvæmdum: 1.
Móttaka á mjólk; 2. kynding og verkstæði; 3. mjólkurvinnsla; 4. pökkun; 5. kælir og afgreiðsla; 6. skrifstofur;
7. ísgerð; 8. brauðgerð; 9. þjónustumiðstöð; 10. bflageymslur; 11. bifreiðaverkstæði.
AÐGÆSLA
— VÖRN
GEGN VÁ
L.H.S
UMSJÓN: LANDSSAMBAND
HJÁLPARSVEITA SKÁTA
Hendið ónýtu rafhlöðunum
Á undanförnum misserum
hefur notkun á alls konar litlum
elektróniskum tækjum marg-
faldast hér á landi. Er hér m.a.
um að ræða leiktæki s.s. tölvu-
spil svo og úr. Flest þessara
tækja fá orku frá örsmáum
rafhlöðum svipuðum þeirri sem
sést á meðfylgjandi mynd.
Rafhlöður þessar geta verið
hættulegar börnum. Ef börn láta
þær í munninn og kyngja þeim
getur það haft alvarlegar afleið-
ingar.
Skiijið því aldrei slíkar raf-
hlöður eftir á glámbekk. Best er
að fara með úrið eða leiktækið
til þeirra aðila sem selja slíkar
rafhlöður og láta þá skipta. Þeir
sjá þá um að henda ónýtu raf-
hlöðunum á öruggan hátt. Ef þið
neyðist til að losa ykkur við
ónýta rafhlöðu af þessari gerð,
pakkið henni þá inn í plastpoka
og komið henni fyrir á öruggan
hátt í sorpinu t.d. með því að
setja hana i ónýta niðursuðudós.
Ef þið verið þess vör, að ein-
hver hefur gleypt slíka rafhlöðu,
leitið þá strax læknishjálpar.
Tuula Tarvainen
Tæplega 17 ára finnsk stúlka,
bláeygð og með ljósbrúnt hár, eins
og segir í bréfi hennar, með áhuga
á íþróttum, ferðalögum, dansi og
tungumálum, vill skrifast á við
pilta og stúlkur á aldrinum 17—25
ára. Skrifar á ensku, sænsku og
þýzku auk finnsku ef á þarf að
halda:
Tuula Tarvaninen,
Mutkatie 8,
72600 Keitele,
Finland.
Japönsk kona, 23 ára, segist hafa
langað til að eignast íslenzka
pennavini frá því hún las bók um
Island fyrir nokkrum árum. Hefur
áhuga á tónlist, kvikmyndum,
ferðalögum, ljósmyndun o.fl.:
Takako Miyata,
4-14 Sumiyoshicho 2-chome,
Soka-shi,
Saitama,
340 Japan.
Maria J. Johnson
Átján ára ensk stúlka, sem ferð-
ast hefur víða og talar frönsku og
örlitla þýzku auk móðurmálsins,
hefur í hyggju að dveljast á ís-
landi næsta sumar. Hún vill eign-
ast pennavini og fræðast um land
og þjóð áður en hingað kemur:
Maria J. Johnson,
4 Wellfíelds,
Writtle,
Chelmsford,
Essexx CMl 3LF,
England.
('arna Larsson
Fjórtán ára sænsk stúlka með
áhuga á tónlist, dýrum, dansi og
ýmsu öðru. Vill skrifast á við pilta
og stúlkur á aldrinum 13—16 ára:
Carna Larsson Thuresdotter,
Toftbyvágen 8,
79023 Svárdsjö,
Sverige.