Morgunblaðið - 10.02.1984, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. FEBRÚAR 1984
Sigurður Óli
Brynjólfsson
Akureyri
Fæddur 8. september 1929
Dáinn 31. janúar 1984
Lengi mun hans lifa rðdd
hrein og djörf um hæðir, lautir...
(J.H.)
Við sátum aldrei sömu megin
við borðið öll þessi tuttugu ár sem
við vorum saman í bæjarstjórn,
jafnvel ekki heldur í þröngbýli
bæjarráðs. Það var hlutskipti
okkar löngum stundum, að vera
einhvers konar liðsoddar ólíkra
sjónarmiða og andstæðra flokka.
Við vorum fjarskalega oft ósam-
mála og deildum ósjaldan. En við
rifumst aldrei. Hvorugur þurfti í
því efni nokkurs að iðrast.
Skammir eða persónuleg sáryrði
fóru ekki á milli okkar. En við
háðum langvinnt taugastríð sem
sannlega var ákaflega slítandi.
Þegar mikið lá við, kunnum við
líka að ganga yfir gólf þvert — og
þar átti Sigurður oftar frumkvæð-
ið — til sátta og samkomulags. Og
samkomulag við Sigurð Óla stóð.
Hann var mjög ráðríkur, enda
er stjórnmálamaður til þess að
stjórna. Hann var þolgóður og
þrautseigur, ef þess þurfti. Hann
var gunnreifur, eins og skáld
sögðu um Ólaf konung Tryggva-
son. Það sem hann sagði mér um
tilkomu sina í akureysk stjórnmál
verður ekki tíundað hér. En Sig-
urður var svo gerður, að hann
hlaut að róa í fyrirrúmi eða róa
ekki. Hann var ekki miðskipsmað-
ur og þaðan af síður skutbyggi,
heldur stafnbúi. Með annarri lík-
ingu sagt gat hann einskis manns
eftirbátur verið. Hann átti líka
leikgleði og kappgirni, en samt
barðist hann fyrst og fremst mál-
efnanna vegna, ekki leiksins, og
gat þó haft gaman af snúnum
skákfléttum. Hann var sigurglað-
ur, þá er svo gaf og þó á móti blési,
miklaði hann ekki fyrir sér stund-
armótbyr. Hann var starsýnni á
það sem hagstætt var. Hann var
jákvæður persónuleiki. Hann var
maður uppbyggingar og grósku.
Hann efndi meira en hann lofaði.
Honum mátti treysta og þess
vegna hafði hann traust. En sumir
þoldu ekki stjórnsemi hans.
Samviskusemi hans var einstök
að hverju sem hann gekk. Hann
vildi sjálfur gjörkanna og gjör-
skilja hvert mál af stærðfræði-
legri nákvæmni. Hann kunni ekki
að hlífa sér, kunni ekki að láta
aðra taka af sér ómakið. Sjálfur
gerði hann bæði stórt og smátt.
Hann lifði strítt. Orð sr. Bjarnar
Halldórssonar, þau að lífsstundir
sumara manna líði í leti og dofa,
áttu síst af öllu við Sigurð óla
Brynjólfsson. Og það er huggun
harmi gegn, að það hefði aldrei
klætt hann að vera gamall. En
hann bauð ekki dauðann velkom-
inn. Sigurður óli vildi lifa, stríða
og umfram allt starfa.
Hann var ekki borinn til vegs né
valda. Hann fékk ekkert fyrir-
hafnarlaust. Honum var aldrei
rétt neitt á silfurfati nema góðir
hæfileikar í vöggugjöf. Þá varð
hann hjáiparlaust að nýta. Og það
gerði hann. Hann braust úr fá-
tækt til bjargálna, hann aflaði sér
menntunar og hann fór að lokum
fyrir stórum hópi manna.
Hann taldi ekki eftir sér ungur
að hlaupa frá Krossanesi suður í
Menntaskóla. Hann vann og nam,
nam og vann, giftist ungur og
eignaðist börn. Hann var mikill
fjölskyldumaður, afskaplega
tryggur og ræktarsamur. Sam-
band hans og móður hans, sem
lengi lifði ekkja í Ytra-Krossanesi,
mætti vera mörgum til fyrir-
myndar. En utan heimilis varð
kennslan, félagsmálaforystan og
stjórnmálin líf hans og yndi. Til
þess leiks gekk hann fús og kapp-
- Minning
samur. Hann var óskemmdur og
ókalinn á sínu heita hjarta eftir
alla þá glímu. Han unni sér ekki
hvíldar og í ákefð sinni brann
hann upp fyrir þann tíma, sem
flestum mönnum er mældur úr al-
valds hendi.
Ég veit að ég mælist ekki við
einn, þegar ég flyt Sigurði óla að
leiðarlokum þakkar- og kveðjuorð
og færi ástvinum hans samúðar-
kveðjur. Það mæli ég einnig fyrir
munn okkar fjölmargra sem með
honum unnu, og þá eins svo-
kallaðra andstæðinga, sem við
hann kepptu og deildu. „Sá dauði
hefur sinn dóm með sér“, stendur
skrifað og dómurinn um Sigurð
Óla mun verða sá, að þar hafi far-
ið heilsteyptur, geðríkur, sókn-
djarfur, vammlaus og góðhjartað-
ur maður sem mikils megnaði af
ótal mörgu sem hann langaði til
að þoka á betri veg.
Hann féll frá í miðri önn ævi-
dagsins, óbugaður, ósigraður.
Þannig munu menn minnast hans.
Vera má að hann hafi verið orðinn
þreyttur. Samt sem áður unni
hann sér starfs umfram allt ann-
að. Og hvar sem hann fer, get ég
ekki óskað honum hvíldar, hana
þráði hann ekki. Mér verður eins
og Jónasi Hallgrímssyni sem síst
vildi tala um svefn við Tómas vin
sinn Sæmundsson látinn, en bað
hann flýta sér í fegri heim, meira
að starfa. Ég get vel séð Sigurð
óla flýta sér þannig. Fari hann
vel, og blessuð sé minning hans.
Gísli Jónsson
Mágur minn, Sigurður Oli
Brynjólfsson, kennari og bæjar-
fulltrúi á Akureyri, verður borinn
til moldar í dag. Hann lést í Fjórð-
ungssjúkrahúsinu á Akureyri 31.
janúar sl. 54 ára að aldri.
Með honum er fallinn í valinn
drengur góður og eftirminnilegur
öllum þeim sem honum kynntust
en um leið ötull forystumaður um
málefni Akureyrar.
Sigurður Óli var fæddur 8. sept-
ember 1929 að Steinholti í Gler-
árhverfi, sonur hjónanna Guðrún-
ar Rósinkarsdóttur og Brynjólfs
Sigtryggssonar, sem lengst bjuggu
í Ytra-Krossanesi við Akureyri.
Hann var fimmti í röðinni af sjö
börnum þeirra.
Hann ólst upp í Krossanesi við
sveitastörf og síðar störf í síldar-
verksmiðjunni. Hann lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum á
Akureyri vorið 1950 og BA-prófi í
stærðfræði og eðlisfræði frá Há-
skóla íslands 1954.
Að loknu námi gerðist Sigurður
óli kennari við Gagnfræðaskólann
á Akureyri og gegndi því starfi
alla tíð síðan ásamt kennslu við
Iðnskólann. Þá hóf hann fljótlega
þátttöku í stjórnmálum og hefir
verið bæjarfulltrúi á Akureyri
fyrir Framsóknarflokkinn óslitið
frá árinu 1962. Því hafa fylgt
margvísleg stjórnarstörf á vegum
bæjarins og stofnana hans og hjá
Kaupfélagi Eyfirðinga.
Sigurður Óli bjó lengi með fjöl-
skyldu sinni í Krossanesi ásamt
foreldrum sínum. Byggði hann þar
upp íbúðarhús og útihús með þeim
og rak búskap í félagi við þau. Var
hann þannig stoð og stytta for-
eldra sinna og gerði þeim kleift að
búa í Krossanesi. Aðrir ættingjar
og tengdafólk naut góðs af því og
dvaldi þar Iengur eða skemur á
hverju sumri auk þess sem börn
voru í sumardvöl. Þannig var elsti
sonur okkar, Brynjólfur, í Krossa-
nesi flest sumur fram yíir ferm-
ingaraldur.
Brynjólfur, faðir Sigurðar óla,
lést árið 1962 og nokkrum árum
síðar fluttist Sigurður með fjöl-
skyldu sinni að Þingvallastræti 24
á Akureyri. En Guðrún bjó áfram
í Krossanesi með aðstoð Sigurðar
óla og fjölskyldu hans. Stóð svo
allt fram á árið 1983T er Guðrún
andaðist. Mun Sigurður Óli eða
einhver úr fjölskyldu hans hafa
komið út í Krossanes nær daglega
öll þessi ár til aðstoðar og útrétt-
inga.
Sigurður óli var störfum hlað-
inn alla tíð. í fyrsta lagi var kenn-
arastarfið. í öðru lagi bæjar-
stjórnar- og stjórnmálastörfin,
sem voru ákaflega erilsöm. I
þriðja lagi búskapurinn í Krossa-
nesi og aðstoð við móður sína að
halda uppi heimili þar.
í öllum sínum störfum mun Sig-
urður Óli hafa sýnt mikia sam-
viskusemi og ósérplægni og verið
laus við að skara eld að sinni köku.
Þetta var áberandi í samskiptum
hans vð foreldra sína og ættingja.
En ég þykist vita að það hafi einn-
ig átt við um bæði kennarastarfið
og stjórnmálastörfin.
Þó að Sigurður Óli hafi sinnt
mörgum störfum er ekki allt þar
með sagt. Mest var um það vert að
kynnast manninum sjálfum. Hann
var sérstaklega góðum gáfum
gæddur eins og hann átti kyn til.
Námsmaður var hann afl)urða
góður, hagmæltur og orðheppinn
og hafði ánægju af að ræða bæði
alvöruefni og gamanmál. Hann
hafði yndi af skák og bridge og
margt fleira var honum til lista
lagt. Hann var vaskur maður í
hvívetna, hlífði sér aldrei. Hann
lét ekki deigan síga þó að heilsan
tæki að bila hin síðari ár og það
var fjarri honum að kvarta. Hann
var alltaf bjartsýnn og gat tekið
undir með Einari Benediktssyni:
Heyr mig, lát mig lífið finna,
læs mér öll hin dimmu þil.
Gef mér stríð — og styrk að vinna,
stjarna, drottning óska minna.
Ég vil hafa hærra spil,
hætta því, sem ég á til.
Bráðum slær í faldafeykinn, —
forlög vitrast gegnum reykinn.
Alls má freista. Eitt ég vil.
Upp með taflið. — Ég á leikinn.
En umfram allt var hann ákaf-
lega hjartahlýr maður og góður
heimilisfaðir, enda var fjölskyldan
samhent og tengd ástúðlegum
böndum.
Sigurður óli var kvæntur Hólm-
fríði Kristjánsdóttur frá Holti í
Þistilfirði og lifir hún mann sinn.
Þau eiga 5 mannvænleg börn, hið
yngsta aðeins 11 ára. Öll á fjöl-
skyldan sinn hlut að störfum
heimilisföðurins, ekki síst að hinu
mikilsverða starfi í Krossanesi og
má það ekki gleymast. Var alltaf
jafn ánægjulegt að koma á heimili
þeirra og njóta þar veitinga og
skemmtilegra viðræðna.
Nú er sárastur harmur kveðinn
að konu og börnum sem fátækleg
orð fá ekki breytt. En gott er að
eiga minningu um vaskan mann
og góðan dreng.
Jón Erlingur Þorláksson.
Sigurður óli Brynjólfsson, bæj-
arfulltrúi og kennari á Akureyri,
lést í Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri 31. janúar sl. á fimmtug-
asta og fimmta aldursári. Sigurð-
ur óli Brynjólfsson fæddist á
Ytra-Krossanesi 8. september
1929. Hann starfaði sem kennari
við Gagnfræðaskóla Akureyrar í
um þrjá áratugi. Samhliða kenndi
hann við Iðnskólann á Akureyri
og síðustu árin kenndi hann ein-
vörðungu við þann skóla.
Sigurður óli var bæjarfulltrúi á
Akureyri fyrir Framsóknarflokk-
inn í um það bil 22 ár. Samhliða
starfi sínu sem bæjarfulltrúi
starfaði hann í hinum ýmsu
nefndum og ráðum á vegum bæj-
arins. Hann átti sæti í stjórn
Kaupfélags Eyfirðinga og starfaði
þar sem varaformaður. Þá átti
hann sæti í stjórn Útgerðarfélags
Akureyringa, auk þess gegndi
hann fjölmörgum trúnaðarstörf-
um á vegum Framsóknarflokks-
ins.
Ég heyrði fyrst Sigurðar Óla
Brynjólfssonar getið fyrir um það
bil tveim og hálfum áratug síðan.
Kunningi minn sem nýkominn var
í Gagnfræðaskóla Akureyrar og
hafði fengið Sigurð Óla sem einn
af sínum kennurum vakti athygli
mína á honum. Greinilegt var að
persónuleiki Sigurðar Ola hafði
haft veruleg áhrif á hann og lét
hann þess getið að þessi maður
væri bóndi í Krossanesi og sinnti
búverkum samhliða kennslunni,
æki mjólk búsins til Mjólkursam-
lags KEA á morgnana áður en
hann kæmi til kennslustarfa.
Hvort það var vegna þessarar
umsagnar félaga míns eða af ein-
hverjum öðrum orsökum að ég
veitti þessum manni sérstaka at-
hygli þegar ég síðar kom í Gagn-
fræðaskóla Akureyrar veit ég
ekki, en kennslustundir hjá hon-
um eru mér sérstaklega hugstæð-
ar. Ég er sannfærður um að sam-
bærilegan vitnisburð geta aðrir
nemendur hans einnig gefið. Það
kom ekki í hug minn á þeirri
stundu að við ættum eftir að eiga
náið samstarf á komandi árum.
Frá því að ég fór að fylgjast með
bæjarmálum á Akureyri hefur
Sigurður óli verið einn mikilvirk-
asti bæjarfulltrúinn. Störf hans
að bæjarmálum einkenndust af
mikilli þekkingu á hlutverki og
skyldum sveitarstjórna og af
glöggri heildarsýn yfir rekstur
þess bæjarfélags. Hann var
hreinskiptur í skoðunum og órag-
ur í ákvörðunum.
Vegna mismunandi stjórnmála-
skoðana höfðum við gengið til
sveitarstjórnarstarfa sem and-
stæðingar, en mér virðist, þegar
ég lít yfir farinn veg, að fleira hafi
sameinað okkur en sundrað og tel
ég það ekki síst vera vegna þeirra
markmiða hans og vilja að efla
vöxt pg viðgang síns bæjarfélags.
Til að ná því markmiði taldi hann
nauðsynlegt að hafa sem best
samstarf við alla bæjarfulltrúa,
hvar í flokki sem þeir stóðu. Hann
var reiðubúinn til að sveigja sínar
skoðanir í átt til hugmynda ann-
arra ef slíkt gæti leitt til úrlausn-
ar í vandasömum málum.
Það minnast hans sjálfsagt
margir vegna brennandi áhuga
hans á svo fjölmörgum málum.
Mér eru minnisstæð mörg atvik
þar sem hann stóð umkringdur
hópi manna, ræddi málin og út-
skýrði frá sínum sjónarhóli.
Sigurður Óli naut trausts sam-
herja sinna og mótherjar virtu
hæfileika hans og getu. Með hon-
um er genginn mikilhæfur maður.
Störf hans í þeim stofnunum og
félögum sem hann var valinn til
forystu fyrir verða seint fullmet-
in. Nú er skarð fyrir skildi, þegar
slíkur maður hverfur úr okkar
hópi.
Ég minnist margra stunda er
við ræddum saman og hversu oft
hann höfðaði til uppruna og um-
hverfis þegar hann mat afstöðu
einstaklinga og þeirra lífsskoðan-
ir. Fortíðin var honum mikilvæg
ekki síður en framtíðin.
Greind og atorka skiluðu honum
til þeirra mikilvægu trúnaðar-
starfa sem honum voru falin. Lífs-
starf hans var mikið. Hann nýtti
hverja stund, skildi mikilvægi
hennar, en átti þó jafnframt svo
margt óunnið.
Samverustundir okkar voru
nokkrar í viku hverri og tengdust
störfum að bæjarmálefnum. Mér
er því, af skiljanlegum ástæðum,
sá þáttur í lífi hans hugstæðari en
aðrir og minningar frá þeim
stundum leita á hugann. Ég tek
undir þau orð sem sögð voru við
andlát hans að hann hafi verið
stórbrotinn persónuleiki og góður
drengur.
Sigurður Óli er í mínum huga
órjúfanlega tengdur minningum
og málefnum undanfarinna ára.
Hann átti það til að líkja saman
uppruna okkar og taldi að lífs-
skoðanir okkar færu þess vegna í
mörgu saman. Um það atriði vor-
um við ekki á einu máli, en hvort
það var vegna þess eða skýrrar
framsetningar hans á málum, þá
virtist mér auðvelt að skilja af-
stöðu hans til einstakra mála.
Þegar dægurþras stjórnmál-
anna var sett til hliðar og stund
gafst til þess að ræða um aðra
hluti var framlag hans í slíkar
umræður alltaf mikilvægur hluti
samræðnanna. Er margs að minn-
ast frá slíkum stundum, atriða er
gefa enn skarpari mynd af þeim
hugsjónamanni sem hann var.
Nú þegar ég kveð góðan dreng
og félaga minnist ég þeirra þátta í
fari hans er einkenndu hann í
mínum huga og er þakklátur fyrir
að hafa fengið tækifæri til þess að
eiga með honum stutta samleið.
Við hjónin sendum konu hans,
Hólmfríði Kristjánsdóttur, börn-
um hans og fjölskyldu allri inni-
legar samúðarkveðjur.
Sigurður Jóh. Sigurðsson
Það kemur margt upp í hugann,
þegar einn úr hópnum, sem út-
skrifaðist úr MA 1950, hverfur yf-
ir móðuna miklu.
Þeir voru of margir horfnir áð-
ur, og nú bættist Sigurður óli í
hópinn.
Sigurður Óli var fæddur 8. sept-
ember 1929 í Steinholti i Glerár-
þorpi við Akureyri, sonur hjón-
anna Guðrúnar Rósinkarsdóttur
og Brynjólfs Sigtryggssonar. Þau
áttu síðar lengi heima í Krossa-
nesi utan við Akureyri, og þar ólst
Sigurður Óli upp. Þaðan gekk
hann daglega í Menntaskólann á
Akureyri að vetrinum, og það var
til þess tekið, hve stundvís hann
var og hve vel hann sótti skólann,
þó að hann ætti lengstan skólaveg
allra nemenda.
Bekkurinn okkar var ekkert sér-
staklega samrýndur í skóla og hef-
ur ekki haidið hópinn neitt að ráði
eftir að við kvöddumst sólbjartan
júnídag fyrir nærri 34 árum.
Líklega var einkennið á bekkn-
um helst það, að þar voru saman
komnir margir nem^ndur með
mótuð viðhorf og ákveðna afstöðu.
Þeir vissu hvað þeir vildu og vildu
ekki. Þeir vildu ekki vera hópur
sem léti að stjórn foringja. Þeir
vildu vera óháðir jafningjar hvers
sem var, en jafnframt vinir vina
sinna.
Árin í MA eru eftirminnileg á
margan hátt, þó mest fyrir það, að
þar kynntumst við hvert öðru,
nemendurnir. Þar kynntist ég Sig-
urði óla á þann hátt, að seint mun
fyrnast. Þau kynni vóru merkileg
að því leyti, að þau sögðu sögu um
manninn, persónuleika hans,
áhugamál, samviskusemi, dugnað
og ósérhlífni, og sú saga spáði rétt
um framtíð hans.
Þau kynni sýndu, að Sigurði óla
mátti treysta til hvers þess, sem
hann tók sér fyrir hendur. Hann
brást aldrei, hvorki kennurum,
nemendum, kunningjum sínum né
eigin lífsviðhorfum. Hann var
fremur fáskiptinn og alvarlegur
við ókunnuga, en glettinn og
skemmtilegur í góðra vina hópi.
Eftir að samvistum okkar Sig-
urðar Óla í skóla lauk hittumst við
sjaldan, en ég frétti oft af honum
og alltaf sömu söguna. Hann var
víða í fararbroddi, vann verk sín
af þörf, en ekki til að láta á sér
bera og hafði traust allra sam-
fylgdarmanna sinna.
Það er þungt að sjá á bak góðum
dreng, sem fellur alltof snemma
frá. Eg sendi fjölskyldu hans sér-
stakar samúðarkveðjur.
Stefán Aðalsteinsson
Það er sárt að sjá á bak góðvilj-
uðum gáfu- og dugnaðarmönnum
á besta aldri, en enginn þekkir þau
rök, sem til þess hljóta að liggja,
að þeir skuli kallaðir burt. Okkur
er harmur í huga, þegar samferða-
menn í blóma lífsins hverfa
skyndilega af þessum heimi, en
enginn má sköpum renna. Lítt