Morgunblaðið - 21.02.1990, Blaðsíða 1

48 SIÐUR B
43. tbl. 78. árg._________________________________MIÐVIKUDAGUR 21. FEBRÚAR 1990______________________________Prentsmiðja Morgunblaðsins
Vaclav Havei í Bandaríkjunum:
Ekki lengur þörf
fyrir bandarísk-
an her í Evrópu
Washington. Reuter.
VACLAV Havel, forseti Tékkóslóvakíu, lagði til í viðtali við banda-
rísku sjónvarpsstöðina CNN í gærkvöldi, að samið yrði um nýja
skipan öryggismála i Evrópu og sagði, að ekki væri lengur þörf
fyrir bandariskar hersveitir í Evrópu. Brottflutningur þeirra færi
þó eftir því hvernig gengi að semja um nýja skipan öryggismála.
Sagðist hann sannfærður um að Sovétmenn tækju senn upp markaðs-
búskap og óskert lýðræði og mundi það breyta stöðu mála i Evr-
ópu. Havel ræddi í gær við George Bush Bandaríkjaforseta og eíitir
fund þeirra tilkynnti Bush að Tékkar myndu njóta bestu kjara í við-
skiptum við Bandaríkjamenn auk þess sem hann hét þeim efnatiags-
stuðningi.
Bush andmælti því í gærkvöldi
að ekki væri lengur þörf fyrir
bandarískar hersveitir í Evrópu.
Júgóslavía:
Hernum
beittí
Kosovo
Belgrað. Reuter.
RÍKISSTJÓRN Júgóslavíu
fyrirskipaði her landsins í
gær að brjóta á bak aftur
þjóðernisólgu í héraðinu
Kosovo þar sem a.m.k. 27
menn hafa beðið bana í óeirð-
um í febrúar.
I tilkynningu, sem ríkis-
stjórnin gaf út eftir neyðarfund
um ástandið í Kosovo, var sagt
að herinn hefði fengið fyrir-
mæli um að halda uppi röð og
reglu í héraðinu og koma í veg
fyrir uppþot og óeirðir.
Meirihluti íbúa Kosovo er af
albönsku bergi brotinn. Hafa
þeir krafist afsagnar leiðtoga
héraðins, frjálsra kosninga og
aukins sjálfsforræðis en hérað-
ið er hluti af Serbíu.
Óeirðir hafa átt sér stað í
Kosovo undanfarna daga og
var engin breyting þar á í gær.
í tveimur borgum dreifði lög-
regla mannfjölda með táragasi.
Albanir hafa lagt áherslu á
kröfur sínar með verkföllum og
með því að senda börn sín ekki
í skóla. Hermenn og skriðdrek-
ar hafa haldið uppi gæslu í
Kosovo að undanförnu en her-
inn hefur hefur þó ekki lagt
lögreglu lið við að bijóta óeirð-
ir á bak aftur. Hernum Var sig-
að á aðskilnaðarsinna í Kosovo
í mars í fyrra.
í gær skýrði Tanjug-frétta-
stofan frá því að óeirðir hefðu
nú breiðst út til Makedóníu.
Hefði þar komið til átaka milli
albanskra íbúa annars vegar
og Makedóníumanna og Serba
hins vegar. Munu Makedóníu-
menn hafa átt upptökin, að
sögn lögreglu.
Atlantshafsbandalagið (NATO)
hefði áfram mikilvægu hlutverki að
gegna við að tryggja frið og stöðug-
leika á þeim sögulegu tímamótum,
sem Evrópa stæði á. Bandaríkja-
menn og bandarískur her hefði
miklu hlutverki að gegna í því sam-
bandi. Raymond Seitz, aðstoðarut-
anríkisráðherra, sagði að Havel
hefði tekið undir þessa afstöðu
Bush er hann skýrði blaðamönnum
frá viðræðum forsetanna.
Tilgangur heimsóknar Havels til
Bandaríkjanna er einkum sá að leita
eftir auknum viðskiptum við Banda-
ríkin og treysta samskipti ríkjanna
tveggja. Hann sagðist hafa gert
Bush grein fyrir lýðræðisþróuninni
í Tékkóslóvakíu og stefnu ríkis-
stjórnarinnar á vettvangi utanríkis-
mála.
Þetta er í fyrsta skipti sem for-
seti Tékkóslóvakíu kemur {opinbera
heimsókn til Bandaríkjanna auk
þess sem Havel er fyrsti þjóðhöfð-
inginn í Austur-Evrópu sem sækir
George Bush forseta heim frá því
að valdakerfi kommúnismans
hrundi til grunna í álfunni austan-
verðri.
í dag, miðvikudag, er áformað
að Havel ávarpi þingmenn beggja
deilda Bandaríkjaþings.
Múrinn fjarlægður
Morgunblaðið/Vigfús Birgisson
Nú er byijað að fjarlægja Berlínarmúrinn á þriggja
km löngum spotta milli Brandenborgarhliðsins og
Potsdamertorgs. í stað múrsins hefur verið komið
fyrir eins og hálfs metra hárri vírgirðingu. Á mynd-
inni, sem tekin var á þessu svæði, sést gat, eitt af
mörgum sem Berlínarbúar og ferðamenn hafa gert
með hömrum og meitlum í sókn eftir minjagrip úr
mannvirkinu. Sjón af þessu tagi hefur blasað við í
Berlín allt frá því 9. nóvember en kann brátt að
heyra sögunni til þegar fleinninn hefur verið tekinn
úr hjarta borgarinnar. Austur-þýsk yfirvöld sögðu
í fyrrakvöld, þegar byijað var að rífa múrinn, áð
hann hefði víða verið orðinn svo gisinn að hætt
hefði verið við að hann hryndi.
Sameininff þýsku ríkjanna:
Kohl lofar að vernda eftirlaun
og spamað Austur-Þjóðveija
Hamborg. Reuter.
HELMUT Kohl, kanslari Vestur-Þýskalands, ávarpaði I gærkvöldi
kosningafúnd bandalags þriggja hægriflokka í Erfúrt í Austur-
Þýskalandi og hét því að Vestur-Þjóðveijar myndu gera allt til þess
að Austur-Þjóðverjar biðu ekki fjárhagslegan skaða af sameiningu
þýsku ríkjanna. Yrðu eftirlaun þeirra og sparnaður verndaður og
þeir sem misstu atvinnu við nýsköpun efiiahagslífsins yrðu tryggðar
bætur. „Við erum ein þjóð og viljum búa í einu landi. Við skulum
ná þessu takmarki saman,“ sagði Kohl við mikinn fognuð við-
staddra, sem hrópuðu nafn hans í sífellu. Að austur-þýska kosninga-
bandalaginu standa Kristilegi demókrataflokkurinn (CDU), Þýska
sósíalsambandið (DSU) og Lýðræðisvakningin.
Einn af þekktustu hagfræðingum
Vestur-Þýskalands, Hans Júrgen
Schmal, varaforseti HWWA-
hagrannsóknarstofnunarinnar í
Hamborg, segist telja að ekki sé
ofáætlað að það muni kosta Vest-
ur-Þjóðveija biljón marka (36.000
milljarða ísl. króna) að reisa Aust-
ur-Þýskaland úr rústum. Hann seg-
ir líklegast að fyrirtæki taki á sig
þyngstu byrðarnar og vestur-þýsk-
um skattborgurum eigi eftir að
reynast hvað þungbærast að fjár-
magna atvinnuleysisbætur handa
Austur-Þjóðveijum sem fyrirsjáan-
lega eigi eftir að missa vinnuna í
stórum stíl þegar markaðshagkerfi
verði komið á í landinu. Schmal
segir óljóst hvort hækka þurfi
skatta í Vestur-Þýskalandi af þess-
um sökum en ríkisstjórnin neyðist
til að hætta við allar fyrirhugaðar
skattalækkanir.
Kohl sagði að loknum'viðræðum
við frammámenn í vestur-þýsku
atvinnulífi í gær að a.m.k. 100.000
fyrirtæki væru nú þegar búin að
gera áætlanir um stórfelldar fjár-
festingar í Austur-Þýskalandi og
biðu þess eins að þeim yrði gefið
„grænt ljós“. Kanslarinn sagði að
samkomulag hefði verið um að fara
ekki af stað með fjárfestingar fyrr
en markaðshagkerfi hefði verið
komið á laggirnar í Austur-Þýska-
landi.
Viðræður um slíkt og svokallað
myntbandalag hófust í gær. Litið
er svo á að sameiginlegur gjaldmið-
ill verði mikilvægt skref í átt til
stjórnmálalegrar einingar Þýska-
lands.