Morgunblaðið - 21.02.1990, Síða 44

Kringlan 5
Sími
692500
SJÓVÁtÍf jALMENNAR

MIÐVIKUDAGUR 21. FEBRUAR 1990
VERÐ I LAUSASOLU 90 KR.
Frumvarp til laga um stjómun fískveiða:
Mögulegt framsal afla-
kvóta eykst um þriðjung
Sölu fískiskipa skal tilkynna í Lögbirtingablaðinu
AFNAM sóknarmarks við fiskveiðastjórnun er einn af veigameiri
þáttum í frumvarpi til laga um stjórnun fiskveiða, sem í gær var
lagt fram á Alþingi. Með því að stjórna veiðum eingöngu eftir
aflamarki verða allar aflaheimildir framseijanlegar, sóknarmarks-
skip mega ekki framselja heimildir sínar og því aukast möguleik-
ar á framsali aflakvóta til frambúðar eða skemmri tíma um ná-
lægt þriðjung frá því, sem er á þessu ári, sé miðað við þorsk.
Hlutfall í öðrum físktegundum er svipað. Framsal aflaheimilda og
úthlutun þeirra til einstakra skipa er það, sem mest er deilt um.
Sjávarútvegsráðherra telur að markmið stjórnunarinnar, aukin
hagræðing, náist ekki nema með víðtækum framsalsheimildum,
en fúlltrúar yfirmanna á fiskiskipaflotanum vi(ja takmarka þær
verulega. í fyrstu grein frumvarpsins segir að nytjastofhar á ís-
landsmiðum séu sameign íslenzku þjóðarinnar.
Á þessu ári er úthlutað afla-
mark í þorski til fiskiskipa, 10
brúttólestir og stærri, samkvæmt
reglugerð sjávarútvegsráðuneytis-
ins 250.000 tonn, samkvæmt upp-
lýsingum þaðan. Þar af er afla-
mark sóknarmarksskipa, sem búa
að auki við takmarkaða sókn, um
90.000 tonn eða 36%. Áætlaður
heildarafli af þorski á árinu er
hins vegar 300.000 tonn. í frum-
varpinu er engin breyting á fram-
sali aflakvóta hveiju sinni frá því,
sem er í gildandi lögum. Til fram-
sals þarf umsögn helztu hags-
munaaðila, sjómannafélaga og
sveitarstjóma auk staðfestingar
ráðuneytisins. Hvað varðar sölu
fiskiskipa og varanlegt framsal
aflakvóta (aflahlutdeildar) þarf
hins vegar að tilkynna í Lögbirt-
ingablaðinu með mánaðar fyrir-
vara, svo og hagsmunaaðilum á
viðkomandi stað og fá staðfest-
ingu ráðuneytisins. Til að hamla
gegn ítrekuðú framsali aflakvóta
er ákvæði þess efnis, að sé minna
en fjórðungur af aflakvóta skips
ekki nýttur með veiðum skipsins
sjálfs, tvö fiskveiðiár í röð, falli
aflahlutdeild þess niður. Aflahlut-
deild er ákveðinn hundraðshluti
hvers skips úr úthlutuðum heildar-
afla og breytist sá hluti ekki, þó
heildarúthlutun breytist. Leyfíleg-
ur afli hvert fískveiðiár kallast
hins vegar aflamark eða aflakvóti
og er hann breytilegur milli ára.
Aðrar meginbreytingnar frá
gildandi lögum eru breytt físk-
veiðiár, sem hefst fyrsta septem-
ber hvert ár og stendur til loka
ágústmánaðar hið næsta. Með því
fellur sá tími fiskveiðiársins, sem
minnst gæti verið um kvóta, á
þann tíma, sem fólk er mest í
sumarleyfum, en ekki á haustmán-
uðina eins og nú er. Þá er gert
ráð fyrir því, að lögin verði ótíma-
bundin eins og flest önnur lög,
veiðaeftirlitsgjald í samræmi við
gildandi lög samþykkt frá Alþingi
í lok síðasta árs, og kvótaálag
vegna útflutnings á ísuðum þorski
og ýsu hækkar úr 15% í 20%. Þá
er gert ráð fyrir því að engar fisk-
veiðar megi stunda á sjó án leyfls,
en svo hefur aldrei verið til þessa.
í ráðgjafamefnd um fiskveiði-
stjórnun voru mjög skiptar skoð-
anir um þau drög að frumvarpi,
sem nefndin sendi frá sér. Nefnd-
armenn, fulltrúar hagsmunaðila
og stjórnmálaflokka þeirra, sem
eiga fulltrúa á Alþingi, skrifuðu
þó undir drögin, en með miklum
fjölda sérálita, sem Morgunblaðið
hefur áður kynnt. Miklar umræður
urðu um frumvarpið á Alþingi í
gær og eru þeim gerð skil á þing-
síðu í dag.
Sjá nánar á bls. 27.
Afstað ískíðalyftu
Utanríkisráðherra vill odda-
mann í stjóm aflamiðlunar
Treystum ekki utanríkisráðuneytinu, segir Kristján Ragnarsson, formaður LÍU
YFIRNEFND verðlagsráðs sjávar-
útvegsins telur að bréf forsætis-
ráðherra til nefndarinnar, þess
efhis að utanríkisráðherra sé
reiðubúinn að setja reglugerð nú
þegar um stofnun aflamiðlunar,
sé ófúllnægjandi. Kristján Ragn-
arsson formaður LÍÚ segir að
málið sé komið í sjálfheldu og all-
ir málsaðilar séu sammála um að
ekki verði unnt að ná samkomu-
lagi um fískverð, nema niðurstaða
fáist um aflamiðlunina. Jón Bald-
vin Hannibalsson utanríkisráð-
herra telur á hinn bóginn að í til-
boði hans felist lausn á þessu deilu-
máli, en hann vill að hver hags-
munaaðilanna fái einn fulltrúa í
stjórn aflamiðlunar og oddamaður
verði síðan valinn sem allir aðilar
geti samþykkt.
Kristján Ragnarsson formaður
LÍÚ sagði að þetta mál hefði verið
rætt í heilt ár án þess að nokkuð
hefði gerst. Hann undraði mest að
Guðmundur J. Guðmundsson virtist
enga hugmynd hafa um hvað hafi
falist í umræðum innan verðlags-
ráðsins um aflamiðlun. Þar væri um
það að ræða að upplýsingum yrði
miðlað til fiskvinnslunnar um það
hveijir sæktu um útflutning svo hún
gæti boðið í þann afla. Slíkar upplýs-
ingar hefðu aldrei fengist úr utanrík-
isráðuneytinu. „Það væri fráleitt að
þessi aflamiðlun heyrði undir utan-
ríkisráðuneytið, utanríkisráðherra
hefur talað um það í heilt ár að þetta
skuli út úr sínu ráðuneyti."
Fjölgun eininga í ákvæðisvinnu
hækkar byggingavísitölu um 0,8%
Aukningin 15,8% hjá múrurum og 8,4% hjá trésmiðum frá miðju ári 1987
HÆKKUN byggingavísitölunnar í febrúar var talsvert meiri en
ráð var fyrir gert er nýgerðir kjarasamningar á vinnumarkaði
voru gerðir, en vísitalan hækkaði um 2% frá janúar til febrúar.
0,8% þeirrar hækkunar eru vegna fjölgunar mælieininga í ákvæð-
isvinnu undanfarna mánuði, eða frá september síðastliðnum, en
hún er mjög mismunandi eftir iðngreinum. Þannig íjölgar mæli-
ein-
ingum í inúrverki um 5,73%, i húsasmíði um 2,17%, í dúkalögn
um 4,85% og í pípulögnum um 0,67%. Mælieiningum í raflögnum
fjölgaði um 3,83%. en þá fjölgun má rekja til síðastliðins vors.
Verðlagsstofnun hefúr ástæður þessarar fjölgunar til athugunar
að beiðni aðila vinnumarkaðarins.
8,4%, í pípulögnum 8,8%, í dúk-
lögnum og veggfóðrun um 4,8%,
í raflögnum um 3,8% og í máln-
ingu um 0,9%. Samkvæmt upplýs-
ingum Morgunblaðsins þýðir
þetta í raun að 15,8% dýrara er
að múra vísitöluhúsið í dag en var
Sé þróunin skoðuð frá því í júní
1987 er nýr grunnur bygginga-
vísitölu tók gildi, hefur samkvæmt
upplýsingum Hagstofu íslands,
sem sér um útreikning bygginga-
vísitölunnar, einingum í múrverki
fjölgað um 15,8%, í húsasmíði um
á miðju ári 1987 og að trésmíðin
sem er mæld er 8,4% dýrari, að
öllu öðru óbreyttu.
Taxtanefndir skipaðar þremur
aðilum frá meisturum í viðkom-
andi iðngrein og þremur frá svein-
um sjá um að endurskoða þessi
mál. í sumum tilvikum starfar
hlutlaus aðili með þessum nefnd-
um, en það er ekki í öllum tilvik-
um.
Gunnar S. Björnsson, formaður
Meistara- og verktakasambands
byggingarmanna, sagði aðspurð-
ur að þetta þýddi í raun að greitt
væri eitthvað meira fyrir verkið
en var gert áður þegar mæliein-
ingarnar voru færri. Það væru
greiddar fleiri einingar fyrir sama
verkhlutann. Að sumu leyti staf-
aði það af tæknibreytingum, en
sumt stafaði af því að verkið hefði
þótt koma of lágt út í mælingu.
Hann kvað framangreindar tölur
vera nálægt lagi hvað varðaði
múrara, trésmiði og málara, en
rafvirkjar hefðu hins vegar hækk-
að um 30-40% á þessu tímabili
þegar talin væri fjölgun eininga
hjá þeim og sérstakt mæligjald
sem legðist ofan á einingarnar.
Grétar Þorsteinsson, formaður
Trésmiðafélags Reykjavíkur, og
Helgi Steinar Karisson, formaður
Múrarafélags Reykjavíkur, sögð-
ust um kvöldmatarleytið í gær
ekki geta tjáð sig um málið að
svo stöddu.
Kristján sagði að samstarf og eft-
irlit með útflutningi ætti náttúrulega
heima í fagráðuneytinu, sjávarút-
vegsráðuneytinu. „Þetta verður bæði
erfitt verk og mun sæta gagnrýni,
við þurfum þess vegna að hafa bak-
hjarl sem við höfum traust á e'n það
höfum við ekki í utanríkisráðuneyt-
inu,“ sagði Kristján.
Jón Baldvin Hannibalsson utanrík-
isráðherra sagði í gærkvöldi að það
væri enginn ágreiningur út af fyrir
sig um að setja á stofn aflamiðlun
né um hvort fulltrúar hagsmunaaðila
ættu að eiga aðild að stjórnun henn-
ar. Hann sagði að þetta hefði síðast
verið samþykkt fyrir hönd ríkis-
stjórnarinnar við gerð kjarasamning-
anna. „Skýringin á því að henni hef-
ur ekki enn verið komið á laggirnar
er ágreiningur á milli hagsmunaað-
ila. Þar til nýlega þvemeitaði stjórn
LÍÚ að stjórn á siglingu fiskiskipa
heyrði undir afiamiðlun. LÍÚ féllst
heldur ekki á þá kröfu fiskvinnslu-
fólks að fulltrúi þess ætti sæti við
það borð. Það hefur þess vegna
hvorki strandað á mér né ríkisstjóm-
inni að koma á aflamiðlun," sagði
ráðherra.
Hann sagði að eftir að forsætisráð-
herra hefði lagt fram bréf verðlags-
ráðs á ríkisstjórnarfundi í gærmorg-
un, hefði hann haft samband við
fulltrúa í ráðinu og tilkynnt þeim að
hann væri reiðubúinn til þess að
útkljá þetta mál þegar í stað og
ganga frá stofnun aflamiðlunar með
einum fulltrúa frá hveijum hags-
munaaðila. Hann sagði að samkomu-
lag væri milli stjórnarflokkanna um
að því fyrirkomulagi að yfirstjórn
aflamiðlunar heyrði undir utanríkis-
ráðuneytið yrði í engu breytt fyrr
en ný lög um stjórnarráð íslands
hefðu verið samþykkt.
Sjá frétt á miðopnu.