Morgunblaðið - 10.03.1992, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1992
21
núverandi kerfí, því lengur þeim mun
betra!
Að vísu er bankavaldið alltaf að
pirra menn með sameiningartali. Nú,
það verður svo að vera ef mennirnir
endilega vilja. „Lago“ með að menn
verði bara aðstoðarforstjórar í nýja
fyrirtækinu, menn geta orðið stjórn-
arformenn fari svo. Og svo geta
menn farið að eignfæra kvótann hjá
sér og afskrifa, þó svo afskriftir og
tap sé nú nóg fyrir. En eignastaðan
verður góð!!! Bankavaldið segir líka
að sundraðir förum við á hausinn —
sem líklega er rétt — en sameinaðir,
ja, þá förum við á hausinn líka.
Bara seinna! En koma tímar og koma
ráð(!!!).
Annar er sá hópur manna sem
lætur iíka slá ryki í augun á sér
alltaf á sömu ruglforsendum og það
eru auðlindaskattsmenn. Þeir hafa
sterka tilhneigingu til að benda á
hið geysiháa verð sem menn vilja
borga fyrir kvótann sem sönnun á
hinu mikla verðmæti sem felist- í
kvótunum. Vissulega eru mikil verð-
mæti þar fólgin. En gamla
þumalputtareglan um að skip verði
að fiska fyrir andvirði sínu á fyrsta
ári er enn í góðu gildi. 1.600 tonn-
in úr Eyjum máttu, ef allt væri með
felldu, ekki kosta meira en rúmar
100 milljónir (skip innifalið)!!!
Mismununarofbeldi
Hvernig skyldi Gunnari Ragnars
líka að vinna á verðinu sem HB og
co. á Akranesi er að kaupa fiskinn
á á fiskmörkuðunum þessa dagana?
Hann vildi bara borga 64. kr. eins
og fyrr er getið. HB og co. borgar
hins vegar 115 kr. á kíló og Grandi
hf. og aðrir sjóðasukksgreifar fylgja
fast á eftir.
Ég er ansi hræddur um að fram-
legðin hjá þeim verði einhverja tugi
prósenta í mínus. Skyldu þessir
menn vera í skilum í sjóðasukkinu?
Eg hugsa ekki. Þeir hafa nefnilega
aldrei ætlað sér (og áttu kannski
aldrei) að þurfa að standa í skilum.
Hvernig má það vera í vestrænu
lýðræðisríki að svona mismunun
geti átt sér stað? Hvernig má það
vera að Brynjólfur í Granda eins og
hann sagði í blaðaviðtali fyrir jól að
Grandi hf. hefði ekki þurft á láninu
(úr Atvinnutryggingasjóði) að halda,
en tekið það af því að vaxtakjörin
voru svo góð! (Þær eru víða matar-
holurnar í samtryggingunni!!!) Hver
er svo stjórnarformaður í HB og co?
Er það ekki Magnús Gunnarsson
fyrrum SIF-maður, nýlega settur
Jóni Baldvin til höfuðs (svo hann
geri nú ekkert sem klíkunni ekki
þóknast). Og þekkjum við ekki aftur
sama Magnús sem annan af tveim
formönnum „hlutlausrar" endur-
skoðunarnefndar um kvótalög? Hvað
heldur sami Magnús (SIF-maður)
að saltfiskverkendur á SV-landinu
hugsi þessa dagana þegar HB og
co. eru að færa lífsbjörg fjölda Akur-
nesinga burt úr bænum, til að reyna
að bjarga sjálfum sér, af því að þeir
telja sig „eiga kvótann"? Þetta sam-
einaða fyrirtæki var efst á lista yfir
skuld hjá Atvinnutryggingasjóði um
síðustu áramót. Skyldu þeir vera þar
í skilum? Og fieiri og fleiri, og skyldu
þeir ætla sér í skil? Það sagði mér
maður sem hafði verið á yfirreið um
landið á vegum Byggðastofnunar,
aðspurður um hvað menn yfirleitt
segðu um skuldir sínar í sjóðasukk-
inu. Hann svaraði- að menn segðu
þrennt: 1. Að þeir ættu enga aura
og gætu því ekki borgað! 2. Að þeir
hefðu aldrei átt að borga þetta!
3. Að þeir ætluðu sér aldrei að borga
þetta! Það var og! Af hveiju er Ríkis-
endurskoðun alltaf að auka afskrift-
artölurnar! Hver verður svo að borga
brúsann? Almenningur auðvitað!
í besta falli að „séníunum" takist
þegar aurarnir eru endanlega tap-
aðir að selja tapið (fyrir 10% sem
segja má að sé fyrir ekki neitt þeg-
ar framreiknun er tekin með í reikn-
inginn) fyrirtækjum sem notfæra sér
„löglega ofbeldið" til að fá að vild
að færa tapið á móti hagnaði (eins
og ÚA og fleiri) þannig að ríkið (al-
menningur í landinu) geti nú orðið
af _sömu aurunum aftur að hluta til.
í hvaða „sæmilega" siðmenntuðu
landi halda menn til dæmis að for-
stjóri Þjóðhagsstofnunar, sem ætti
nú að vita manna best um allan yfir-
dráttinn og fittið hjá ríkissjóði í
Seðlabankanum, stæði, sem stjórn-
arformaður í tapfyrirtæki (Alafoss)
að selja tapið á ofannefndum for-
sendum, til þess að, þrátt fyrir allt
kókþamb landans, að Vífilfell verði
skattlaust nokkur ár. Ég veit að
þetta er löglegt, en siðlaust er það.
Sami maður hefur margoft lofað
allt ofbeldi núverandi kvótalaga og
talið alla „hagræðinguna og hag-
kvæmnina" af því góða.
Mér hefur oft orðið hugsað til
þess undanfarna daga, hlustandi á
allt fjaðrafokið vegna þessara 2-300
milljóna sem ríkissjóður gæti, eftir
málsókn, hugsanlega fengið í skatt
frá Sameinuðum verktökum. Séu
þessar tölur bornar saman við alla
milljarðana sem eru að tapast í
sjóðasukkinu og í eignatilfærslu ís-
landssögunnar, kvótalögunum, verð-
ur samanburðurinn hlægilegur.
Vaxandi atvinnuleysi
Svo eru menn að undrast niður-
skurði og vaxandi atvinnuleysi!!!
Stærsta skýringin er auðvitað eins
og er þær helgreipar sem aðalauð-
lind þjóðarinnar er í. „Kvótaeigend-
ur“ fara með hana eins og þeim
sýnist, þeir selja atvinnuréttindi
fólks um allt land fram og til baka
fyrir fúlgur til að bjarga sjálfum
sér, eða að þeir flytja hana út á sjó
á nýjar vinnslustöðvar sem kosta
milljarða til að auka „hagkvæmni"
þó svo að í landi séu í þeirra eigu
vinnslustöðvar sem gætu auðveld-
lega afkastað aflanum. Fólkið í landi
getur svo bara farið á atvinnuleysis-
styrk. Allt það mismununarofbeldi
kvótagreifanna mun hafa þær skelfi-
legu afleiðingar, eins og ég heyrði
í Landsbankanum á dögunum, að
30-40% af minni fyrirtækjum, að
óbreyttum forsendum, munu verða
gjaldþrota á næstu mánuðum (þau
stærri eru flest gulltryggð af sjóða-
sukkinu og kvóta-eignar-ofbeldinu
ásamt samtryggingum helminga-
skiptaflokkanna tveggja). Mörg og
kannski flest fara ekki á hausinn á
faglegum grundvelli heldur vegna
mismununar-ofbeldis á íslandi anno
1992. Ekki er ég viss um að eigin-
íjárstaða bankastofnana á íslandi
verði glæsileg eftir tiltektir í rústun-
um og ekki verður keðjuverkunin
sem kemur í kjölfar gjaldþrotanna
atvinnuskapandi nema helst hjá lög-
fræðingum og fógetum.
Ofstjórnarbrjálæði
Annað og kannski ennþá alvar-
legra er uppáskrift núverandi sjáv-
arútvegsráðherra á svo til hráum,
taugaveiklunarkenndum „ákvörð-
unum“. Hafró um hámarksafla við
ísland á þessu ári, þó svo færa megi
sönnur á að hefði verið farið eftir
tillögum þeirra undanfarin áratug,
væri landið gjaldþrota. Eða eins og
bankastjóri Landsbankans sagði við
mig á dögunum: Hvar værum við
stödd á þessu skeri ef aldrei hefði
verið tekin áhætta í sjávarútvegi?
Sem dæmi get ég ekki stillt mig um,
sem gamall nótaskipstjóri, að benda
á hina ótrúlegu taugaveiklun Hafró
varðandi loðnuveiðarnar í ár sem
þeim hefur tekist að stórskemma eða
kannski eyðileggja, með því að tína
smátt og smátt til kvótann þrátt
fyrir að næg loðna væri sjáanleg á
mælum í haust eða kannski að þetta
hafl bara verið framliðin loðna úr
dauða stofninum hans Hjálmars og
þetta hafi verið einskonar miðils-
fundur á miðunum. Sami Hjálmar
sagði aðspurður í útvarpinu á dögun-
um um mikla blöndun á smásíld í
stórsíldinni, að sennilega hefðu
menn kannski vanmetið stærð
síldarstofnsins. Það var og! Sann-
leikurinn er sá að hefðu menn tekið
af skarið fyrr í haust og leyft loðnu-
veiðar og aukið síldveiðar, hefðu
menn staðið upp fyrir haus í atvinnu
og verðmætasköpun fyrir marga
milljarða víða um land. Loðnustofn-
inn hefur aldrei verið í hættu og
hvað höfum við að gera við síldar-
stofn sem er sennilega kannski
6-700 tonn eða kannski ennþá
stærri? Og hvað með þorskinn? Allar
þessar tegundir þurfa að éta og éta
gjarnan hver aðra. Það skyldi þó
ekki vera að þær séu að éta hvor
aðra og samtímis íslendinga út á
gaddinn?
Lokaorð þessarar greinar verða
eftirfarandi. Eftir 14 ára búsetu er-
lendis er ég sannfærður um að ís-
land er besta land í heimi. En verði
ekki nú þegar breytingar á ofbeldinu
og ofstjórnarbrjálæðinu í fiskveiði-
stjórnuninni verður innan skamms
ekki búandi í þessu landi. Er ekki
kominn tími til að tengja?
Höfundur er fiskverkandi og
fyrrverandi skipstjóri.
BREYTTUÁHYGGJUM
í UPPBYGGJANDI ORKU!
NÁMSKEIÐ:
MARKVISS ÁHRIFARÍK
MÁLFLUTNINGUR FUNDARSTJÓRN
Sími 91-46751
Bókhalds-
nám
Markmið námsins er að þátttakendur
verði fullfærir um að starfá
sjálfstætt við bókhald og
annast það allt árið.
4CtH> (IfíUtiUt
Á námskeiðinu verður eftirfarandi kennt
* Almenn bókhaldsverkefni
* Launabókhald
* Lög og regiugerðir
* ViröisaukasKattur
* Raunhæf verkefni, fylgislqöl
og afstemmingar
* Tölvubókhald:
Fjárhagsbókhald
viðskiptamannabókhald
Launabókhald
Námskeiðiö er 72 klst.
Næsta dagnámskeið hefst 19. mars
og kvöldnámskeið 6. apríl.
Innritun er þegar hafin.
BJÓÐUM UPP Á BÆÐI
DAG- OG KVÖLDNÁMSKEIÐ
HAGKAUP

Komið og leyffið krökkunum að skoða
SKEMMTILEG LEIKFÖNG
OG LEIKTÆKI
til sýnis I verslun oklcar
i Kringlunni, 2. hæð,
dagana 5. - 14. mars