Morgunblaðið - 27.04.1994, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. APRIL 1994
BORGAR- OG SVEITARSTJORNARKOSNINGARNAR 28. MAI
Akureyri betri bær
eftir Sigurð J.
Sigurðsson
Á síðuslu árum höfum við séð
tölur um fjölda atvinnulausra fara
vaxandi með hverju árinu sem líð-
ur. Í hugum okkar flestra höfum
við gælt við þá von að hinum svo-
kallaða botni væri náð og nú væri
hægt að hefjast handa, ný tæki-
{jæri sköpuðust, afkomumöguleikar
bötnuðu og fleiri fengju atvinnu.
Ein ástæða þess er að við erum
ekki ein um þessa þróun mála. Við
sjáum þessa sömu mynd í okkar
nágrannalöndum. Hagvöxtur hefur
dregist saman, vextir hafa verið
háir og kaupmáttur hefur minnkað.
Atvinnuleysi hefur snert alla lands-
menn að meira eða minna leyti,
þó atvinnuleysistölur hafi verið
misháar eftir landshlutum.
Umræðan gagnvart Akureyri
hefur verið með nokkuð sérstökum
hætti. Hér mætti á stundum álíta
að allt væri í kalda koli, vart vinnu
að fá. Þannig tóntegund hefur
þljómað um langan tíma jafnvel á
þeim tíma er atvinnuleysistölur hér
voru ekki einu sinni helmingur þess
landsmeðaltals sem nú er.
Þetta er ekki sett fram til þess
að draga úr þeirri alvöru sem við
okkur blasir, en sett fram vegna
þess að ég tel að neikvæð umræða
dragi úr kjarki og vilja manna til
að glíma við vandann.
Fyrir okkur sem atvinnu höfum,
er ekki auðvelt að gera sér grein
fyrir því ástandi sem skapast hjá
Instaklingum og fjölskyldum sem
úið hafa við Iangvarandi atvinnu-
leysi þegar fjöldi atvinnulausra
verður jafn mikill og raun ber vitni,
getur það gerst að báðar fyrirvinn-
Það kostar minna
en þig grunar að
hringja til útlanda.
PÓSTUR OG SÍMI
*64,50 kr: Verð á 1 mínútu
símtali (sjálfvirkt val) til Flórida
á næturtaxta m. vsk.
ur fjölskyldu verði atvinnulausar.
Með auknum íjölda atvinnulausra
hefur þurft að íjölga starfsmönnum
á skrifstofu vinnumiðlunar og
starfsmönnum á ráðgjafardeild fé-
lagsmála. Sérstakur starfsmaður
sinnir atvinnuátaki á vegum bæjar-
ins og fyrirspurnum um fjár-
hagsaðstoð hefur fjölgað gríðar-
lega. Ljóst er að útgjöld Akureyrar-
bæjar verða mikil vegna þessa
vanda.
Akureyrarbær hefur reynt að
milda áhrif atvinnuleysis með
ákveðnum aðgerðum sem tengjast
atvinnuátaki og leiðbeiningarstörf-
um. Slíkt hrekur þó skammt en er
engu að síður mikilvægur þáttur í
viðbrögðum bæjarfélagsins til að
bregðast við vandanum.
Það hefði sjálfsagt fáa grunað
það fyrir fjórum árum að skóiðnað-
ur legðist af á Akureyri. Að íslensk-
ur skinnaiðnaður hf. yrði gjald-
þrota. Að ullariðnaðurinn yrði
gjaldþrota. Að niðursuðuverk-
smiðja K. Jónssonar yrði gjald-
þrota. Að súkkulaðiverksmiðjan
Linda yrði gjaldþrota. Að vélsmiðj-
an Oddi hf. legðist í raun og veru
af. Að Slippstöðin yrði orðin að litlu
fyrirtæki miðað við það sem áður
var. Slíkt áfall hefur ekki riðið yfír
neitt sveitarfélag á þessum árum,
ef frá eru talin sveitarfélög þar sem
íbúar hafa átt nánast allt sitt und-
ir einu fyrirtæki eins og t.d. í Bol-
ungarvík.
Og það er ekki bara að þessi
fyrirtæki hafi orðið gjaldþrota, því
á sama tíma hafa fjölmörg minni
fyrirtæki farið sömu leið. Bæði fyr-
irtæki í iðnaði og þjónustu.
Þessi vandi hefur síðan lagst
þungt á þau sem eftir lifa. Bæði
hafa þau orðið að afskrifa við-
skiptakröfur og orðið að taka þátt
í uppsöfnuðum vanda lánastofnana,
sem krafið hafa lántakendur um
óeðlilega háa vexti til að riða ekki
sjálfar til falls.
Þessu til viðbótar hafa fram-
kvæmdir á vegum einstaklinga og
fyrirtækja dregist saman sem síðan
hefur leitt til vaxandi samkeppni
um þau fáu verk sem falla til. Til-
boð verktaka hafa verið lág sem
leitt hefur til þess að þeir hafa sjálf-
ir riðað til falls og ekki staðið skil
til sinna undirverktaka og hráefnis-
sala. Þannig hefur fjármunamynd-
un í rekstri nánast horfið og hagn-
aðarvonin nánast engin. Við þenn-
an vanda hafa sveitarstjórnir verið
að glíma á þessu kjörtímabili.
Akureyrarbær hefur orðið að
koma inn í hvert verkefnið á fætur
öðru til þess að hrinda af stað nýrri
sókn í stað uppgjafar. Þannig hefur
bæjarfélagið gripið inn í myndina
og orðið í raun og veru sá aðili^
sem komið hefur hjólum atvinnul-
ífsins aftur af stað. í því sambandi
er vert að geta þess mikla starfs
sem Iðnþróunarfélag Eyjafjarðar
hefur unnið og fengið til þátttöku
með bæjarfélaginu fjölmarga aðila
sem aðstoðað hafa við að koma
fyrirtækjum aftur af stað.
ístess var endurreist. Krossanes-
verksmiðja var endurfjármögnuð.
Reist var nýtt fyrirtæki úr rústum
ullariðnaðarins. Skinnaiðnaður var
endurreistur. Tilraun var gerð með
endurreisn Slippstöðvar, sem því
miður mistókst. Kröftugir einstakl-
ingar og fyrirtæki endurreistu lag-
metisiðnaðinn og sælgætisfram-
leiðsluna. Þó hefur svo farið að fá
þessara fyrirtækja hafa bytjað að
nýju með sambærilegan starfs-
mannafjölda og á það sinn þátt í
fjölgun atvinnulausra.
Á þessum sama tíma hefur okk-
ur Akureyringum fjölgað, sum árin
umfram landsmeðaltal og á hverju
ári koma fram stórir árgangar
æskufólks, með góða menntun, sem
sækja inn á vinnumarkaðinn.
Á sama tíma og bæjarfélagið
hefur verið í þessari varnarbaráttu
og ráðstafað gífurlegum fjármun-
um í því skyni höfum við einnig
verið að glíma við fjölbreyttan
Sigurður J. Sigurðsson
„Barátta okkar sjálf-
stæðismanna í komandi
kosningum byggist á
þeirri bjartsýni að
framundan séu tæki-
færi til nýrrar sóknar.
Við þurfum að komast
út úr vítahring fortíðar
í efnahagsmálum til
nýrrar sóknar.“
rekstur bæjarins til áframhaldandi
eflingar.
Ótrúlega margt hefur verið gert
til eflingar Akureyrar á þessum
síðustu árum. Þrátt fyrir þessa
erfiðleika hefur tekist að halda
jafnvægi og stöðugleika í fjármál-
um bæjarfélagsins. Við höfum
reynt að feta okkur fram þá leið,
sem hér hefur verið lýst, í þeirri
von að með því'að koma með eins
öflugum hætti og við höfum treyst
okkur til inn í mótun nýrra fyrir-
tækja og á sama tíma reynt að
treysta undirstöður almennrar
þjónustu og velferðar bæjarbúa þá
værum við að skapa stöðu til nýrr-
ar sóknar. Þetta höfum við gert í
þeirri von að skammt væri að bíða
betri tíma, þar sem framtakssemi
einstaklinga og fyrirtækja eygði
ný tækifæri. Þar sem ekki þyrfti
að leita forsjár hins opinbera.
Sveitarstjórnir um land allt hafa
verið að berjast í atvinnumálum á
undanförnum árum og þó ég viti
að margur segi að þær ættu að
gera meir og ef dugur þeirra væri
svolítið meiri þá væri ástandið á
annan veg. Við vitum líka að í
komandi sveitarstjórnarkosningum
munu koma fram menn sem segja
að þetta og hitt þurfi að gera og
að þeir geti gert betur fái þeir til
þess völd. Þetta er einföld fram-
setning sem auðvelt er að bera á
torg, en ég vara við slíkum loforð-
um.
Eg held að sveitarstjórnarmenn
hefðu fremur kosið sér það hlut-
skipti að taka þátt í nýjum sóknar-
færum í stað varnarbaráttu, en þau
hafa verið vandfundin sóknarfærin.
Við þörfnumst sannarlega nýrra
sóknarfæra. Slíkt er hægt t.d. með
aukinni neyslu innlendrar vöru á
kostnað innflutnings, með full-
vinnslu í stað hráefnisútflutnings
og með minni opinberri forsjá og
aukinni virkni atvinnulífsins.
Barátta okkar sjálfstæðismanna
í komandi kosningum byggist á
þeirri bjartsýni að framundan séu
tækifæri til nýrrar sóknar. Við
þurfum að komast út úr vítahring
fortíðar í efnahagsmálum til nýrrar
sóknar. Þar verða sveitarstjórnir
að koma inn í myndina líkt og aðr-
ir. Þær þurfa að skapa aðstöðu og
hjálpa aðilum að sjá nýja mögu-
leika.
Stefnumál okkar í þessum
bæjarstjórnarkosningum verða
kynnt þessa dagana. Þau byggjast
á þeim trausta grunni sem er til
staðar og þeirri sannfæringu okkar
að á Akureyri geti fólk átt góða
framtíð.
Höfundur er núverandi forseti
bæjarstjórnar Akureyrar og
skipar fyrsta sæti á lista
sjálfstæðismanna í konmndi
bæjarstjórnarkosningum.
Mosfellingar
Styrkjum innviðina, styrkjum fólkið
eftir Sævar
Magnússon
Hvað er það sem fær mann sem
aldrei hefur kosið Alþýðubandalag-
ið hér í bæ til að gera það núna
í komandi sveitarstjórnakosning-
um?
Fyrir því eru tvær ástæður.
Sú fyrri er reynslan af stjórn-
visku sjálfstæðismanna þau tæp-
lega 20 ár seni undirritaður hefur
búið í Mosfellssveit.
í einni setningu hljóðar sú
reynsla þannig: Umgerðin fín -
innviðirnir fúnir.
Víst er að aldrei verða allir sam-
mála um það hvernig skattpening-
ar skuli notaðir og víst má einnig
telja að margir hafi skoðanir á
þessum málum og mismunandi
áherslur, en skoðanir bæjarbúa
berast því miður ekki þeim sem
skyldi. Flokkur Sjálfstæðismanna
er hættur að heyra, hefúr setið of
lengi við völd og er of viss með
stjórnarsetu áfram.
Fólk er e.t.v. ekki mjög hávaða-
samt pólitískt séð, en þó er ljóst
að bæjarbúar hafa hnotið um ýmsa
stjórnarþætti í bænum undanfarin
ár.
í því sambandi má nefna ýmis-
legt s.s. votheystóftina (tilvonandi
ráðhús) við Þverholt, viðamikil
pólítísk tengsl við einn bygginga-
raðila o.fl.
Bæjarbúar hljóta að hafa spurt
sig hvort réttlætanlegt sé að stjórn
„Einsetnir skólar eru
besti kosturinn fyrir
bæði börn og fjölskyld-
ur en hvergi virðist örla
á skilningi bæjaryfir-
valda á hag fólksins
hvað þetta varðar.“
þessa 4.500 manna bæjarfélags
byggi yfir sig „ráðhús" sem muni
fullbúið kosta um 200.000.000 kr.
Samkvæmt upplýsingum sem
undirritaður hefur aflað sér hefur
Sjálfstæðisflokkurinn keypt af
byggingarfélaginu Álftárósi 1.330
m2 á fjórum hæðum alls fyrir starf-
semi bæjarins. Ekki verður farið
nánar út í þessi mál hér en ljóst
er að allt þetta mál ásamt yfir-
byggðu torgi og „verslunarmið-
stöð“! er eitt allsherjar klúður og
mun nú sannast hið fornkveðna
„menn gera ekki rétt sem skapað
er bogið“.
Stærsta májið er að sjálfsögðu
fólkið sjálft. Ég minntist áðan á
fúna innviði. Þar á ég við hvernig
búið er að börnum og unglingum
hér í bæ. Hvað varðar íþróttamál
er umgerðin ekki slæm en innra
starf er í molum og kemur.það
m.a. fram í dapurlegri reynslu
barnanna okkar er þau árum sam-
an koma úr boltakeppnum á vegum
UMFA með oftar en ekki stórtöp
á bakinu.
Jónas Sigurðsson
Ástæðan er ekki sú að við höfum
ekki frambærilegu fólki á að skipa.
Ástæðan er sú að mikið peninga-
leysi hefur hrjáð starfsemi UMFA,
fá fyrirtæki að leita til og lítill
styrkur og skilningsleysi af bæjar-
félagsins hálfu. Afleiðingin er
margvísleg og kemur fram í niður-
lútum andlitum barnanna okkar
og sjálfstraust þeirra minnkar og
minnkar. Grunnástæðan er aftur
þessi stefna sjálfstæðismanna hér
„Umgerðin fín - innviðirnir fúnir“.
Nú á að fara að byggja nýtt
íþróttahús!? Hver verður endanleg-
ur kostnaður bæjarfélagsins við
þetta mannvirki? Er þeim pening-
um e.t.v. betur varið í að koma á
einsetnum skóla eða byggja
íþróttastarfið upp innanfrá og efla
hug unga fólksins þannig til betri
árangurs og framfara? Skokk og
göngur eru mjög vinsælar hjá hin-
um almenna bæjarbúa. Hvernig
væri að búa þar betur að áhuga-
málum almennings og lyfta göngu-
brautum uppúr druílunni og tengja
þannig bæinn við okkar fallegu
náttúru?
Einsetnir skólar er besti kostur-
inn fyrir bæði börn og fjölskyldur
en hvergi virðist örla á skilningi
bæjaryfirvalda á hag fólksins hvað
þetta varðar.
Það er kominn tími til að byggja
upp innanfrá og því nefni ég seinni
ástæðuna fyrir því að ég hef ákveð-
ið að kjósa G-listann í komandi
kosningum. Þar er í fyrsta sæti
Jónas Sigurðsson, maður sem ég
treysti mjög vel til ábyrgðarstarfa
fyrir bæjarfélagið okkar. Ég hef
þekkt Jónas nú í nokkur ár og
veit að hann er maður sem mun
standa undir væntingum mínum
um betra samfélag í Mosfellsbæ.
Ég treysti því einnig að hann og
það fólk sem er á G-lista muni
vinna í takt við bæjarbúa og gefi
betur gaum en nú er að innviðum
þessa ágæta bæjarfélags.
Höfundur er sölu- og
þjónustustjóri.