Morgunblaðið - 09.07.1996, Blaðsíða 26

26 ÞRIÐJUDAGUR 9. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Orþunnur
Sagem GSM
þynnii en 20 mm
« Stór og hjartui fjógúrra iirtú
skjar fyrir tðlur, tákii og bókstafi
» Innbyggður diktafönn
• 20 númera onduivalsminni
• Orkumælir fyrir rafhlöðu á skjá
• 230 q moð rafhlððu
PÓSTUR OG SÍMI
Söludetld Ámiúla 27, sími 550 7800
Pjónustumiftstðft Ktinglunni, simi 550 6690
PjoixBUjmiðstúð i Ktrkji sstraeti, simi 5SO6670
k og J iks! og srmstðíVum um íand aRt. j
LISTIR
Hönnun/handverk
UST OG HÖNNUN
Ilornstofa
PEYSUR
Védís Jónsdóttir, Asdís Birgisdóttir. Opið alla
daga frá 13-18. Til 10 júlí. Aðgangur Ókeypis.
EITT sem rétt og skylt er að vekja athygli á
er döngun hönnunar og handverks, ekki síst í
ullariðnaðinum, því hér er mikið í húfi.
Eins og rýnirinn hefur þráfaldlega vísað til,
búa miklir möguleikar í hönnun og á tímum
stökkbreytinga og umróts í þjóðfélaginu undan-
farin, ár hefur skilningur á mikilvægi hvers
konar úrlitshönnunar iðnvarnings farið vaxandi.
Fjöldi manna víðs vegar í dreifbýlinu hefur nú
viðurværi sitt af smáiðnaði og leitar í vaxandi
mæli til íslenzks hráefnis, sem áður mætti af-
gangi, eða var einfaldlega hent. Höfum við ís-
lendingar vafalítið lengi átt heimsmet í að fara
illa með verðmæti bæði í sjávarfangi og landbún-
aði og löngu kominn tími til viðhorfsbreytinga.
En ekki er nóg að nýta hlutina vel, heldur
verður athafnaseminni að fylgja gott handverk,
hugmyndarík hönnun og snjöll markaðssetning.
Það vill gleymast í sambandi við fiskeldi að
höfuðatriðið er að fá sem mest verðmæti úr
hveijum titti en ekki sem flesta fiska úr sjó eða
vatni, sömuleiðis má minna á að það er fleira
en kjöt sem telst til nytja af skepnum. Þá vill
það fara fram hjá fólki, að að baki vel hannaðs
og unnins hlutar er langt og strangt nám innan
sem utan skóla og metnaðarfull framning atrið-
anna algjör forsenda þess að atvinnuvegir
blómstri.
Nú á dögum er hönnunin mikilvægari en
nokkru sinni fyrr, eins og við sjáum hvarvetna
dæmi um úti í heimi og hér erum við langt á
eftir þróuninni í menntakerfinu og mun iðnhönn-
un þannig ekki teljast gild til námslána!!
A allt þetta skal minnt og einnig að ekki
skiptir einingaijöldi þess sem framleitt er mestu
máli heldur hönnunin og hafa hérlendir verið
minntir á það með birgðir af óseljanlegu púkó-
prjóni á lagerum.
Því er tilefni að ydda skriffærin og bretta upp
ermarnar þegar kynning fer fram á hönnun
pijónavöru í Hornstofu Heimilisiðnaðarfélags
Islands að Laufásvegi 2. Um er að ræða að
sýnd er samvinna hönnuða og tveggja hand-
verkshópa á Vesturlandi, Hnokka í Borgarfirði
og Ullarselinu á Hvanneyri. Mun Elísabet Har-
aldsdóttir, tengiliður Handverks á Vesturlandi
standa að baki framkvæmdarinnar.
Sýndar eru peysur og aðrar pijónavörur sem
hannað hafa þær Védís Jónsdóttur og Auður
Birgisdóttir, sem báðar eru vel menntaðir hönn-
uðir, og þótt ekki séu þær margar bæta hér
gæðin upp magnið. Einkum hrífst maður af ein-
faldri og svipsterkri hönnun þar sem náttúrulit-
irnir fá að njóta sín og pijónið er annað tveggja
þétt og fínt eða hæfilega gróft, sem í fyrra fall-
inu sér stað í grárri laxapeysu Védísar sem er
hrein og fersk, og svo í brúnu tilbrigðunum í
peysunum Gopi, Serkur og Kaffi eftir Ásdísi,
LAXAPEYSA eftir Védísi Jónsdóttur.
og framhaldinu sem er eins konar svört víking-
aslá með hettu og nefnist Hekla. Tölurnar eru
litlir kuðungar og skeljar og sérhannaðar af
þeim Phillippa Richards og Snjólaugu Guð-
mundsdóttur. í báðum tilvikum er um afar verð-
mæt vinnubrögð að ræða, enda varð ég var við
óskipta hrifningu útlendinga á staðnum á meðan
ég svipaðist um.
Bragi Ásgeirsson
Sumarútgáfa á sérstöku tilboðsverði
Samkeppnisfærar
við aðra afþreyingu
FIMMTÁN nýjar bækur eru komnar
út hjá bókaforlaginu Vöku - Helga-
felli í tilefni af 15 ára afmæli fyrir-
tækisins á þessu ári. Bækumar eru
80 síður að lengd og eru innbundn-
ar. Ólafur Ragnarsson hjá Vöku -
Helgafelli sagði að útgáfan væri
hugsuð til að hvetja fólk til bóklestr-
ar yfir sumartímann. Bækurnar eru
fjölbreyttar að efni. Stjórnarskrá lýð-
veldisins íslands, ævintýri og þjóð-
sögur, smásögur, ljóð og leikir eru
meðal efnis, auk uppflettirita um
stjömuspeki og drauma. Útgáfan ber
yfírskriftina „Bókasumar Vöku -
Helgafells" og verður kynnt með
áberandi hætti á sölustöðum um allt
land.
„Við vildum gera eitthvað óvenju-
legt í tilefni afmælisins og töldum
kjörið að gera tilraun með sumarút-
gáfu á fjölbreyttu efni. Fólk gerir
yfirleitt lítið af því að kaupa bækur
fyrir sjálft sig og setur þá oft verðið
fyrir sig en það ætti ekki að vera
hindrun núna þar sem bækurnar eru
á sérstöku tilboðsverði í sumar og
kosta 495 kr. Við valið á bókunum
var reynt að hafa fjölbreytnina sem
allra mesta og við vonum að flestir
geti fundið eitthvað við sitt hæfi,“
sagði Ólafur.
Hann sagði að bækurnar ættu að
vera samkeppnisfærar við aðra af-
þreyingu þar sem þær taka svipaðan
tíma í lestri og tekur að horfa á
meðal bíómynd. „Auk þess eru þarna
bækur sem er hægt að grípa niður
í eins og uppflettiritin og smásögurn-
ar. Út frá þessu sjónarmiði er engin
afsökun fyrir að taka sér ekki bók
í hönd og lesa auk þess sem bækurn-
ar kosta álíka og miði í bíó.“
Áhugi á stjórnarskránni útaf
f orsetakosningum
Aðspurður sagði Ólafur ástæðuna
fyrir útgáfu Stjórnarskrár íslands
vera þá að hann vissi ekki til þess
að hún hefði áður verið gefin út í
bókarformi fyrir almennan markað
auk þess sem aukinn áhugi væri á
henni samfara nýafstöðnum forseta-
kosningum. „Ýmsir hafa á hraðbergi
túlkun á ýmsum ákvæðum hennar
en almenningur hefur ekki haft hana
undir höndum í aðgengilegu formi
fyrr.“ Af öðrum athyglisverðum
bókum sagði Ólafur að bókin „Hve-
nær gerðist það? Atburðir og ártöl
í íslandssögu" væri ný af nálinni
og áhugaverð væru einnig smá-
sagnasöfn eftir Halldór Laxness og
Ólaf Jóhann Ólafsson auk útgáfu
Halldórs Laxness frá 1942 af Hrafn-
kels sögu Freysgoða. Hann sagði
að fyrstu viðbrögð við bókunum
væru jákvæð og greinilegt að vel
hefði tekist með val á efni. Hann
sagði að ef átakið tækist vel væri
ekkert því til fyrirstöðu að halda
útgáfunni áfram.
Nýjar hljómplötur
• ÚT er komin ný geislaplata og
hljóðsnælda sem ber heitið „Minn-
ingamál". Höfundur laga og ljóða
er Kristján Stefánsson frá Gilhaga í
Skagafírði, en hann er einnig útgef-
andi.
Á síðastliðnu sumri kom á markað
geislaplata og snælda með sönglaga-
safninu „Mitt hjart.ans mál“, ásamt
nótnabók eftir þennan sama höfund.
Á þessari nýju útg&fu eru hinir
sömu skagfirsku söngvarar og sungu
„Mitt hjartans mál“, þar að auki
syngja nú þau Ásdís Guðmundsdóttir
og Baldvin Kr. Baldvinsson, og koma
nú einnig landskunnir hljóðfæraleik-
arar við sögu.
Um útsetningar og undirleik á
harmonikku sá Kristján sjálfur, á
gítar leikur Hlynur Guðmundsson,
Jón Rafnsson á kontrabassa, Sveinn
Sigurbjömsson á trompet og Árni
Friðriksson á trommur.
Upptökur fóru fram í apríl-júní
1996 í HS stúdíói á Sauðárkróki.
Upptökumaður var Hilmar Sverris-
son, sem sá einnig um hljóðblöndun
og hljómborðsundirleik.
„Minningamál" er nokkuð frá-
brugðin fyrri útgáfu. Þarer að finna
þrenns konar tónlist, einsöngslög og
dúetta með píanóundirleik, eldri
dansalög án söngs leikin á harmon-
ikku og danslög með ijölbreyttum
útsetningum þar sem m.a. má fínna
blandaðan kvartett og dúetta.
Japis sér um dreifingu, en einnig
geta væntanlegir kaupendur snúið
sér til höfundar og útgefanda, Krist-
jáns Stefánssonar.
VERK úr kanvas, vinýl, lími, froðuplasti, akrýlmálningu, málmi
og viði sem nefnist „Risastórt mjúkt tromusett“.
Mjúklist
RISASTÓR rúsínubrauðhleif-
ur, sneiddur, frá árunum
ÓLÍKT flestum öðrum lista-
mönnum hefur hinn sænsk-
bandaríski popplistamaður Claes
Oldenburg dálæti á öllu því sem
lint er og mjúkt og bera verk á
borð við „Mjúkt klósett" og
„Risastórt og mjúkt trommusett"
vitni um það. Stór sýning á verk-
um Oldenburgs hefur verið sett
upp á nokkrum stöðum í Evrópu
á þessu ári og er nú í Hayward-
galleríinu fram í miðjan ágúst.
Þar áður var hún m.a. á ríkis-
listasafninu í Bonn og á báðum
stöðum gætir fjölmennur hópur
varða þess að sýningargestir
snerti ekki á verkunum, auk þess
sem skilti eru hvarvetna til að
minna menn á að halda að sér
höndum. Það hlýtur þó að teljast
ákaflega freistandi með tilliti til
eðlis þeirra og yfirlýsinga lista-
mannsins um þau. „Ég er hrifinn
af list sem maður getur sest á.
Ég er hrifinn af list sem menn
gera borað í nefið með eða rekið
tærnar í,“ sagði hann eitt sinn.
Nú hefur frægð og frami útilok-
að þetta.
Oldenburg, sem fæddist árið
1929, hefur verið talinn einn
frumlegasti popplistamaður
Bandaríkjanna en hann er eink-
um þekktur fyrir ádeilukennda
skúlptúra sem eru í æpandi mót-
sögn við viðfangsefnið. Verkin
eru oftast stækkaðar og ýktar
eftirmyndir hversdagslegra
nytjahluta, t.d. véla, ofna eða rit-
véla, og mótuð í gifs, vinýl, papp-
írsdeig eða önnur mjúk efni.
1966-7.