Morgunblaðið - 25.05.2000, Blaðsíða 14
- 14 FIMMTUDAGUR 25. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
Morgunblaðið/Ásdís
Hrannar B. Arnarsson, formaður umhverfis- og heilbrigð-
isnefndar, fylgist með Einari B. Bjarnasyni, deildarstjóra
hreinsunardeildar borgarinnar, sýna hvernig nýtt tölvu-
kerfi vigtar ruslatunnurnar.
Tilraun Reykjavíkurborg’ar
í sorphirðumálum
Ferðum fækk-
að og rukkað
eftir þyngd
FRAM TIL áramóta taka
íbúar í Breiðholti, Ártúns-
holti, Árbæ og Selási þátt í til-
raun Reykjavíkurborgar með
nýtt sorphirðukeríl. Tilraunin
var kynnt á fundi hreinsunar-
deildar gatnamálastjóra í dag.
Tilraun verður gerð með
þrenns konar losunarkerfi, en
núverandi kerfi gerir ráð fyrir
vikulegri heimsókn sorpbfla.
10 daga losunarkerfi verður
reynt í Ártúnsholti, Árbæ og
Selási. Svæðinu verður skipt í
6 svæði og að meðaltali fer
sorphirða fram á 10 daga
fresti á hverju svæði. Því get-
ur liðið allt frá 8 dögum milli
þess að sorptunnur eru losað-
ar, upp í 13 daga, eftir því
hvernig stendur á frí- og
helgidögum.
Tvenns konar
tilraun í Breiðholti
í Breiðholti verður tilraun-
in útfærð með tvennum hætti.
Annars vegar; í blokkum í
Bökkum og öllu Seljahverfi,
verður beitt svokölluðu vigt-
unarkerfi. Þar verður losað
vikulega eins og verið hefur,
en sorpið verður vegið jafnóð-
um og losað er. Gjald verður
svo tekið í samræmi við þyngd
hjá hverjum notanda þjónust-
unnar.
í Stekkjum, Hólum, Fellum
og raðhúsum í Bökkum verð-
ur gerð tilraun með tíðni/rúm-
málskerfi. Ibúum verður gef-
inn kostur á að hafa áhrif á
hversu oft sorp er losað hjá
þeim. I því skyni verður sér-
stökum merkjum komið fyrir
á sorptunnunum. Notendur
geta valið um losun á 7 eða 14
daga fresti.
Hrannar B. Arnarsson, for-
maður umhverfis- og heil-
brigðisnefndar Reykjavíkur-
borgar, segir að markmið með
þessari tilraun sé að finna það
sorplosunarkerfi sem best
stuðli að því að minnka rusl
sem lendi í sorptunnunni.
„Markmiðið er einnig að finna
aðferð við gjáldtöku sem hvet-
ur fólk til að sinna sorpmálum
sínum, með flokkun sorpsins í
hina ýmsu efnisflokka," segir
Hrannar.
Gámum Qölgað
Hrannar segir að samhliða
verkefninu verði blaða- og
fernugámum í borginni fjölg-
að og þeir endurnýjaðir. Nú
verði gerður greinarmunur á
biaða- og fernugámum, en eft-
ir átakið verði gámar stað-
settir á 110 stöðum í borginni.
„Þannig ættu vegaiengdir í
gáma óvíða að vera langar,“
segir hann.
Hrannar segist vonast til að
tilraunin verði mikilvægt
skref í þá átt að virkja al-
menning í sorphirðumálum.
„Reynslan sýnir að erlendis
er auðvelt að virkja fólk til
þátttöku ef því finnst auðvelt
að leggja sitt af mörkurn,"
segir Hrannar B. Amarsson.
Vísindamaður veiðir ála í Vífilsstaðavatni í sumar
Álar lítið verið
rannsakaðir á Islandi
Garðabær
UMHVERFISNEFND
Garðabæjar hefur gefið Árna
Kristmundssyni, líffræðingi
á fisksjúkdómadeild til-
raunastöðvar Háskóla ís-
lands í meinafræðum að
Keldum, leyfi til að veiða ál í
Vífilsstaðavatni næstu tvö
árin en hann er að fara af
stað með rannsókn á á sjúk-
dómum í álum á Islandi. Árni
segist ekki ætla að rannsaka
neina ákveðna sjúkdóma um-
fram aðra. Hugmyndin sé að
gera almenna úttekt, en
hann segir ála ekki hafa verið
rannsakaða mikið á Islandi.
Niðurstöðurnar notaðar
til að skoða tengsl innan
vistkerfisins
„Kveikjan að þessu var sú
að mér finnst vanta ákveðinn
hlekk í rannsóknir á ferskfis-
kstegundum fiska hér á ís-
landi. Áilinn er það algengur
í íslenskum vötnum að mér
finnst eiginlega synd hve lítið
er vitað um hann,“ segir
Árni.
„Meginmarkmiðið er að
gera úttekt á því hvaða sjúk-
dóma og sníkjudýr állinn er
að koma með úr sjó í fer-
skvatn, hvað hann ber á með-
an hann er í ferskvatninu og
hvað hann fer með úr fer-
skvatni í sjó. Það er þetta
flæði sem ég er að velta fyrir
mér,“ segir Árni.
Hann segir að áhugavert
sé síðan að geta sett niður-
stöður sem þessar í stærra
samhengi.
„Maður reynir svo að sjá
einhver tengsl innan vist-
kerfisins og velta sér upp úr
vistfræðilegum hlutum í
þessu samhengi."
Árni ætlar að veiða um
hundrað ála í Vífilsstaða-
vatni, en hann mun einnig
veiða úr öðrum vötnum víðs-
vegar um landið.
„Eg mun hefjast handa við
veiðar í Vífilsstaðavatni fljót-
lega og nota sumarið í þær.
Eg veiði álana í gildrur og
kem væntanlega til með að
reyna að halda þeim eitthvað
lifandi hérna á Keldum. Það
er hægt að frysta þá en það
er samt best að skoða þetta
ferskt.“
Máltækið háll sem
áll er ekki sprottið
af tilviljun
Árni segist geta vottað það
að máltækið „að vera háll
sem áll“ sé ekki sprottið af
tilviljun.
„Það er mjög erfitt að hafa
hönd á álunum, það er alveg
ljóst. Einu sinni veiddi ég ál
fyrir austan, tók hann með
mér heim, setti hann í baðka-
rið og hafði hann þar yfir
nótt. Það tók mig örugglega
nær hálftíma að ná honum
upp úr baðkarinu og setja
hann í poka til að fara með
hann að Keldum."
Hann segir að álar séu líka
mjög lífseig kvikindi. Þeir
Morgunblaðið/Þorkell
Árni Kristmundsson, líf-
fræðingur á fisksjúk-
dómadeild tilraunastöðv-
arinnar að Keldum.
þurfi ekki einu sinni að vera
alveg í vatni, blautt gras
nægi til að halda í þeim lífinu
þó nokkuð lengi.
Hann segist vita til þess að
nokkuð sé um það í sveitum
landsins að fólk veiði ála.
„Állinn er mjög ljúffeng
fæða, reyktur sérstaklega.
Hann er mjög dýr matur og
víða erlendis, til dæmis í
Danmörku, er hann lúxus-
vara. En hann hefur aldrei
komist á neitt almennilegt
skrið sem neysluvara hér,“
segir Árni.
Verðlaun fyr-
ir hönnun við
Hörðuvelli
Morgunblaðið/Porkell
Magnús Gunnarsson bæjarstjóri afhenti höfundum verð-
launatillögunnar íyrstu verðlaun, sem eru 4 milljónir.
Hafnarfjördur
ARKITEKTARNIR Finnur
Björgvinsson, Hilmar Þór
Bjömsson og Sigríður Ólafs-
dóttir, ásamt landslagsarki-
tektunum Áslaugu Trausta-
dóttur, Einari E.
Sæmundsen, Ingibjörgu
Kristjánsdóttur og Margréti
Sigurðardóttur hjá Landmót-
un hlutu fyrstu verðlaun í
hönnunarsamkeppni um
skólasvæði við Hörðuvelli í
Hafnarfirði en úrslit í verð-
launasamkeppni voru til-
kynnt í gær.
Samkeppnin var haldin í
samstarfi Hafnarfjarðarbæj-
ar og Arkitektafélags Islands.
Sjö tillögur bárust og var
dómnefnd sammála um að all-
ar væru þær vel unnar og
vörpuðu skýru ljósi á vanda
verkefnisins með ýmsum
staðsetningum og lausnum.
Verðlaun fyrir 1. sæti námu
4 m.kr. og í umsögn um verð-
launatillöguna segir dóm-
nefnd að henni takist að flestu
leyti að leysa markmið
keppnislýsingar. „Aðkoma að
húsum, bflastæði og umferð
um svæðið er með ágætum.
Staðsetning leiksvæða er
snjöll og gefur kost á að suð-
vesturhluti svæðisins, með-
fram læknum, verði útivistar-
svæði án mannvirkja.
Grunnskólahúsið myndar
mjög afgerandi bakgrunn að
þessu svæði og um leið raunar
öllu lækjar- og tjarnarsvæð-
inu. Heildarform byggingar-
innar er skýrt og útfærsla
markviss. Höfundur velur að
gera bygginguna áberandi í
umhverfinu og draga ekki úr
fyrirferð hennar. Með þessu
móti næst markviss mótsetn-
ing við umhverfið. Staðsetn-
ing leikskóla fellur á sama
hátt vel að svæðinu og er að
mörgu leyti aðlaðandi. Lega
íþróttahús og sundlaugar er
hagkvæm bæði í ljósi aðkomu
og umferðar innan svæðisins,
en einnig sem skjólmyndun
fyrir leiksvæði." Ennfremur
segir: „Það er skoðun dóm-
nefndar að tillagan í heild sé
góð og með henni náist flest
þau markmið sem sett voru.“
Önnur verðlaun, 3 m.kr.,
hlutu arkitektamir Aðal-
steinn Snorrason, Egill Guð-
mundsson, Elín Gunnlaugs-
dóttir, Guðrún Ingvarsdóttir,
Örn Þór Halldórsson og Stef-
án Þórsson tækniteiknari.
Þriðju verðlaun, 1 m.kr.,
hlutu Bjarki Zophoniasson
arkitekt og Páll Zóphónías-
son, tæknifræðingur hjá
Teiknistofu PZ. Sérstaka út-
nefningu fyrir athyglisverða
tillögu hlutu arkitektai-nir
Heba Hertevig, Hólmfríður
Jónsdóttir og Hrefna Björg
Þorsteinsdóttir hjá Arkibúll-
unni.
Tillögurnar eru til sýnis í
Hafnarborg til 30. þessa mán-
aðar. I dómnefnd sátu Sigurð-
ur Einarsson, V. Svava
Guðnadóttir, Dóra Hansen,
Ragnar Ólafsson og dr.
Maggi Jónsson.
Kvödd með
virktum eft-
ir langan
starfsferil
Austurbær
NEMENDUR og kennarar í
Austurbæjarskóla komu f gær
saman til athafnar í Hall-
grímskirkju í tilefni af starfs-
lokum þeirra Vilborgar
Dagbjartsdóttur og Kjartans
Sigurjónssonar en þau hafa
bæði kennt við skólann um
árabil.
Vilborg hættir kennslu við
Austurbæjarskóla eftir að
hafa starfað þar í 45 ár en
Kjartan hóf þar hins vegar
kennslu árið 1987. Hann hefur
þó verið kennari og skólastjóri
í alls 37 ár, t.d. á ísafirði og
reyndar steig hann fyrst fæti
Börnin kveðja Vilborgu
og Kjartan með söknuði.
sínum inn í Austurbæjarskóla
árið 1949 en þá sem nemandi.
Við athöfnina f gær lék
Kjartan nokkur verk á orgel
og Vilborg las Ijóð. Á eftir
fengu þau afhent blóm í þakk-
lætisskyni fyrir góðar stundir
innan veggja Austurbæjar-
skólans.
Morgunblaðið/Sverrir
Vilborg Dagbjartsdóttir og Kjartan Siguijónsson.
Kennsla í Sóltúnsskola
hefst ekki í haust
Laugarnes - Tún
KENNSLA í Sóltúnsskóla
mun ekki hefjast í haust
eins og til stóð.
Gerður Óskarsdóttir,
fræðslustjóri í Reykjavík,
segir að gert sé ráð fyrir
því að kennsla hefjist þar
haustið 2001.
„Við höfðum ráðgert að
hafa þar útibú frá Laugar-
nesskóla núna í haust, en
svo kom í ljós þegar inn-
ritunin fór fram í vor að
það voru svo fáir nemend-
ur þarna að það var ekki
nóg í skóla,“ segir Gerður.
Hún segir að vegna
nýbygginga í hverfinu sé
þörf fyrir þennan skóla en
ástæða þess að færri
skráðu sig en gert hefði
verið ráð fyrir væri sú, að
líklega væri ekki byrjað
að taka nýjar íbúðir þarna
í notkun í eins miklum
mæli og búist var við.
Einnig hefur verið sam-
þykkt að færa kennslu í
sjöunda bekk í Laugar-
nesskóla yfir í Laugalækj-
arskóla.
„Það gerist þegar við
erum búin að fá húsnæði
leikskólakennaradeildar
Kennaraháskólans sem er
þarna á lóðinni, en það
verður líklega ekki fyrr en
árið 2002,“ segir Gerður.
Hún segir að til standi
að gera einhverjar breyt-
ingar á húsnæðinu þegar
skólinn fái það afhent,
meðal annars eigi að reisa
tengibyggingu.