Óðinn - 01.07.1926, Blaðsíða 2

50
Ó Ð I N N
Sigurjón var maður fjesæll og kunni vel með
að fara, þólt laus væri hann við ógirnd og aura-
sýki; áhugi hans og starfshvöt áttu sjer alt aðra
rót. Hann gat ekki á sjer setið fyrir athafnalöng-
un. 1 lionum spriklaði fjörfiskur manndáðar og
Varphólmi í Laxá.
atorku. Eftir að hann settist í helgan stein og
þaullas sálmabókina og Nýja testamentið, ræddi
hann þó um nauðsyn manndáðar og gladdist
mjög, ef frjeltir bárust af velmegun í einhverri
átt. Hann hafði fjörgamall ávalt eitlhvað fyrir
stafni og var afarspurull um daginn og veginn.
Sigurjón hafði stálminni fram á grafarbakkann
og sagði frá, svo að atburðirnir urðu Ijóslifandi.
Hann talaði mest um gleðilega atburði og frain-
kvæmdir og þá menn, sem veigamiklir voru.
»Ljót er lystin í Bakkus!« sagði hann við mig
stundum. »En gaman að bragða staup fyrir þá,
sem kunna með að fara«, og svo hló liann. »En
þeir sem ekki kunna sjer hóf, eiga að fara mína
götu og steinhætta að bragða það«.
»Já, hvernig gekk það til Sigurjón, að þú
steinhættir, viltu segja mjer þá sögu?«
Þá bljes gamli maðurinn og púaði við.
»Já, það er nú saga, að segja frá því«. Jeg
var búinn að reyna og reyna, hætta hvað eftir
annað og halda út hálfan mánuð. Og Snjólaug
mín búin að leggja að mjer oft. En freistingin
sigraði mig. Svo var það einu sinni, að Snjó-
laug lagðist á sæng og engin Ijósmóðir nærri.
Þá lá jeg í ölæði. Og það var nú Ijótt athæfi.
En samvitskan vakti þó, og jeg var eins og á
nálum. Þá bar að garði Pjetur í Reykjahlíð,
drukkinn, en hann var stálheppinn yfirsetumað-
ur. Jeg geri honum orð út að finna mig inn. Og
Pjetur kemur, og jeg bið hann að sitja yfir konu
minni. Og þá rann af honum í einu augnabliki.
Og þá hjet jeg því, að nú skyldi jeg steinhætta,
ef alt ta»kist vel. Og þá fæddist Líney mín (í
Görðum, prestsfrú). Og síðan hef jeg ekki vætl
varir mínar í víni«. —
Þá hafði Sigurjón haldið lieit silt í 40 ár, en
þó átt og veitt vín geslum sínum, og haft af því
mikla ánægju.
Gestrisni Sigurjóns ó Laxamýri var hvorki hölt
nje blind og ekki einfætt. Svöngum gestum, þ. e.
fátækum mönnum, gaf hann mat, þótt ekki væru
næturgestir. En öllum þeim, sem gistu, var gef-
inn beini, 4—5 hreppar fóru um túnið á Laxa-
mýri þegar í kaupstað var farið. Og allir lang-
ferðamenn útlendir og innlendir komu þar. Kaffi
fengu allir, ef eigi mat. Og vín gaf hann allmörg-
um; öllum fágætum gestum fyrst og fremst. En
allavega skamtaði hann vínið. Ef sá maður kom,
scm sótginn var i vín, eða alltíður gestur og með-
al-aufúsugestur, þá kom húsbóndinn með seitil
neðan í flösku. Þá mælti hann og leit á dreggj arnar:
»Hjerna á jeg svolítið bragð, ef þú hefðirgam-
an af«. Þegar það var búið, var eigi bætt við og
geslurinn fór ódrukkinn. Þegar sjaldgæfir menn
komu, tók húsbóndinn úr fórum sínum fulla
flösku ósnerta. Þessum siðum hjelt hann óbreytt-
um eftir að hann flutti búferlum til Akureyrar.
Löngum var Sigurjón lijálpsamur og sann-
Varphólmi í Laxá.
nefndur bjargvættur í sveit sinni. — Hjálpaði
hann óspart um hey og matvæli.er í harðbakka
sló i vorharðindunum, og ljet engan í þörf synj-
andi frá sjer fara. —
Sigurjón var örlyndur og opinskár. Hann gat