Dagblaðið Vísir - DV - 21.08.1998, Qupperneq 12
12
FÖSTUDAGUR 21. ÁGÚST 1998
Spurningin
Hver er uppáhalds-
kvikmyndin þín?
Stefán H. Steingrímsson:
Papillion.
Vilborg Borgþórsdóttir: Lethal
Weapon 4.
Sandra Ólafsdóttir: Anastasia.
Símon Ólafsson: Armageddon.
Ólafur Mikaelsson: Armageddon.
Sonja Ólafsdóttir: Titanic.
Lesendur
Heyra má ég
biskups boðskap
Jörmundur Ingi skrifar:
Biskup hinnar íslensku þjóð-
kirkju lýsti því yfir á Hólum um sl.
helgi, að þjóðin stæði nú í fyrsta
sinn í þúsund ár andspænis raun-
verulegu vali milli kristni og
heiðni. Ásatrúarmenn eru hér
hjartanlega sammála biskupi. í fast
að níu hundruð ár nutu íslendingar
ekki trúfrelsis. í nær fimm hund-
ruð ár voru íslendingar skikkaðir
til kaþólsku og til lútersku í meira
en þrjú hundruð ár. Þeir sem nálg-
uðust um of hina fomu heiðríkju
voru brenndir eða höggnir. Þá var
ekkert val, en nú stendur íslensk
þjóð i fyrsta sinn í þúsund ár and-
spænis vali, raunverulegu vali milli
kristni og heiðni, kristinna og heið-
inna lífsviðhorfa.
Eigum viö að halda áfram á
þeirri braut sem við höfum fylgt
svo sorglega lengi, eða taka upp aft-
ur hinar fornu dyggðir; heiðarleika,
umburðarlyndi, drenglyndi, hug-
prýði og virðingu fyrir náttúrunni
og öllu því sem lifir? Við stöndum
frammi fyrir raunvemlegu vali og
nú í fyrsta sinn í þúsund ár leyfist
oss að velja. Við skulum ekki vera í
nokkmm vafa um það hvort við
viljum sjá varða veg bama okkar
og niðja.
Þegar kristnir menn og heiðnir
gerðu sitt sögulega samkomulag
árið 999 treystu menn sér ekki til að
STAUPA
STEINN
VERNDARI
HVALFJARÐARGANGA
Skiljanlegt að forráðamenn Spalar leiti til
hinna fornu vætta, segir m.a. í bréfinu. -
Staupa-Steinn, verndarvættur Hvalfjarðar-
ganga
velja á milli kristni og heiðni
en fóm þann milliveg sem hinn
heiðni lögsögumaður lagði til,
með þó nokkrum tilslökunum.
- Það versta var þó að hið forna
trúfrelsi var afnumið um leið
og kirkjunni óx fiskur um
hrygg.
Ekki var þó allt jafh viturlegt
í ræðu biskups. Álfasögur og
trölla eru honum dýrmætur
arfur úr viskubrunni genginna
kynslóða, en um leið varar
hann sterklega við þeim.
Einnig varar hann landsmenn
við landvættum. Hann segir
okkur að íslensk þjóð hafi ver-
ið vemduð og signd af guði og
og englum hans í öllum þeim
hörmungum sem yfir oss hafa
gengið undanfarin þúsund ár.
í ljósi þessa verður það enn
skiljanlegra að forráðamenn
Spalar leiti til hinna fornu
vætta, til að halda vemdar-
hendi yfir Hvalfjarðargöngun-
um. Allt gerir þetta okkur svo
auðveldara um vik í því vali
sem biskup hvetur nú til.
P.S. Samkvæmt mínum sögu-
bókum em 942 ár síðan ísleifúr
Gizurarson stofnaði kirkju í
Skálaholti, ekki þúsund ár eins
og biskup virðist halda. En
hvað munar um einn kepp í
sláturtíðinni?
Stjórnarskrá Banda-
ríkjanna meingölluð?
Kristinn Sigurðsson skrifar:
Forseti Bandaríkjanna hefur nú
þurft að vitna í réttarsal um hvort
hann hafi verið of vinsamlegur við
starfsstúlku Hvíta hússins. Ofstæk-
isfúllur lögmaður, Kenneth nokkur
Starr, hefur ofsótt forseta Banda-
ríkjanna og atað hann auri um
nokkuma mánaða skeið. Hann og
aðrir ógeðfelldir lögmenn þar vestra
nota óvönduð meðul til að ofsækja
borgarana. Stjómarskrá Bandaríkj-
anna hlýtur (þrátt fyrir allt og allt)
að vera meingölluð þegar í slíku
lýðræðisríki sem Bandaríkin era
kemur upp slíkur ófögnuður og með
það að leiðarljósi að vekja upp óhug
hjá þjóðinni.
Ég vona að Bandaríkin, þetta
mikla ríki, beri gæfu til að breyta
stjómarskrá þannig að forsetinn
sem og aðrir þegnar þeirra séu
vemdaðir gegn gjömingaveðri því
er varað hefúr að undanfömu.
Er gagnagrunnur nauösynlegur?
Nokkrir læknar hafa harðneitað að láta nokkur gögn af hendi um sjúklinga
sína, segir m.a. í bréfinu.
Konráð Friðflnnsson skrifar:
íslensk erfðagreining er fyrirtæki
sem hefur ratt sér til rúms hér á
landi á furðu skömmum tíma. Fyr-
irtækið hefur á milli 200 og 300
manns í vinnu og veltir milljörðum
króna á ársgrandvelli. Starfssviðið
eru rannsóknir margs konar er lúta
að heilsu manna. - Efasemda er far-
ið að gæta hjá almenningi. Er það í
sjálfú sér skiljanlegt. Fólk almennt
séð er ekki með það alveg á hreinu
hvað þarna er á ferðinni.
Töluvert hefur veriö rætt um það
af talsmanni íslenskrar erfðagrein-
ingar að gera þurfi gagnagrann fyr-
ir íslensku þjóðina. En fyrst þurfi
þó að fara fram umfangsmiklar
rannsóknir á „genum“ manna og
öðra álíka til að gera verkið heil-
steypt, og þvi nauösynlegt að kom-
ast yfir gögn sem heilbrigðisgeirinn
geymir.
Læknar, margir hverjir, hafa tek-
ið fremur dræmt í þessa málaleitan.
Sumir reyndar harðneitað að láta
nokkur gögn af hendi um sjúklinga.
Allt til þessa hafa spekingamir ein-
vörðungu spjallað saman. Þeir hafa
m.ö.o. ekki lagt efnið fyrir þann sem
málið raunverulega snýst um. Ein-
staklinginn í landinu.
Vill hann láta rannsaka sig frá „A
til Ö“, samkvæmt þeim sjúkra-
skýrslum sem tilheyra honum?
Efniviðurinn snýst nefnilega ekki
einvörðungu um tölur í tölvu held-
ur fólk sem gengur daglega um göt-
ur borga og bæja. Og því þá ekki að
spyrja fólkið persónulega þegar um
jafn nærgöngul mál er að tefla?
Mörgum sinnum á ári berast
bæklingar inn um bréfalúgur lands-
manna, þar sem verið er að auglýsa
„nærbrækur og brjóstahöld". Aug-
lýsendur nota þessa leið óspart til
að kynna sína vöru.
Hví ekki að senda inn á hvert
heimili í landinu pésa þar sem
menn eru spurðir beint út? Spum-
ingin gæti hljóðað eitthvað á þessa
leið: Vilt þú að ég (íslensk erfða-
greining) kanni sjúkrasögu þína
samkvæmt þeim gögnum sem til
era um þig í heilbrigðisgeiranum,
fyrir gagnagrann? Og á sama blaði
á að gefa viðkomandi færi á að tjá
sig um málið í fáum orðum, telji
hann ástæðu til. Leyfum einstak-
lingnum að vera með í allri ákvarð-
anatöku í þessu umdeilda máli.
JOV
Barnaspítalinn
stopp
Guðbergur hringdi:
Maður átti bágt með að trúa
þeirri frétt sem nú er viða rædd að
bygging nýs bamaspítala tefjiist
nú um óákveðinn tíma vegna þess
að enn eiga Reykjavíkurborg og
ríkið eftir að semja um hvernig að
flutningi á Hringbrautinni skuli
staðið. Samt er löngu búið að
ákveða hvernig færa eigi götuna
niður fyrir hús Tannlæknadeildar
Háskólans og áfram meðfram
Öskjuhlíð aö neðan í átt að Hafn-
arfjarðarleiðinni. Auövitað á aö
ráðast í þessa framkvæmd strax og
loka í leiðinni Reykjavíkurflug-
velli, eins hættulegur og hann er
með öryggismál á hælunum miðað
við alþjóðlega staðla. Ég segi þvi:
Upp með barnaspítalann og burt
með flugvöllinn.
Forseti rýfur
friðinn
Jón Pétursson hringdi:
Ég las tvo leiðara sl. þriðjudag
um ræðu forseta íslands. Annan í
Mbl., hinn í DV. Ég var í raun
sammála báöum þessum skrifum
sem voru í tilefni ræðu forseta á
nýafstaðinni hátíð á Hólum í
Hjaltadal. En þar reifaði forseti ís-
lands mál gagnagrunnsins sem
senn verður til umfjöllunar á Al-
þingi. Auðvitað ber forseta að forð-
ast deilur. Gagnrýni forsetans var
því röng á þessu stigi málsins.
Annaö hvort á forseti landsins að
geta verið þátttakandi í opinberri
umræðu eða ekki. En þá er emb-
ættið líka orðið annað og virkara
en það er talið í dag. Forseti hefur
áður rofiö friðinn. Það gerði síð-
asti forseti er hann var í heimsók
í Kína og hastaði á frjáls og sjálf-
stæð samtök sem þar funduðu
gegn mannréttindabrotum Kín-
verja og fleiri þjóða. Nú er friður-
inn rofinn á ný og nú af núverandi
forseta. Hann verður að gera frek-
ari grein fyrir sínum ummælum
svo þjóðin viti hvort breytinga sé
að vænta á hlutleysi embættisins.
Gjaldtöku í Hval-
fjarðargöngum
senn hætt?
Gunnar Sæm. hringdi:
Hugmynd FÍB um kröfuna að
hætta gjaldtöku í Hvalfjarðargöng-
um setur marga út af laginu. Suma
vegna tilhlökkunar yfir því að
þurfa hugsanlega ekki að greiða
þarna gjald lengur, aðra vegna
grans um að hér búi ef til vill
bingó að baki ef svo má að orði
komast. Kannski er þetta einmitt
að undirlagi forráðamanna við
göngin ef þeir telja að umferðin
verði ekki sú sem vænst var. Og
þá væri náttúrlega gráupplagt að
þessi göng yrðu strax hluti af þjóð-
vegakerfinu og ríkið sæi um að
afla aðgangseyris vegna umferðar
um göngin í einhverskonar bif-
reiðagjöldum eða þungaskatti.
Sannleikurinn er nefnilega sá að
mjög margir aka enn fyrir Hval-
fjörð, t.d. vörabílstjórar, og koma
saman í kaffi á leiðinni og til að
rabba saman, halda félagsskapn-
um. En fróölegt verður að fylgjast
með þróuninni við göngin.
Rikisfangelsið
og störfin þar
Nokkrir vistmenn á Litla
Hrauni skrifa:
Við, vistmenn eða afbrotamenn
á Hrauninu, eram alvarlega þenkj-
andi vegna þess að fangaverðir og
yfirmenn þessarar stofnunar era
orðnir láglaunamenn. Og það boð-
ar ekki gott. Við styðjum það að
starfsmennirnir fái hærri laun og
einhver hlunnindi, geti t.d. verið
meira með fjölskyldu sinni. Meiri-
hluti fangavarða er jú fjölskyldu-
menn. Það þarf að taka á þessum
launamálum og kjörum fanga-
varða. Hugsum okkur nú ef skylli
á verkfall fangavarða á næstunni.
Þetta er alvarlegra en sýnist í
fljótu bragði.