Dagblaðið - 07.07.1976, Blaðsíða 11

DAGBL.AÐIÐ — MIÐVIKUDAGUR 7. JULÍ 1976
Hays-hneykslið hefur orðið
til þess að ferill fleiri þing-
manna hefur verið tekinn til
athugunar með þetta í huga.
Ennfremur hafa komið fram
ásakanir um það að þingmenn
hafi misnotað sér sjóði, t.d. með
því að draga sér fé með því að
taka þar greiðslur fyrir ferða-
lög til heimasveitar sinnar.
Umræður um þetta mál hafa
orðið æ háværari. Forseti full-
trúadeildarinnar hefur nú
skipað sérstaka nefnd til þess
að kanna hvað hæft sé í þeim
orðrómi að þingmenn misnoti
almennt sjóði þingsins.
Endurskoðunarnefnd þessi
nýtur mikils stuðnings meðal
þingmanna, sérstaklega yngri
fulltrúa demókrata, sem óttast
að ásakanirnar geti orðið þeim
að falli í næstu þingkosningum.
Yngri þingmenn stóðu fyrir
svipuðum aðgerðum fyrir
nokkrum árum, er urðu til
þess að nokkrir þingmenn féllu
í kosningunum.
Vegna ytri þrýstings hefur nú
verið lagt fram lagafrumvarp í
fulltrúadeildinni sem gerir ráð
fyrir því að reikningar þingsins
verði opnari almenningi og um
leið verði völd stjórnunar-
nefndar þingsins gerð minni.
Þessi nefnd, sem hefur f jölda
manna í sinni þjónustu, var
megin valdastoð Wayne Hays
þingmanns sem var formaður
hejtnar.
Lagafrumvarpið er nú til
meðferðar hjá þinginu og er
búizt við því að miklar
breytingar verði gerðar á þvi
áður en það fær fullnaðaraf-
greiðslu.
Sérstaklega ber á tillögum
frá yngri þingmönnum
repúblikana, sem finnst ekki
nóg að gert.
Þeir eiga líka enn um sárt aQ
binda eftir Watergate-
hneykslið, sem varð til þess að
Richard Nixon varð að segja af
sér forsetaembætti.
Ronald Dellums, einn þing-
manna demókrata, er einn af
þeim sem gagnrýnt liafa
frumvarpið og segir það vera
ófullnægjandi.
,,Þar er ekki gert ráðfyrirþví
að fullnaðarskýring fáist á
þeim atburðum, sem gerzt
hafa,“ segir hann í blaðaviðtali.
„Hvað um þær ásakanir að
þingmenn ferðist til útlanda á
kostnað ríkisins og hvað um
þær ásakanir að þingmenn séu í
allt of nánu sambandi við sum-
ar erlendar ríkisstjórnir? “
Meira en 100 þingmenn
repúblikana, undir forystu
repúblikans John Rodes frá
Arizona, hafa gagnrýnt lrum-
varpið og vilja að þingmönnum
verði settar enn strangari
reglur.
„Frumvarpið mun einfald-
lega ekki færa almenningi
heim sanninn um að við
munum hegða okkur betur
héðan af“, segir hann. „Við
verðum að sannfæra fólk um að
við viljum refsa mönnum fyrir
það sem þeir gera rangt.“
Þá hafa menn haldið því
fram að siðgæðisnefnd þingsins
ætli sér ekki að kanna nánar
ásakanir sem bornar hafa verið
á hendur þingmanninum
Robert Sikes.
Þingmaðurinn, sem er frá
Flórida og er formaður
nefndar sem sér um fram-
kvæmdir á vegum hersins,
hefur verið sakaður um að hafa
lagt þeim framkvæmdum lið
sem hann græddi á fjárhagslega.
Sikes hefur neitað þessu
harðlega og nefndin 'helur enn
ekki látið málið til sín taka.
Þá er á ferðinni annað mál
sem þingmenn hafa enn ekki
gefið sér tíma til þess að
rannsaka nánar: ólöglegar
greiðslur í kosningasjóði frá
stórum fyrirtækjum.
Því er jafnvel haldið fram að
mjög áhrifamiklir þingmenn
séu á launaskrá fyrirtækjanna
og tali þeirra máli í þinginu.
Mörgu er því ólokið ennþá og
enn má búast við þvf að nýjar
uppljóstranir verði á þessu
viðkvæma sviði.
✓
Geirfinnsmólið og
dómsmálahneykslið
Undirritaður skrifaði fyrir
alllöngu tvær greinar í Dag-
blaðið um Geirfinnsmálið. Þar
voru uppi hafðar spár um fram-
vindu málsins og sé ég ekki
betur en þær hafi rætzt bók-
staflega. Hver vefengir t.d. að
nú sé sú staða uppkomin að álit
almennings á löggæzlu og dóm-
stólum sé fyrir neðan öll núll? í
Dagbl. 7.4 1976 skrifaði ég: „Ég
sé satt að segja ekki annað en
nú hilli undir eitt mesta réttar-
hneyksli í íslenzki sögu, þar
sem grunaðir stórafbrotamenn
muni innan skamms snúa vörn
í sókn og fá sér dæmdar
óhemju fjárfúlgur frá ríkinu
vegr.a skorts á sönnunum."
t útvarpserindi um daginn og
veginn í vetur vék ég að toll-
gæzluembættinu í Reykjavík,
benti á furðulítil afköst þeirrar
stofnunar í því að koma í veg
fyrir smygl og þá sérstaklega
splrasmygl. Nú hafa þeir at-
burðir gerzt sem varpa sérstöku
ljósi á tollgæzluna reykvisku,
þar sem 1 eða 2 háttsettir
embættismenn þar hafa verið
sekir fundnir um þann verkn-
að, sem þeir eiga ofar öllu að
aftra öðrum frá. Eg get ekki
látið hjá lfða að benda þeim
Þórarni Þórarinssyni alþingis-
manni og Ellert Schram
alþingismanni á þetta atvik þar
sem þeir vildu, að því er ég bezt
veit, fordæma ofangreind um-
mæli mín í útvarpinu um toll-
gæzluna í Reykjavík. Ég hygg,
að bæði þeim og öðrum væri
hollara að kynna sér með bæði
augu opin þann ósóma, sem við-
gengizt hefur við bæjardyr
þeirra, trúlega árum saman,
áður en þeir hafa efni á að
kasta hnútum í þá, sem reyna
af veikum mætti að hamla gegn
þessari öfugþróun.
í framhaldi af þessu hefur
það síðan skeð, að dagblaðið
Tíminn, málgagn sjálfs dóms-
málaráðherrans, hefur kastað
grímunni og hafið hatramma
rógsherferð á hendur tveim
þekktustu og virtustu rann-
sóknarlögreglumönnum okkar,
þeim Kristjáni Péturssyni og
Hauki Guðmundssyni. Þessi
rógskrif Tímans virðast mér
sanna ótvíræð tengsl Kristins
Finnbogasonar framkvæmda-
stj. Tímans við þá menn, sem
mest hafa verið á döfinni í
Klúbb- og Geirfinnsmálinu. Af
þessum skrifum Tímans má
einnig ráða að forysta Fram-
sóknarflokksins með Ólaf
dómsmálaráðherra í broddi
fylkingar sé staðráðin í að
koma í veg fyrir að mál þessi
verði upplýst og almenningi
gerð heyrinkunn. Augljóst er
að þau orð dómsmálaráðherra,
að hann sé reiðubúinn að að-
stoða og efla Geirfinnsrann-
sóknina, er yfirvarp og fals.
Hvers vegna er það ekki gert?
Hvers vegna er ekki annar
sakadómari skipaður, ef sá, sem
nú hefur málið með höndum,
vill ekki taka á þvi af krafti? Og
hvers vegna þessi tvískinnung-
ur, hr, dómsmálaráðherra? Á
sama tíma og þú segist vilja
auka og efla rannsóknina fyrir-
skipar þú í þínu blaði svívirði-
leg rógskrif um þá, sem
skeleggastir hafa verið í barátt-
unni við Klúbb-mafíuna?
Kœra á saksóknara
í undirbúningi
Fyrir allmörgum árum kærði
ég tiltekinn lögreglustjóra fyrir
meintan lélegan embættisrekst-
ur. Þáverandi dómsmálaráð-
herra, Bjarni Benediktsson,
staðfesti þá kæru með því að
láta þann embættisman víkja
úr embætti. Ég sé ekki annað
en framkvæmd dómsmála í
höndum ráðherra og ríkissak-
sóknara kalli í dag á slíkar
aógerðir. Mörgum hættuleg-
ustu eiturlyfjasölunum er nú
t.d. sleppt með litlar sem engar
refsingar samkvæmt fyrirmæl-
um frá Þórði Björnssyni ríkis-
saksóknara. Mann skal ekki
undra þótt duglegir rann-
sóknarlögreglumenn séu
gramir og finnist störf sín
unnin fyrir gýg.
Er Klúbburinn
merkilegasta menningar-
fyrirtœki Reykjavíkur?
Það er staðreynd að í umræð-
um um mannshvörf og morð í
vetur og vor hefur veitmgu-
húsið Klúbburinn mjög verið á
dagskrá. Furðuleg tilviljun
má það vera í sambandi við
mannshvörfin að sumir þeirra,
sem þar um ræðir, hafa unnið í
Klúbbnum ellegar eru að koma
úr honum eða eiga þar sitt
síðasta stefnumót. Þrátt fyrir
þetta virðist veitingahús þetta
vera eitt þarfasta menningar-
fyrirtæki borgarinnar. Þegar
gamalgrónu fyrirtæki eins og
útgáfu — og prentsmiðju-
rekstri Björns Jónssonar ráð-
herra, ísafold, er lokað vegna
vangoldins söluskatts, þá þykir
nauðsyn að sjá í gegnum fingur
við merkisstarf eins og það sem
stundað er í Klúbbnum.
Klúbburinn getur skuldað
himinháar upphæðir I söluskatt
án þess að eiga á hættu stöðvun
atvinnurekstrar, enda er sagt
að eigendurnir eigi marga vini,
sem standa dyggir um
menninguna, ef hallar undan
fæti hjá fyrirtækinu.
Hvað skal til
bragðs taka?
Eins og áður segir er lítill
áhugi hjá æðstu mönnum dóms-
mála að leiða morðmálin til
lykta, enda strax í upphafi
ofviða þeim, sem þau voru
fengin í hendur. Nú er beðið
eftir að blöðin þagni, svo hægt
sé að enda á einhverri enda-
leysu eins og t.d. því að stúlkan
hafi drepið Geirfinn. Það
erfiðasta sem Kristinn Finn-
bogason, Ólafur Jóhannesson
og Sigurbjörn í Klúbbnum
glíma við um þessar mundir er
að þagga niður í Kristjáni og
Hauki, Ólíklegt er að hinir
amerísku eiturlyfjasalar, er
höfðuðu mál á þá félaga, muni
afreka mikið á þeim vettvangi.
Á meðan þeir Kristján og
Haukur hafa ekki verið flæmd-
ir úr starfi er ómögulegt að vita
upp á hverju þeir kunna að
taka. óll lögreglustarfsemi
Kjallarinn
Hilmar Jónsson
hefur verið lömuð og er
embættið í Keflavík bezta
dæmið þar um. Duglegur full-
trúi var fluttur úr yfirstjórn
lögreglunnar, lítt reyndir menn
ráðnir í beztu lögreglumanna-
stöðurnar, svo sem stöðu
aðstoðaryfirlögregluþjóns og
varðstjóra. Afleiðingin: margir
vökulustu lögreglumenn liðsins
er á förum í önnur störf.
Upp á þessa þróun horfir al-
menningur sljóum augum, unz
ný morð munu vekja hann á ný.
Að blöðunum verður hert á
vanalegan hátt og reynt að gera
alla heiðarlega gagnrýnendur
útlæga þaðan. Er virkilega
ekkert, sem við getum gert?
spyr það fólk, sem gjarnan vill
spyrna við fótum. Jú, við getum
sitthvað gert. Fyrsta skrefið er
að stofna samtök, sem hefðu
það að markmiði að berjast
gegn glæpastarfsemi. Þeir, sem
áhuga hafa á því máli, eru
beðnir að hafa samband við
undirritaðan.
Hilmar Jónsson
bókavörður, Keflavik.