Dagblaðið - 23.06.1980, Side 10

DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 23. JÚNÍ 1980.
Útgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvœmdastjórí: Sveinn R. Eyjótfsson. Ritstjórí: Jónas Kristjónsson.
Ritstjómarfulltrúi: Haukur Helgason. Fróttastjórí: Ómar Valdimarsson.
Skrifstofustjóri ritstjómar Jóhannes Reykdal.
íþróttir Hallur Símonarson. Menning: Aöalstoinn Ingólfsson. Aðstoðarfréttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrít: Ásgrímur Pólsson. Hönnun: Hilmar Karísson.
Blaðamenn: Anna Bjamason, Atli Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi
Sigurðsson, Dóra Stefónsdóttir, Elín Albertsdóttir, Ema V. Ingólfsdóttir, Gunnlaugur A. Jónsson,
Ólafur Geirsson, Sigurður Sverrisson.
Ljósmyndir: Ámi Póll Jóhannsson, Bjomlerfur Bjarnlerfsson, Höröur Vilhjólmsson, Ragnar Th. Sigurðs-
son, Sveinn Þormóðsson. Safn: Jón Sœvar Baldvinsson.
Skrífstofustjórí: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkeri: Þróinn Þorlerfsson. Sölustjóri: Ingvar Sveinsson. Dreifing-
arstjórí: Mór E.M. Halldórsson.
Ritstjóm Siðumúla 12. Afgreiðsla, óskríftadeild, auglýsingar og skrífstofur Þverholti 11.
Aðalsimi blaðsins er 27022 (10 línur).
Setning og umbrot: Dagblaðið hf., Síðumúla 12. Mynda- og plötugorð: Hilmir hf., Siðumúla 12. Prentun
Árvakur hf., Skerfunni 10.
Askríftarverö ó mónuði kr. 4500. Verð i lausasölu kr. 230 eintakið.
Klúbburinn á fjöllum
Nú er verið að byggja gufubaðstofu /S
og hvíldarherbergi fyrir kommissarinn
við Rauðarárstíg. Stórhýsi Fram-
kvæmdastofnunar ríkisins rís með
ógnarhraða. Enda eru hér peningar
nógir, ef verkefnið er nógu vitlaust.
Þegar mönnum dettur í hug að láta
skattalýðinn byggja yfir sig gufubaðstofu og hvíldar-
herbergi, er ekki við því að búast, að þeim detti í hug
að láta framhjá sér fara ýmis stílbrögð í sjálftekt á
peningum fyrir þingmennsku.
Kommissarinn var auðvitað sjálfkjörinn leiðtogi í
leynimakki þingmanna um 20% hækkun eigin launa.
Reynsla hans er slík, að meðalspilltir þingmenn horfa á
í auðmjúkri aðdáun. En hann var ekki einn ábyrgur.
í skítverkinu stóð sjö manna nefnd þingmanna,
skipuð fulltrúum allra stjórnmálaflokkanna. Hún fann
spillingu í embættismannakerfinu og ákvað auðvitað
að taka þátt í henni. Hún taldi meðalspillingu nema
20% af launum.
Hlutverk reiknimeistarans lék stjórnarformaður
Olíumalar hf., sá maður, sem bezt allra hefur sannað
sérkenni rekstrar í skjóli hins opinbera. Enda eru 20%
til þingmanna ekki nema sandkorn í samanburði við
olíumölina.
Þessum yfirsósíalistum alþingis fylgdi nefndarhjörð-
in einum rómi. Hún hafði líka góða reynslu af
kommissarnum. Það eru ekki nema tvö ár síðan hann
hækkaði laun þingmanna í einu pennastriki um 75%
með einföldu bragði.
Auðvitað er billegt að leggjast á yfirsósíalistana og
þingfararkaupsnefnd. Á þeim slóðum gerðist ekki
neitt, sem var utan ramma siðferðis íslenzkra alþingis-
manna sem heildar. Allt var þetta í stíl klúbbsins.
Veigamesti þáttur málsmeðferðarinnar var kynn-
ingin á fundum þingflokkanna. Þar voru klúbbfélagar
sammála um, að eitthvað dónalegt væri að ske, sem
ekki bæri að fjalla um á formlegan hátt. Bezt væri að
koma af fjöllum.
Enda eru nú allir sammála um að vera steinhissa.
Ráðherra þess ráðuneytis, sem aðstoðaði olíumalar-
stjórann við útreikningana, átti þó orð til að lýsa
undrun sinni. Hann sendi bænarskrá til kommissars og
annarra þingforseta.
í klúbbnum við Austurvöll er þess vandlega gætt að
álykta ekki um neitt, sem gæti orðið að bobba. Þar
þykja kommissarar sjálfkjörnir sem forsetar og olíu-
malarstjórar sem þingflokksformenn. Þar er ætíð
sólskin.
Þetta er eins konar dansklúbbur, þar sem menúett-
inn er stiginn af snilld. í einum hópi eru þeir sem
þykjast vera á móti varnarliðinu. í öðrum hópi eru
hinir, sem þykjast vera á móti útþenslu opinbers
rekstrar, einkum Framkvæmdastofnunar.
Auðvitað er þetta ekki auðvelt í upphafi. Oftast eru
innan um ýmsir utangátta nýliðar, sem eiga erfitt með
að skilja dansinn. Þeir ímynda sér, aðþeirséu á alþingi
til að marka spor í þjóðlífinu, ekki dansspor fríðind-
anna.
Smám saman lærist þessum nýliðum að feta sig inn í
klúbbinn. Þegar þeir hætta að rugga bátnum, komast
þeir í bankaráð eða sjóðsstjórn. Stærsti draumurinn er
sá að enda sem kommissar í gufubaðstofu Fram-
kvæmdastofnunar.
Sennilega ættu blöðin að hætta að nöldra út af þessu
og líta fremur á björtu hliðarnar. Kannski gæti þjóðin
fengið gjaldeyri fyrir útflutning á sérfræðiþekkingu í
frumlegri útfyllingu reikningseyðublaða.
r ......
Noregur:
Vaxandi óhlýðni
við f lokksvaldið
í Stórþinginu
Þingmenn hér á landi og viðar um
heim hafa á undanförnum árum þótl
sýna vaxandi tilhneigingu til að brjót-
ast undan aga þeirra stjórnmála-
flokka sem þeir tilheyra. Hefur þetta
komið til umræðu, meðal annars í
Noregi. Nýlega var viðtal við
Guttorm Hansen, forseta norska
Stórþingsins, í norska Dagblaðinu.
Sagði hann að þessa hefði gætt mjög
á norska þinginu og þá einkum frá
árinu 1977 en þá voru þingkosningar
síðast í Noregi.
Fram að þeim tíma hefðu þing-
menn yfirleitt verið mjög flokks-
hollir. Hefði aðeins borið á óhlýðni
almennra þingmanna í Vinstri
flokknum á meðan hann hafði fleiri
þingmenn en nú. Hjá öðrum
flokkum hafi slíkt heyrt til
undantekninga. Einkum hafi það
verið mál sem mjög voru bundin við
einstök héruð, sem hafi valdið þvi að
nokkrir þingmenn hafi talið sig verða
að hverfa undan merkjum flokkanna
við atkvæðagreiðslur. Flokks-
hollustan hafi til dæmis verið mjög
mikil bæði hjá Verkamannaflokkn-
um og Hægri flokknum.
Gottorm Hansen segist hins veg-
ar hafa orðið var við vaxandi
tilhneigingu'meðal þingmanna til að
brjótast undan flokksaga. Hafi
svo verið frá kosningunum árið 1977.
Segir þingforsetinn að svo virðist sem
þessi tilhneiging muni fara vaxandi á
komandi árum.
Hann segir að meðal annars niegi
finna skýringar á breyttri afstöðu
þingmanna til flokkanna vegna nýrra
leiða við val á frambjóðendum.
Áður fyrr var það flokksstjórnin,
sem var áhrifamest við valið.
Þurfti þá hugsanlegur frambjóðandi
að starfa lengi í flokknum og biða
drjúgan tíma eftir að geta átt von á
að komast á þing. Við breytt
fræðslukerfi og jafnvel prófkjör hafi
Guttorm Hansen forseti norska Stórþingsins telur að þingmenn muni í framtiðinni sýna vaxandi sjálfstæði gagnvart
ráðamönnum stjórnmálaflokkanna.
V,
6
SK0LARNIR
VEmFÉLAGS-
LEGA AÐST0Ð
Aldrað fólk og öryrkjar eru
stærstu hópar fólks sem einangrast í
samfélaginu af félagslegum orsökum.
Með þessu er ekki sagt að allir þeir,
sem tilheyra þessum þjóðfélagshóp-
um, séu einangraðir. Hins vegar
býður fötlun og öldrun upp á þá
hættu að þeir sem búa við þetta
ástand einangrist eða gleymist jafnvel
alveg. Ég ætla í þessari blaðagrein að
drepa á orsakir þess að fatlaðir og
aldraðir týnast stundum i þjóð-
félaginu.
v____
Ægilegur vágestur
Fötlun á sér margvíslegar orsakir.
Áður fyrr var það mænuveikin sem
orsakaði fötlun margra. í dag væri
það aðeins vegna mistaka og gáleysis
að lömunarveikin skyti sér niður.
Ýmisskonar sjúkdómar og fæðingar-
gallar valda mikilli lömun og það er
erfiðara að stemma stigu við slíku þó
að hægt væri að gera miklu meira
fyrirbyggjandi í þeim efnum.
Hins vegar er nú kominn til skjal-
anna nýr og ægilegur vágestur sem
framleiðir fatlað fólk á færibandi.
Þessi vágestur er vinnuslysin og þó
aðallega bílslysin. Þessi slys eru
skattur okkar til tækniþjóðfélagsins.
Þessi skattur er orðinn óhugnanlega
þungur í krónum taiinn. Þó vega
hinir miklu fjármunir, sem þessi slys
kosta þjóðfélagið og einstaklingana
ekki þungt í samanburði við þær
mannlegu þjáningar sem þessum
slysum fylgja.
Maðurinn með Ijáinn
Þegar maður lendir í bilslysi segja
■
■ M