Morgunblaðið - 09.05.2003, Blaðsíða 58
UMRÆÐAN
58 FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Í HITA kosningabaráttunnar gerist margt ógeðfellt.
Margt er farið að minna á gamla kommaáróðurinn um
fáa útvalda í karlalegri ráðstjórn sem hafi vit og for-
ræði yfir einföldum landslýð. Ígrunduð
skynsemi víkur fyrir örvæntingu og
hræðsluáróðri einhverrra sem telja sig
um margt betri en aðra. Það vekur
vissulega athygli að fulltrúar eins
stjórnmálaafls þvert um landið skuli
ganga það langt vikum saman að kalla
stærstan hluta landsmanna nánast fífl
sem ekkert hafi með það að gera að
ráða eigin gjörðum, hvað þá að hafa þá skynsemi til
að bera að geta komið að landstjórninni án þess að allt
fari fjandans til. Það hlýtur að vekja marga til um-
hugsunar að formaður og fulltrúar Sjálfstæðisflokks-
ins með stuðning rúmlega eins þriðja Íslendinga á bak
við sig telji sig eina vitræna aflið í landinu og beri að
hafa forsjá þorra landsmanna í hendi sér, annars
springi fjöregg þjóðarinnar og afkoman bresti. Skildi
þetta vera satt? Er virkilega svo komið með söguþjóð-
inni, þeirri sem á að vera svo kostulega vel menntuð,
að hún kunni ekki lengur skil á því hvað fólkinu sjálfu
er fyrir bestu? Þurfum við forræðishyggju sem velur
okkur frjálshyggju í gær, ríkiseinokun flokksins í dag
og einkaeinokun á lífsbjörginni á morgun? Eru mál-
efnalegar skoðanir sem hafa fylgi allt að 80% þjóð-
arinnar um einstök mál eins og fiskveiðar, menntun,
velferðarkerfi og jafnrétti véfréttir og ómark af því
að formaður Sjálfstæðisflokksins veit betur? Forspár
um að allt fari um koll í okkar litla samfélagi, Íslandi,
ef aðrir en sjálfstæðismenn fara með forræði yfir okk-
ur hinum er lítilsvirðing við lýðræði og skoðanir, eða
hvað finnst þér? Er þetta ekki bara ráðstjórn í anda
gamla tímans? Jú, ekki ber á öðru en vel smurt for-
sjárhyggjuleikrit sé komið á kosningafjalirnar. Nú er
búið að dubba gömlu kommagrýluna upp í nýtt dress
og sú afdankaða látin stíga yfir mjóu línuna sem skil-
ur að forsjárhyggju til vinstri og hægri. Grýlan sú
arna er nú látin boða hræðsluáróður til að dramb-
samur forsætisráðherra haldi völdum hvað sem það
kostar. Okkur er boðinn aukakvóti upp á tugþúsundir
tonna sem örfáir fá reyndar að veiða, okkur er boðið í
skattaparadís þar sem forsætisráðherrann fengi lík-
lega 100 þúsund sjálfur í forgjöf þegar lágaðallinn fær
10 þúsund, því allt er svo jafnt með prósentureglunni.
En prósentur eru ekki með í leiknum þegar bent er á
skuldasöfnun í ríkiskassanum, hvað þá að 10% á meðal
okkar séu á geðhrifalyfjum til að komast af í sælu-
ríkinu, né að önnur 10% séu undir fátæktarmörkum
og staðið sé í biðröðum eftir aðstoð. Enda gerist það
alltaf þar sem eitthvað er frítt segir Davíð ráðstjórn-
andi á milli þess sem hann sækir karlafundina á
drossíunni til að skýra út fyrir öðrum hve mikil hætta
sé því samfara ef ríkisforsjár hans fái ekki notið í heil
16 ár!
Ég hlýt að vera fífl eins og flestir aðrir landsmenn
þegar ég sé ekki að nokkrir góðir dagar með Davíð
séu lausnin til að gera gott Ísland enn betra! Hætta
skal leik þá hæst hann stendur. Ég tek undir með stór-
söngvaranum sem var að koma í heimsókn frá Ítalíu.
Hann sagði aðspurður í sjónvarpi að hann teldi þetta
bara vera komið gott hjá Sjálfstæðisflokki við stjórn-
völinn, þjóðin hefði gott af breytingum! Ég treysti því
að ný gildi og áherslur taki völdin þegar margreyndur
stjórnandi, sem jafnaðarmaðurinn Ingibjörg Sólrún
er, fær tækifæri með stuðningi okkar allra á landsvísu
til að láta hressilega til sín taka og að nýir vendir sópi
best, líka í stjórnarráðinu.
Flest eigum við systkin, börn, og mörg barnabörn.
Með stuðningi okkar við forystu Össurar, Jóhönnu og
Ingibjargar Sólrúnar getum við verið viss um að þau
horfa til framtíðar jafnaðar og jafnréttis. Þannig verð-
ur gott Ísland enn betra, ég er viss, hvað með þig?
Erum við fífl að vilja ekki
nokkra góða daga með Davíð?
Eftir Pálma Pálmason
Höfundur er markaðsstjóri.
ÞAÐ er engin tilviljun að það voru
einmitt Framsóknarflokkur og Sjálf-
stæðisflokkur sem sátu við stjórnvöl-
inn í lok síðustu aldar
og leiddu þjóðina inn
í hina nýja öld. Þetta
eru einmitt þeir
stjórnmálaflokkar
sem lifðu af öldina, án
þess að breyta um
nöfn eða kennitölur,
eða hreinlega að geispa golunni.
Þetta eru þeir flokkar sem íslensk
þjóð hefur ávallt getað treyst til að
fara með sín mál gegnum áratugina
eftir að Ísland varð fullvalda og sjálf-
stætt ríki. Enda stóðu þessir tveir
flokkar fremstir í lýðveldistökunni
1944 og voru í forystu fyrir útfærslu
landhelginnar í 200 mílur á sínum
tíma, einu stærsta hagsmunamáli
þjóðarinnar.
Viðurkenning á
góðu stjórnarfari
Það er því heldur engin tilviljun að
á sl. átta árum þessara flokka í rík-
isstjórn hefur ríkt eitt mesta hag-
vaxtarskeið í sögu þjóðarinnar. Þjóð-
in hefur búið við efnahagslegan og
pólitískan stöðugleika, nokkuð sem er
óskastaða hjá sérhverri þjóð, en alls
ekki sjálfgefið. Og það sem meira er.
Ríkisstjórnarflokkarnir hafa nú í lok
kjörtímabils með markvissum að-
gerðum í atvinnuuppbyggingu tryggt
áframhaldandi hagvöxt nánast út
þennan áratug. Slíkt er nánast eins-
dæmi. Enda lofar stjórnarandstaðan
gulli og grænum skógum um land allt
komist hún til valda. Engin rík-
isstjórn getur hlotið meiri viðurkenn-
ingu á sínu stjórnarfari en einmitt
slílk gylliboð stjórnarandstöðunnar.
Það er því alls engin tilviljun hve al-
gjör málefnafátækt stjórnarandstæð-
inga er nú í aðdraganda kosninga.
Aumlegast er þó að horfa upp á for-
sætisráðherraefni Samfylkingarinnar
fara með órökstuddar dylgjur og
ósannindi um menn og málefni. Jafn-
vel er lagst svo lágt að draga í efa trú-
verðugleika löggæslunnar í landinu.
Grafa þannig markvisst undan sjálfu
innra öryggi ríkisins. Táknrænt fyrir
stjórnmálamann er hyggst bæta enn
um betur og berjast fyrir inngöngu
Íslands í væntanlegt Sambandsríki
Evrópu. Flýtja út til Brussel allan
þann sjálfsákvörðunarrétt þjóð-
arinnar sem mestu máli skiptir fyrir
fullvalda þjóð og yfirráð yfir hennar
helstu auðlindum. Slíkum stjórnmála-
manni og óþjóðlegum viðhorfum ber
íslenskri þjóð alfarið að hafna. Það
gera líka íslenskir kjósendur 10. maí
nk.
Öxlum ábyrgð
Í ríkisstjórnarsamstarfi er traust
og trúnaður lykilatriði. Það hefur ein-
kennt núverandi ríkisstjórnarsam-
starf, enda hefur það verið afar far-
sælt. Til að tryggja áframhaldandi
ríkisstjórnarsamstarf, og þar með
efnahagslegan og pólitískan stöð-
ugleika, verðum við kjósendur að axla
fulla pólitíska ábyrgð í komandi al-
þingiskosningum, og tryggja báðum
ríkisstjórnarflokkunum góð kosn-
ingaúrslit. Að öðrum kosti blasir við
pólitísk upplausn og efnahags-
öngþveiti. – Svo einfalt er það nú.
Ríkisstjórnina
áfram
Eftir Guðmund Jónas Kristjánsson
Höfundur er bókhaldari.
ÉG er einn þeirra kjósenda sem
fæddust ekki með ævilangt flokks-
skírteini hjá einum stjórnmálaflokki
heldur hef ég reynt
að nota atkvæðið
mitt til að styrkja
þau stjórnmálaöfl
sem ég tel að standi
sig vel á hverjum
tíma.
Nú er það svo að
mjög er misjafnt hvernig við leggj-
um mælistiku á þau verk sem unnin
eru á hverjum tíma og hvernig for-
gangsröð við viljum hafa á hlut-
unum.
Þegar ég hef reynt að meta verk
og áherslur stjórnmálamanna og
hvernig þau muni hafa áhrif á eft-
irfarandi þætti er það gert í þessari
röð;
1. þjóðfélagið,
2. fjölskylduna,
3. atvinnuna.
Ég hef verið hlynntur núverandi
stjórnarsamstarfi og kaus Sjálfstæð-
isflokkinn í síðustu kosningum. Ég
er ánægður með flest þau verk sem
unnin hafa verið á tímabilinu en því
er ekki að leyna að þau verk sem ég
er ekki ánægður með hafa komið í
hlut Sjálfstæðisflokksins.
Ég er frekar hlyntur því að núver-
andi stjórnarsamstarf haldi áfram,
en þó með þeim fyrirvara að vægi
Framsóknarflokksins í samstarfinu
aukist verulega.
Ég tel að Framsóknarflokknum
sé best treystandi nú til að viðhalda
þeim stöðugleika sem nú er að mínu
mati í þjóðfélaginu, jafnframt því að
minnka þann mismun sem ríkir í
samfélaginu og bæta kjör þeirra
sem verst eru settir.
Ég get ekki látið hjá líða að minn-
ast á málaflokk sem ég þekki vel en
það eru málefni Landhelgisgæsl-
unnar. Þar tel ég Sjálfstæðisflokk-
inn hafa brugðist illa. Vandi Land-
helgisgæslunnar hefur verið
dómsmálaráðuneytinu ljós um langt
skeið en það ekki haft vilja eða þrek
til að taka á honum.
Að lokum vona ég að allir sem eiga
þess kost nýti atkvæðisrétt sinn nk.
laugardag.
Hvers vegna kýs
ég X-B núna?
Eftir Benóný Ásgrímsson
Höfundur er flugrekstrarstjóri og yf-
irflugstjóri Landhelgisgæslunnar.
INGIBJÖRG Sólrún hefur lof-
ast til að stýra forsætisráðuneyti
nái hún og áhöfn hennar góðri
lendingu í kosning-
unum. Kosn-
ingaróður Sólrúnar
minnir á Þuríði,
formann á Stokks-
eyri. Þúsundir
kvenna eru reynd-
ar sestar undir ár-
ar, með Sólrúnu í stafni, til að
kvenfrelsi skjóti loks varanlegum
rótum í hinu forna karlanausti,
Alþingi. Þar nötra menn af ugg
og bræði. Höfum því varann á,
illa getur brimað við landtöku.
Ingibjörg Sólrún hefur lengi
staðið í stafni líkt og Þuríður for-
maður gerði (1777–1863). Þuríður
hóf sjóróðra ellefu ára, hlaut full-
an hásetahlut sautján ára og var
formaður á opnum róðrarbáti í
hálfa öld. Einstakt, enda for-
mennska utan ramma kvenna. Að
konur færu í föt karla var ekki til
siðs þá fremur en nú. Sýslumað-
ur varð að veita Þuríði und-
anþágu til að klæðast fötum við
hæfi sjómennsku! Enn er hér
ekkert kvenkyns heiti til um
„ráðherra“.
Þuríður formaður braust út úr
ramma hins viðtekna í krafti
kvenfrelsis líkt og Ingibjörg Sól-
rún gerði sem borgarstýra og
mun gera sem fyrsta konan í for-
sæti ríkisstjórnar hér á landi.
Sólrún stýrði borgarfleyinu far-
sællega í tæpan áratug. Með
hana í stafni og aðra vaska kven-
skörunga undir helstu árum
vænkaðist hagur kvenna og
barna í Reykjavík svo um mun-
aði. Launamunur minnkaði og
kvenskörungar réðust í æðstu
valdastöður.
Enn stendur Ingibjörg Sólrún í
stafni, nú til að breyta áherslum
á Alþingi. Verum með í að skrifa
nýja sögu. Leggjumst öll á árar
til að styðja Ingibjörgu Sólrúnu
og áhöfn hennar til áhrifa!
Kvenskörungur
stendur í stafni
og stýrir för
Eftir Elínu G. Ólafsdóttur
Höfundur er fyrrv. borgarfulltrúi
Kvennalistans og í 19. sæti á
framboðslista Samfylkingarinnar í
Reykjavík suður.
ÞAÐ er með ólíkindum að horfa frá
hliðarlínunni á kosningabaráttuna,
baráttu þar sem vissir flokkar leggja
mikið undir og allt með þeim for-
merkjum að það sé í
þágu lands og þjóðar.
Samfylkingarsinnar
fara þar offari með
sólstafi foringjans,
Ingibjargar og
„skuggahersins“, þar
sem leiðarljósið og
aðalrétturinn eru í formi siðlausra
auglýsinga og sagna af landi. Alið er á
hatri í garð sjávarútvegsins og fyr-
irtækjanna er draga björg í bú með
neikvæðri umfjöllun og oft á tíðum
óvönduðum málflutningi stjórnmála-
manna og vitringa sem enga þekkingu
eða reynslu hafa af málefnum grein-
arinnar. Málflutningnum og sölu-
mennskunni er ætlað að telja mönnum
trú um að hægt sé að tryggja betri að-
gang að auðlindum Íslands, og jafn-
framt er látið að því liggja að þjóðin sé
betur sett með óvissa fyrningarleið í
sjávarútvegi. Það er flestum sem til
þekkja ljóst að sjávarútvegurinn hefur
gengið í gegnum róttækar breytingar
og endurskipulagningu eftir áralangt
tímabil stöðnunar og taprekstrar, þar
sem of margir voru um hituna. Hver
man ekki þá tíð er óhagkvæmur rekst-
ur var aðalatriðið í sjávarútvegnum og
forkólfar útgerðarinnar á stöðugum
bitlingafundum með stjórn-
málamönnum samtímans? Útgerðin
fólst oft á tíðum í óskilgreindum hug-
myndum og árangurinn af þeirri að-
ferðafræði þekkja flestir. Stór gjald-
þrot riðu yfir, bæjarfélög og fyrirtæki
sendu síðan reikninginn á skattborg-
arana sem innleystu vandamálin á
landsvísu. Svo var byrjað á nýjan leik.
Slíkt fyrirkomulag kallar á sóun og
slíkan hrunadans vilja landsmenn ekki
lengur. Skýrar leikreglur í sjávar-
útvegi hafa einmitt leitt til þess að
stöðugleiki ríkir, þar sem langtíma-
hagsmunir eru lykilatriðin í núverandi
rekstri. Þó er ljóst að málefni sjáv-
arútvegsins þurfa að vera í stöðugri
endurskoðun og það hefur núverandi
ríkisstjórn staðfest með málflutningi
sínum.
Það þarf ekki að koma á óvart að
nokkur fyrirtæki hafa dafnað vel í
skjóli kvótakerfisins, þau verið áræðin
og þeim hefur verið vel stjórnað enda
gífurleg þekking og fjárfesting til
staðar. Krafa þjóðfélagsins til þessara
fyrirtækja er að sjálfsögðu að þau
haldi úti háu atvinnustigi og þau komi
jafnframt að frekari uppbyggingu at-
vinnulífs þegar það á við. Mörg dæmi
eru um slíkt á landsbyggðinni þótt
umræða stjórnmálamanna end-
urspegli það ekki núna enda hentar
það ekki öllum.
Stjórnmálaflokkur sem gengur í
gegnum endurnýjun, að eigin sögn, en
teflir fram sömu gömlu tuggunni þar
sem þjóðin er annaðhvort að drepast
úr fátækt eða ríkidæmi kvótakónga á
ekki á vísan að róa í komandi kosn-
ingum. Kannski sést það best á því að
Samfylkingin hefur glímt við mál-
efnafátækt þar sem pólitíkin hefur
gengið út á að persónugera stjórn-
málin og spila út sögnum sem stand-
ast ekki þegar grannt er skoðað.
Festa og framfarir hafa verið meg-
ineinkenni stjórnarfarsins síðustu ár-
in, undir forystu núverandi rík-
isstjórnar með Davíð Oddsson í
forsæti. Kjósendur hljóta að tryggja
slíku stjórnarfari brautargengi með
því að beita fyrningarleiðinni í kjör-
klefanum eigi síðar en á laugardaginn
og setja X við D.
Létta leiðin
ljúfa …
Eftir Guðmund Helga Þorsteinsson
Höfundur er framkvæmdastjóri.
JÓN Kristjánsson fiskifræðingur
mótmælir í Morgunblaðinu fimmtu-
daginn 1. maí skrifum mínum um
mikilvægi þess að
byggja fisk-
veiðistjórnun á sem
mestri þekkingu og
mikilvægi starfsemi
Hafrannsóknastofn-
unarinnar í því sam-
bandi. Vegna orða
Jóns í greininni vil ég geta þess að ég
tel Jón alls ekki vera í hópi tóm-
stunda-fiskifræðinga og það orð nota
ég ekki til niðrunar. Mér er vel kunn-
ugt um að Jón er menntaður fiski-
fræðingur og hefur lengi unnið á því
fræðasviði. Ég tel mikilvægt að
áhugasamir um fræðigreinina komi
sínum skoðunum á framfæri hvort
sem þeir hafa tekið próf í fræðunum
eða ekki og ég vil að kenningar sem
settar eru fram um fiskifræði séu
skoðaðar af gaumgæfni af sérfræð-
ingum. Það hefur enda verið gert,
eins og rakið hefur verið m.a. í Morg-
unblaðinu. Hins vegar gerist það æ
ofan í æ að sérfræðingar eru úthróp-
aðir séu þeir ekki sammála kenn-
ingasmiðum jafnvel þótt beitt sé rök-
um. Jón gerir sig sekan um
úthrópanir af þessu tagi í svargrein
sinni. Hann fullyrðir þar að þeir sem
ekki eru sammála sérfræðingum Haf-
rannsóknastofnunarinnar fái ekki að
komast að og að þeirra skoðunum sé
einfaldlega ýtt út af borðinu. Það er
eftirtektarvert að hann nefnir fyr-
irspurnaþing sem sjávarútvegs-
ráðherra stóð að í tvö skipti því til
sönnunar. Ég sat þessi þing og get
með öðrum sem þar sátu fullyrt að
þar var m.a. tekist á um kenningar
Jóns um að öfugt samband væri á
milli stærðar hrygningarstofns og ný-
liðunar; m.ö.o. að því færri fiskar sem
hrygna því fleiri fiskar bætast við
fiskistofninn. Þessa kenningu studdi
Jón með talnakúnstum sem fáum
þótti sannfærandi og sá dr. Þorkell
Helgason ástæðu til að undirstrika fá-
ránleika aðferðarinnar með dæmi
sem allir skildu. Á þessu sama þingi
var fjallað um niðurstöður Guðrúnar
Marteinsdóttur sem nánast tóku af
allan vafa um aukin líkindi þess að
stór hrygningarstofn gefi af sér góða
nýliðun – sem flestum finnst raunar
liggja í augum uppi. Það vakti athygli
fleiri en mín að þrátt fyrir þessa hrak-
legu útreið Jóns – sem m.a. má marka
af þeirri fyrirsögn sem Morgunblaðið
notaði á frásögnina af þinginu um að
tími grisjunarkenninga væri liðinn –
stóð Jón einni eða tveimur vikum síð-
ar upp á fundi á Ísafirði og flutti ræð-
una frá fyrirspurnaþinginu óbreytta
rétt eins og engin rök hefðu borist
gegn kenningum hans. Þetta hlýtur
að kallast að núllstilla umræðuna og á
þann hátt er ekki hægt að koma henni
neitt áfram.
Jón segir mér að styðja Frjáls-
lynda flokkinn og kynna mér kenn-
ingar hans um fiskveiðistjórnun á net-
inu. Ég get alveg játað á mig þá sök
að hafa ekki kynnt mér stefnu
Frjálslynda flokksins um fisk-
veiðistjórnun og ég ætla ekki að taka
afstöðu gegn þeim flokki né með.
Hins vegar get ég ekki leynt því að
mér fannst málflutningur varafor-
manns flokksins í Silfri Egils fyrir
nokkru benda til þess að sitt hvað sé
enn lítt eða ekki hugsað í þeim kafla
flokksstefnunnar sem fjallar um fisk-
veiðistjórnun.
Núllstilling
umræðunnar
Eftir Pétur Bjarnason
Höfundur er sjávarútvegsfræðingur.