Morgunblaðið - 17.07.2004, Blaðsíða 18

Höfuðborgin | Akureyri | Árborgarsvæðið | Landið
Minnstaður
Höfuðborgarsvæðið Svavar Knútur Kristinsson, svavar@mbl.is, sími 569-1100.
Suðurnes Helgi Bjarnason, helgi@mbl.is, sími 569-1310 og 669-1310. Akureyri Skapti
Hallgrímsson, skapti@mbl.is, Margrét Þóra Þórsdóttir, maggath@mbl.is og Kristján
Kristjánson, krkr@mbl.is, sími 461-1600. Vesturland Ásdís Haraldsdóttir, asdish@mbl.is,
sími 898-5258. Austurland Steinunn Ásmundsdóttir, austurland@mbl.is, sími 669-1115.
Árborgarsvæðið og Landið Guðrún Aðalsteinsdóttir, frett@mbl.is, sími 569-1290.
Mínstund frett@mbl.is
Gróðursæld er mikil á Héraði eins og al-
kunna er og trjávöxtur ríkulegur. Íbúar í
bænum eiga orðið í vök að verjast fyrir mik-
ilfenglegum trjágreinum sem slúta langt of-
an í gangstéttar og varna mönnum vegar.
Þannig má sjá heimamenn og túrista sikk-
sakka inn og út af gangstéttum til að sneiða
hjá laufskrúðinu, sem og bílum sem lagt er
á gangstéttar, en það er hvimleiður vani hjá
ökumönnum. Auðvitað er þó gróðurinn að
langmestu leyti til yndisauka og gamli bær-
inn sem er grónastur, minnir að mörgu
leyti á evrópskt smáþorp hvað útlit og veð-
ursæld varðar. Enda segin saga að veðrið á
Egilsstöðum og veðrið í t.d. Hollandi er
næstum alltaf á sömu nótum.
  
Barnafólk sem flytur til Egilsstaða er
steinhissa á því að finna hvergi smíðavöll,
skólagarða né almennilegan opinn róluvöll
fyrir krakkana. Tveir slíkir voru nýverið
teknir niður, annar var gamlaður mjög en
hinn vék fyrir byggingarframkvæmdum.
Einn róluvöllur stendur eftir í útjaðri bæj-
arins og því hefur verið fleygt að setja eigi
upp leiktæki í lystigarði aftan við pósthúsið.
Skólagarðar voru lagðir af fyrir fáeinum ár-
um og sömuleiðis smíðavöllur. Þá virðist
einnig dottið upp fyrir að almenningur geti
fengið aðgang að kartöflugörðum á vegum
sveitarfélagsins og sakna menn þess.
  
Góðæri ríkir eystra um þessar mundir og
teygir anga sína hvarvetna í atvinnu- og
mannlífið. Þó fylgja skrítnar skrúfur þessu
góðæri, eða öllu heldur skuggahliðar. Þeir
heimamenn sem rekið hafa sérvöruversl-
anir í leiguhúsnæði, neyðast nú hver á fæt-
ur öðrum til að flytja sig um set eða leggja
reksturinn af. Stórar verslunarkeðjur og
aðilar sem hafa fjárhagslegt bolmagn
byggja yfir sinn rekstur og leigja öðrum að-
stöðu á verði sem smærri verslanir ráða
engan veginn við. Eldra húsnæði er selt og
leigutökum sagt upp geti þeir ekki greitt
hærri leigu eða keypt hlut í húsnæðinu á
svimandi verði. Verslunarhúsnæði er boðið
til kaups fyrir allt að 170 þúsund krónur á
fermetra og til viðmiðunar segja fast-
eignasalar algengt verð á Laugaveginum í
Reykjavík á bilinu 100 til 150 þúsund krón-
ur, þó það geti bæði farið upp og niður fyrir
eftir staðsetningunni. Samtök kvenna í at-
vinnurekstri hafa reynt að sameinast um
tilboð í húsnæði, því þessi þróun virðist
koma harðast niður á konum í atvinnu-
rekstri. Hætt er við að vaxandi vöruúrval
og verðgæði stærri aðila kveði heimamenn í
smærri rekstri í kútinn.
Úr
bæjarlífinu
EGILSSTAÐIR
EFTIR STEINUNNI ÁSMUNDSDÓTTUR
BLAÐAMANN
Það er gaman að blaðaí ljóðum Ásjóns ávefnum Ljóð.is. Þar
tekur hann fyrir alþekkt
kvæði skáldsins Steins
Steinarr sem er svohljóð-
andi:
Ég geng í hring í kringum allt sem er
og innan þessa hrings er veröld þín.
Minn skuggi skein um stund á
gluggans gler.
Ég geng í hring í kringum allt sem er
og utan þessa hrings er veröld mín.
En Ásjón skoðar yrkisefnið
út frá nýju sjónarhorni:
Ég sá þig gegnum glerið
gægjast hingað inn.
Af hverju kemur þú ekki
inn í bústað minn.
Ég hef beðið og beðið
bakvið þetta gler,
þú hefur skinið og skinið
skammt frá mér.
Gengið í hring
ÞAÐ viðraði ekkert allt of vel á
hann Halldór Grétar Svansson,
starfsmann Hafnasamlags
Norðurlands, þar sem hann var
við vinnu sína í Krossanesi,
enda blés frekar svalur vindur
að norðan. Halldór var þar með
pensilinn á lofti og bar efni á
undirstöður bryggjupollanna á
staðnum. Hann lét veðrið ekk-
ert á sig fá, enda geta Akureyr-
ingar ekki kvartað yfir veðrinu
það sem af er sumri þótt hita-
stigið sé frekar lágt þessa dag-
ana.
Morgunblaðið/Kristján
Bryggjupollar í Krossanesi
Blástur
STOFNAÐ hefur verið félag um uppbygg-
ingu menningarseturs á Útskálum í Garði.
Markmiðið er að endurbyggja gamla
prestssetrið og koma þar upp sýningum um
prestssetur.
Sóknarnefnd Útskálakirkju stofnaði
Menningarsetrið að Útskálum ehf. ásamt
Sveitarfélaginu Garði. Jón Hjálmarsson,
formaður sóknarnefndar, segir að gert sé
ráð fyrir því að Sparisjóðurinn í Keflavík og
fleiri aðilar gerist aðilar að félaginu og leitað
verði eftir samvinnu við þjóðkirkjuna. Þá sé
vonast eftir að stuðningi ýmissa sjóða og
stofnana.
Prestshúsið á Útskálum var byggt 1890
og þar hafa margir merkir klerkar búið. Það
hefur ekki verið notað um tíma. Prests-
setrasjóður hóf viðgerðir á húsinu en þegar í
ljós kom hversu dýrar þær yrðu var keypt
nýtt íbúðarhús fyrir Útskálaprest. Jón segir
ljóst að viðgerðin og bygging skála við húsið
kosti marga tugi milljóna kr.
Hugmyndin er að koma þar upp sýning-
um um presta og prestssetur og þýðingu
þeirra fyrir menningu staðanna og landsins
í heild. Tekist hefur samstarf við tvö söfn í
Þýskalandi, Lúterssafn og prestssetrasafn
og munu þau veita ráðgjöf við uppbygg-
inguna á Útskálum.
Félag um
menningarset-
ur á Útskálum
OPNUNARHÁTÍÐ „Opins skógar“ í Eyj-
ólfsstaðaskógi á Völlum á Héraði verður í
dag kl. 14–16. Hátíðarhöldin verða í sam-
komurjóðrinu fyrir neðan Blöndalsbúð og
mun Jón Kristjánsson heilbrigðisráðherra
opna skóginn.
Þá verður hljóðfæraleikur og gengið
verður um skóginn undir leiðsögn Sigurðar
Blöndal, fyrrverandi skógræktarstjóra.
Boðið upp á léttar veitingar eftir gönguna.
Einnig hefur verið gerður upplýsinga-
bæklingur um Eyjólfsstaðaskóg.
Opinn skógur er samstarfsverkefni
skógræktarfélaganna og fyrirtækjanna Ol-
ís og Alcan á Íslandi.
Opnunarhátíð í
Eyjólfsstaðaskógi
Blöndalsbúð í Eyjólfsstaðaskógi.
pebl@mbl.is
BLÓMIN eru mörg, þétt
saman í einu endastæðu
axi á stinnum sívölum
stöngli og er því stundum
kölluð einhneppa. Í stað
blómhlífar (krónu- og
bikarblaða) eru blómin
umkringd hvítum hárum
sem lengjast við aldin-
þroskun og verða að
löngum svifhárum. Þannig þekkja flestir fífuna þegar aldinin eru þroskuð og fífan
fær hvítan hárkoll. Blöðin eru mjó og þykk og ganga fram í flatan odd. Hrafnafífa
er norðlæg tegund og finnst allt í kringum norðurheimskautið og í Ölpunum. Hún
er algeng um allt land á hálendi og láglendi og finnst í mýrlendi, blautum flögum,
sendnum áreyrum, við uppsprettur og annað votlendi. Blómgast í maí og júní en er
mest áberandi eftir aldinþroskun seinni partinn í júní og fram í júlí.
Heimild: Hörður Kristinsson 1986. Plöntuhandbókin. Blómplöntur og byrkningar. Íslensk náttúra II.
Örn og Örlygur, Reykjavík. 306 bls.
Hrafnafífa
Ljósmynd/Jóhann Óli Hilmarsson
(Eriophorum
scheuchzeri)
af staraætt
„HVARVETNA
þar sem hrafna-
fífa sprettur set-
ur hún sterkan
svip sinn á um-
hverfi sitt með
hinum hvíta lit. Hún er því vel að
því komin að vera nefnd þjóðar-
blóm Íslands,“ segir Sigurður G.
Tómasson útvarpsmaður. Nefnir
hann sérstaklega fallegar breiður
hrafnafífu á Mosfellsheiði. Stað-
setning skipti hér þó líklega
minnstu máli. Blómið sé hvarvetna
fallegt.
Sigurður segist telja að hrafnafíf-
an, sem og klófífan eigi sterkar
rætur í þjóðarsálinni. Margir hafi
dáðst að fegurð hennar og einnig sé
þetta gömul nytjajurt. Fyrrum hafi
verið talað um fífukveik sem not-
aður var í ljóskolur. Af því sé komin
hin alþekkta hending úr þulunni
góðu; um ljósið sem komi langt og
mjótt, logandi á fífustöngum.
„Ég minnist þess að hafa í ferð
með fjölskyldunni tínt hrafnafífu í
fallega vendi. Vissulega sóma fal-
legar fífur sér vel í vasa á stofu-
borði, einsog blóm gera alltaf,“ seg-
ir Sigurður og bætir við að hver
einasti landsmaður eigi úr íslensku
flórunni sitt eftirlætisblóm og hafi
sannfæringu og gild rök fyrir því að
þar sé komið hið sanna þjóðarblóm.
Hrafnafífan er falleg.
„Setur sterkan svip
á umhverfið,“ segir
Sigurður G. Tómasson
Ljós hrafnafífunnar
Sigurður G. Tómasson