Fréttablaðið - 31.10.2005, Blaðsíða 76

31. október 2005 MÁNUDAGUR24
„Þetta bar brátt að,“ segir hin
frísklega Halla sem vakið hefur
verðskulda athygli fyrir skrif sín
sem blaðamaður á Morgunblaðinu
og fyrir sköruglega framgöngu í
jafnréttismálum. „Katrín Jakobs-
dóttir hafði samband við mig í síð-
ustu viku og ég ákvað að slá til. Ég
mun taka þátt í pólitískri umræðu,
viðtölum og spjalli um atburði
vikunnar,“ segir Halla sem stýra
mun Sunnudagsþættinum með
Katrínu, Ólafi Teiti Guðnasyni og
Illuga Gunnarssyni.
„Mér líst vel á þetta enda allt-
af sett spurningarmerki við hlut-
lausa fréttamenn. Skil ekki hvers
vegna blaðamaður ætti að skrifa
betri fréttir með því að þegja
yfir skoðunum sínum frekar en
að láta þær heyrast. Mér finnst
einkennileg afstaða sem felst í
hlutleysi. Hvernig er til dæmis
hægt að vera hlutlaus þegar
kemur að heimilis- eða kynferðis-
ofbeldi? Sé maður hlutlaus í þeim
málaflokki er eitthvað mikið að
og einmitt þess vegna er ég hrif-
in af skipulagi þáttarins, þótt ég
hafi sem blaðamaður alltaf reynt
að láta skoðanir mínar ekki stýra
umfjölluninni,“ segir hin 24 ára
gamla Halla full tilhlökkunar.
Halla er fædd og uppalin í Mos-
fellsbæ. Hún er stúdent frá
Kvennaskólanum í Reykjavík og
útskrifaður grunnskólakennari
frá Kennaraháskólanum 2003.
„Það hefur reynst mér erfitt
að vera lengur en eitt ár á hverj-
um stað og ég óttast fátt meira en
fastráðningar,“ segir Halla sem
frá átta ára aldri hefur verið við-
loðandi fótbolta.
„Ég hafði lengi þjálfað fótbolta
og þótti dapurlegt að vinna með
börnum og unglingum en hætta
síðan þegar ég var rétt búin að
byggja liðið upp með eigin aðferð-
um og kynnast hópnum. Það fannst
mér hvorki gott fyrir sjálfa mig
né börnin og ákvað þá að kenna
ekki að svo komnu,“ segir Halla
sem stefndi einbeitt að kennara-
draumnum strax í æsku.
„Ég hef alltaf haft óþrjótandi
þörf til að segja öllum allt sem ég
sem ég sé, upplifi og læri, og alla
tíð talað mikið og spurt. Þegar ég
var sjö ára sat ég og kenndi fimm
ára vini mínum alla stærðfræð-
ina sem ég kunni; þá strax stað-
ráðin í að verða kennari. Stefnan
breyttist svo þegar ég gerðist
Erasmusnemi í Danmörku einn
vetur og fékk tækifæri til að fara
til Tælands. Eftir þá heimsókn
kviknaði ólæknandi ferðabaktería
og síðan hef ég ferðast þó nokk-
uð,“ segir Halla sem dvalið hefur
um tíma á Kúbu, í Víetnam, Kam-
bódíu, Tælandi, Rúmeníu, Íran og
fleiri löndum.
„Hér heima er líf mitt skipu-
lagt í föstum skorðum en um leið
og ég kem til útlanda líður mér
best ef ég veit ekki um næsta
næturstað. Á Íslandi er ég mikil
félagsvera en í útlöndum finnst
mér best að ferðast ein. Öðrum
er velkomið að ferðast með en ég
sá strax að það yrði erfitt að gera
áætlanir út frá því hvenær aðrir
eiga tíma og peninga til ferðalaga
og ákvað að fara frekar ein en að
sitja heima.“
Þegar Halla ferðaðist um Suð-
austur-Asíu fór hún óvænt á blint
stefnumót í Kambódíu.
„Ég er aldrei einmana á ferða-
lögum og eignast jafnan góða vini.
Í Laos var íslensk stúlka sem las
bloggið mitt og sendi mér tölvupóst
en þá var ég í Víetnam. Við ákváð-
um að hittast og úr varð falleg
„ástarsaga“, en við höfum verið
bestu vinkonur og óaðskiljanlegar
síðan. Búum saman í íbúð í Reykja-
vík en höfum ekki skipulagt frek-
ari ferðalög saman þar sem hún
er á leið til Súdans og ég til Kína
um jólin,“ segir femínistinn Halla
hlæjandi og alls óhrædd að ferðast
ein um víðsjárverða heimshluta.
„Ég er föst með kynjagleraug-
un á nefinu og það hefur auðveldað
mér að taka ákvarðanir í lífinu. Ef
ég hefði ekki verið með kynjagler-
augun hefði ég kannski ekki lagst
í öll þessi ferðalög því áróðurinn
er sá að stelpur eigi ekki ferðast
einar. Ég pældi mikið í þessum
viðvörunum þar sem alltaf vó svo
þungt að ég væri stelpa, en eftir
að ég komst að þeirri niðurstöðu
að viðvarirnar væru helst byggðar
á óttanum um kynferðisofbeldi, og
miðað við tölfræðina væri ekkert
ólíklegra að ég yrði fyrir ofbeldi
heima hjá mér frekar en í útlönd-
um, hélt ég af stað út í heim með
þá röksemdarfærslu í veganesti.
Þetta er bara eitt dæmið af mörg-
um um hvernig hræðsluáróður
um ógnina af kynferðisofbeldi er
notaður til að halda konum niðri,“
segir Halla sem á ferðalögum
sínum skrifaði pistla í Morgun-
blaðið þar sem hún hefur unnið
með hléum síðan hún útskrifaðist
sem kennari.
„Ég hef mjög gaman af fjöl-
miðlastarfinu sem er ekki svo
ólíkt kennarastarfinu og byggt á
þörfinni til að miðla,“ segir Halla
sem nú nemur alþjóðasamskipti
við Háskóla Íslands.
„Það var eins og annað í mínu
lífi; háð eintómum tilviljunum.
Á ferðalögunum hefur áhugi á
heiminum aukist. Það er gaman
að setja sig inn í hnattvæðing-
una; svið sem ég var ekki vel að
mér í áður. Ég hafði meira lifað og
hrærst í daglegu lífi fólks sem ég
hitti á leið minni en minna spáð í
uppbyggingu hins yfirþjóðlega
samfélags.“
Halla hefur verið kvenréttindakona
frá barnæsku og er virkur meðlim-
ur í Femínistafélagi Íslands.
„Ég var femínisti áður en ég
lærði að segja orðið því réttlætis-
baráttan hefur verið ríkur þáttur í
lífi mínu. Að vera stelpa í fótbolta
er nóg til að gera hvaða konu sem
er að femínista. Sex ára labbaði ég
út á fótboltavöll og spurði strák-
ana hvort ég mætti vera með. Þá
var sagt þvert nei en ég gafst ekki
upp og spurði aftur og aftur þar til
ég fékk að vera með. Byrjaði svo
að æfa fótbolta á áttunda árinu og
hef síðan verið með annan fótinn í
boltanum þótt ég hafi aldrei gefið
mig alla í fótboltann eins og svo
margt annað,“ segir Halla sem á
ógrynni áhugamála.
„Ég á oftast erfitt með að
gera upp á milli þeirra. Gæti
verið allan daginn bara að sinna
áhugamálum mínum en hef fyrst
og fremst áhuga á fólki því hvað
það hugsar og gerir. Ég á vini úr
öllum pólitískum áttum, allt frá
lengst til hægri og allan hringinn,
en hef ekki séð tilgang með því að
fastsetja sjálfa mig í pólitík strax.
Ég breytist svo ört; er stundum
harðasti anarkisti, hina stundina
ríkisforsjárhygginn kommúnisti
og stundum talskona markaðs-
væðingar en fyrst og fremst alltaf
femínisti,“ segir Halla sem nýlega
var fulltrúi á landsfundi Vinstri
grænna.
„Ég tengi mig við stefnu Vinstri
grænna í jafnréttis- og umhverf-
imálum, sem bæði eru mér hug-
leikin. Ég heimsótti Kárahnjúka
í sumar og dvaldi þar í mótmæl-
endabúðum áður en lætin hófust
þar fyrir alvöru,“ segir Halla sem
eyddi löngum stundum bernsk-
unnar hjá ömmu sinni og afa sem
var Alþýðubandalagsmaður.
„Þau höfðu meiri tíma til að
svara spurningum mínum en aðrir
og ég átti þær margar um stjórn-
mál. Með tímanum hefur misrétt-
ið orðið mér æ ljósara og þegar
Femínistafélag Íslands var stofnað
varð til vettvangur fyrir raddir
sem lítið höfðu heyrst en þá var ég
löngu farin að kalla mig femínista.
Ég fór á stofnfundinn og var um
tíma ráðskona í öryggisráði sem
berst gegn ofbeldi á konum og varð
mjög virk í því,“ segir Halla sem
skrifaði lokaverkefnið Úr viðjum
vanans í Kennaraháskólanum.
„Þá langaði mig að gera eitthvað
sem tengdist fræðslu og jafnrétti
og sá strax að fræðsla um kyn-
ferðisofbeldi var mest ábótavant.
Ég sökkti mér ofan í það og komst
að raun um að kynferðisofbeldi
er ekki einangrað fyrirbæri í sam-
félaginu heldur hluti af miklu
stærri heild og allt of algengt til
að geta snúist um nokkra klikkaða
ofbeldismenn. Eftir því sem ég
heyrði fleiri sögur varð æ sterkari
þörfin til að gera eitthvað í málun-
um. Rauður þráður í mínu verk-
efni er að aðskilja alveg fræðslu
um kynferðisofbeldi og kynlíf því
ofbeldi og leikur er tvennt ólíkt,“
segir Halla sem heimsótt hefur
grunnskóla um allt land og kynnt
verkefni sitt fyrir kennurum.
Eftir að Halla fór að gera víðreist
um heiminn tengdist hún Taílandi
sterkum böndum.
„Ég kenndi þar og þjálfaði
fótbolta um tíma árið 2002, fyrst
strákum og átti í liðinu þrjá mjög
góða úr unglingalandsliði þessa
stóra lands. En svo einn daginn
komu til mín stelpur og báðu mig
að kenna sér fótbolta. Ég tók vel
í það en á fyrstu æfingunni var
ég ekkert sérstaklega bjartsýn.
Þá kom á daginn að þetta voru
allt íþróttastelpur úr mismunandi
íþróttum en flestar mjög leiknar
í fótunum vegna sparkíþróttar
yfir badmintonnet og sóluðu mig
allar á fyrsta degi. Ég varð algjör-
lega heilluð og pantaði fund með
skólastjóranum. Sagði honum að
þarna leyndist vannýtt auðlind og
að fótboltalíð stúlkna mundi opna
þeim margar dyr. Í fyrra fór ég
svo aftur til Taílands og kom við
á skrifstofu skólastjórans. Það var
dramatísk stund því hann tilkynnti
mér að þeir hefðu notað hugmynd-
ina mína, stofnað kvennalið og
á vellinum sá ég tuttugu stelpur
í bleikum bolum spila fótbolta,“
segir Halla dreymin á svip.
Hún segir enga leið að vita hvar
hún endi.
„Hvort ég sé tilbúin í frægð
sjónvarpskonunnar veit ég ekki,
en frægðin þykir mér einn helsti
löstur starfsins. Ég hef takmark-
aðan áhuga á að verða opinber fíg-
úra en eftir að hafa ráðfært mig
við ritstjóra minn og fleiri var
mér sagt að ég yrði óhjákvæmi-
lega þessi fígúra hvort eð er þar
sem ég hefði þessa þörf til að tjá
mig opinskátt um alla hluti,“ segir
þessi fjölhæfa stúlka sem skrifað
hefur leikrit, samið baráttusöngva
kvenna, daðrað við leiklist og er nú
að fóta sig í hagyrðingaheiminum.
„Lárus heitinn Sveinsson, faðir
trompetsystranna, lýsti því yfir
að ég væri eini nemandi hans sem
gæti bæði talað og blásið í tromp-
etið á sama tíma. Ég mæti því varla
þegjandi í þáttinn en kannski með
trompetið,“ segir Halla hlæjandi,
rétt áður en hún stígur í fyrsta bað
sjónvarpsljómans.
Óhjákvæmilega opinber fígúra
HALLA GUNNARSDÓTTIR, BLAÐAKONA OG NEMI Kona með mörg járn í eldinum. Samdi nýlega lag til heiðurs kvennabaráttunni, semur ljóð, vísur, leikrit og ferskeytlur í frístundum, spilar
á trompet, háir jafnréttisbaráttu, ferðast um heiminn og gerist nú einn stjórnenda Sunnudagsþáttarins á Skjá einum. LJÓSMYND/E.ÓL
Halldór Ásgrímsson
Ósáttur við
túlkun Spaug-
stofunnar
DV2x10 30.10.2005 20:19 Page 1
Þúsundþjalasmiðurinn
Halla Gunnarsdóttir
hefur að eigin sögn
marga fætur sem hún
tyllir niður hér og þar,
allt eftir því hvert hugur-
inn dregur hana hverju
sinni. Í dag verður hún
með tvo fætur á jörðinni
þegar hún þreytir frum-
raun sína í Sunnudags-
þættinum á Skjá einum.
Þórdís Lilja Gunnars-
dóttir tók hús á Höllu
fyrir þáttinn.