Blanda - 01.01.1940, Page 169
187
sögur geymi sannar skýrslur um atburði í öll-
um verulegum atriðum.
Tökum t. d. Njálu. Landnáma rekur ætt til
Njáls, „er inni var brenndr“ (bls. 10). Hún seg-
ir og frá vígi Gunnars á Hlíðarenda (bls. 15)
og víðar er Gunnarr nefndur. Starkaðr undir
Þríhyrningi og Otkell í Kirkjubæ hafa líka ver-
ið þekktir, þegar til Landnámu var safnað. Og
margir aðrir menn, sem tvímælalaust hafa þá
uppi verið, koma við söguna, svo sem þeir bræð-
ur Höskuldr og Hrútr, þeir Hofsfeðgar, Val-
garðr og Mörðr, Flosi Þórðarson, Kári Sölmund-
arson, Síðu-Hallr o. s. frv. Höfuðatburðirnir,
víg Gunnars að Hlíðarenda og brenna Njáls að
Bergþórshvoli, eru sannir. Höfundur Njálu hef-
ir auðvitað notað mannfræðiheimildir, sem um
hans daga hafa allmiklar verið til og skráðar
hafa verið á dögum Ara fróða og síðar (sbr.
formála fyrstu staffræðiritgerðar Snorra
Eddu), svo sem um hjúskap Hrúts og Unnar
Marðardóttur, um niðja Sighvats rauða, en þó
lætur hann Mörð gígju vera son Sighvats í stað
sonarsonar, eins og Landnáma segir Mörð vera
(bis. 12). En þegar lýsa skal athöfnum þessa
fólks, þá eru munnmælin, þau sem Njáluhöf.
kann að hafa þekkt, og hann sjálfur, allóbund-
in. Njálu hefur á frásögn um atburð, kvonfang
Hrúts, sem Guðbrandur Vigfússon (Safn I.
496) lætur gerast 965, eða sjálfsagt yfir 300 ár-
um áður en sagan er skráð, og er svo nákvæm-
lega frá sagt giftumálum þeirra Hrúts og Marð-
ar sem höfundur hefði þar verið sjálfur festing-
arvottur. Svo er samtal og svo eru skilmálar
nákvæmlega rakið og með orðum sjálfra sögu-
betjanna. Og svo ræða menn það nú í alvöru,