Blanda - 01.01.1940, Side 191
Sagnir um séra Árna á Látrum
í handritinu JSig. 107, 4to (bls. 425—31), sem skrif-
að er upp eftir Sth. papp. fol. nr. 64, er m. a. rit Jóns
lærða „Lítið ágrip um hulin pláss og yfirskyggða dali á
Islandi“, en það er fyrsta safn af útilegumannasögum,
sem til er. Aftan við er bætt tveim sögum af margvísi
Arna prests á Látrum. Arni þessi er alþekktur maður,
sonur Jóns í Flatey Björnssonar á Reykhólum, Þorleifs-
sonar, og bróðir Finns í Flatey.
Séra Árni er fæddur um 1560 og dó 1655, var um
tíma (1590—1601) prestur í Flateyjarprestakalli, þá í
Tröllatungu (til 1617), en síðan aftur í Flateyjarpresta-
kalli, og bjó hann þá á Hvallátrum. Jón lærði getur
hans á einum stað i Tíðfordrífi og kemst þar svo að
°rði: „Ungur heyrði ég og sá gamlan prest við hrafna
tala. Ég meina nú víst fúnar Flateyjar druslur og
steina, sem forðum huldir lágu í Tungu hjá séra Árna
m(ínum) Jónssyni, sem nú síðar var kominn á eign sína,
Látur fyrir ofan Flatey". (JSig. 107, 4to, bls. 120—21.)
Varla á Jón við Árna, þegar hann talar um hinn gamla
prest, er hann heyrði ungur tala við hrafna, þvi að
Árni var ekki mikið meira en 14 árum eldri. En hann
er þó sýnilega að gefa eitthvað í skyn um það, að séra
Árni hafa talað eða látizt geta talað við hrafna, og
i>á væntanlega vegna steina sinna eða töfrabóka (Flat-
eyjar druslur munu vera gamlar og' fúnar bækur úr
Platey). í ætt séra Árna voru menn, sem höfðu galdra-
orð, því að séra Þorleifur á Reykhólum, sem komst í
galdramál 1554, var föðurbróðir hans.
Handritið Sth. papp. fol. nr. 64 (sem JSig. 107, 4to
er skrifað eftir) er skráð í Kaupmannahöfn veturinn
1686—7 af Jóni Eggertssyni og Helga Ólafssyni. Er
þetta safnrit og efni héðan og handan. Næst á undan í
handritinu er aðalskaparbréf Eggert Eggertssonar, en
bar næst kafli úr riti Jón lærða „Lítið ágrip“ („ísland